Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1946, Side 26

20
þroskast, verður ekki alltaf eins, enda verður kornið, bæði bygg og hafrar
ekki alltaf jafn stórt frá ári til árs, þó fullþroskað sé, því margt annað
getur til greina komið en liitinn og úrkoman, þó þetta tvennt ráði úr-
slitum kornþroskans, eins og fyrr hefur verið lýst. Vorfrost hafci ekki
yert skaða á nýsánn korni þá 2 áratugi, síðan kormjrkjutilraunirnar
hófust. Aftur á móti lmfa frost í júní hamlað vexti, en þó ekki skaðað
iil muna.
Frost síðari hluta vaxtartímans, á illa þroskað korn og meira en
-r- 2 C°, hefur tekið fgrir þroskunina, sett grómagn kornsins niður og
ge.rt kornið lítt nothæfi til ntsæðis. Þetta hefur þó aðeins orðið haustin
1937 og ’40. Hin árin öll hafa frost aldrei skaðað óslegið korn fil neinna
muna. Skiptir miklu hvort frostið kemur á blautt og illa þroskað korn
eða fullþroskað og þurrt. Ef kornið er orðið vel þroskað áður en frost
koma, hafa þau ekki gert skaða, einkum ef það er þurrt og liggur ekki
niðri. Frost á vel þroskað, blautt og liggjandi korn gerir venjulega lítinn
skaða, en getur þó rýrt grómagnið nokkuð, einkum á höfrum.
Stórviðri eru einn af þeim þáttum, er á stundum geta gripið óþægi-
lega inn í ræktunina. Er því áríðandi að velja stað fyrir kornrækt þar,
sem ekki er mjög veðrasamt. A Sámsstöðum er fremur veðrasamt, eink-
um svipvindi, en þau gera mest tjón ef korn stendur vel og er vel
þroskað, en þó hafa stórviðri ekki gert skaða nema 5 sumur af 1(5,
þ. e. sumrin 1932, ’33, ’34, ’37 og ’40. 'l'íðir vindar draga úr notum hit-
ans og' kippa úr sprettu. Svipvindar eru hættulegaStir, jafnvindi gerir
síður skaða, þótt stórviðri sé.
Það, sem að framan heftir verið greint um veðráttuskilyrði fyrir
kornþroskun, er að mestu miðað við kornyrkjutilraunirnar í Reykjavík
og á Sámsstöðum og veðtirathuganir þar — sjá töflu III, V og VI, og'
verður niðurstaðan i höfuðdráttum þessi:
a) Sumur með köldum maí og júní geta verið ágæt kornár, ef hitinn
i júlí og ágúsl er um 1t C° og regnmagn ekki gfir 50—00 mm á
mánuði, og þó liitinn fari niður i 10.4—10.6 C° þessa 2 máríuði,
getur sumarið verið gott fgrir bgggþroskun, ef fgrri lilnta septem-
ber svipar til hitans í ágúst, eins og oft á sér stað. A slíkum sumr-
umþroskast bggg við 1110—1230 C° hitamagn.
b. Sumur með heitum júlí og ágúst, þóti úrkoman sé töluvert gfir nteð-
allag, regnast ágæt kornár, því góður hiti í þessum 2 mánuðum
þolir með sér mikla úrkomu, ef nægilega snemma er sáð, en það
er ávallt meginskilgrði þess að unnt sé að reka korngrkju hér
á landi.
c. Sumur með rúml. 10 C° hita í júlí og ágúst, samfara mikilli úr-
komu, lmfa regnzt slæm til kornþroskunar, en ef úrkoman er að-
eins 30—50 mm án frosta, samhliða þessum hita, getur þó bggg
náð allgóðum þroska.
d. Frost gera lítinn skaða fgrri hluta sumars en geta tálmað þroskuú