Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1946, Page 27

21
síðari hluta sprettutímans, ef þau koma á hlautt og itla þroskað
korn. Vel þroskað korn þolir töhwerð frost.
e. Stórviðri hafa gert tjón á vel þroskiiðu korni, einkum bgggi, ef það
stendar vel. Er því áriðandi að veljA 'ekki roksvæði fgrir kornrækt.
' ■ : • n
3. Veðurfarslegt öryggi kornyrkjunnar eftir staðháttum.
Skal nú rætt um hvern stað, er taflá I og II gefa yfirlit um, og út
frá því hvort og hversu kornrækt myndi vera þar örugg. Verður þá
farið eftir því, sem vitað er að með þarf til sæmilegrar þroskunar á
hyggi og höfrum og miðað við það, að bggg Jmrfi 1150 -1250 C° hita-
magn yfir sprettutímann með 200—500 mm úrkomu, en hafrar 1300—
1380 C° mcð 250—550 mm úrkomu. Loks verður tekið tillit til þess
hvernig hita og úrkomu er varið síðari hluta sumars.
Yfirleitt má segja, að sumrin frá 1921—40 séu nokkuð hlýrri en
tímabilsins frá 1873—1920, en svo kemur það hins vegar til greina
þar, sem mælingar eru til frá báðum þessum tímabilum, að yfirleitt
rignir itíéír og oftar siðara tímabilið, og einkum þann tima sumarsins,
er verst gegnir fyrir kornþroskunina, þ. e. í jiilí og ágúst. Hér verður
þó að undanskilja Reykjavík hvað sjálft úrkomumagnið snertir í júlí
og ágúst, því þar munar mjög litlu, en það rignir oftar þar siðara
tímabilið — einnig í september.
Frá Suðvesturlandi og austur í Skaftafellssýslur er að jafnaði hlýjast
á íslandi, eins og bitatölurnar bera með scr, þó úrkoman sé oft æði mikil;
eru því líkurnar mestar fyrir því, að kornyrkja sé þar öruggust og þá
bæði bygg og hafrarækt, enda er þar Jengstum ])ýð jörð þá mánuði, er
Jiita og úrkomutölur eru reiknaðar fyrir.
Á Austurlandi er Jægri hiti og víðast fullt svo mikil úiioma og á
suðurströndinni. Á Norðurlandi stígur hiti oft hærra en á rigningarsvæð-
unum, en þar er frosthætta meiri og úrlcoinan miklu minni. Mun hin
litJa úrlcoma vinna nolckuð upp það, sem stundum vantar á góðan og
jafnan hita, en hann er oft meiri breytingum liáður en á Suðurlandi yfir
sumartímann. Á Vesturlandi vorar oft seint, oft er niikil úrlcoma á sumr-
uin og hiti að jafnaði lágur — og frosthætta nokltur síðsumars — en í
mörgum dölum og fjörðum getur þó hiti stigið liátt; og eftir því, sem
reynzt hefur undánfarin ár, getur hyggrækt víða lánazt þar vel. Sltal
nú viltið að hverjum atliuganastað, sem tilgreindur er i töflu I og II.
Á Hvannegri rignir svipað og i Réykjavík, en hiti er þar heldur lægri.
Meðalhitamagn frá 1873—1920 er tæpast nægilegt til að fullþroslta byg'g,
vegna þess hvað ág'úst og september eru ltaldir, en þó munu mörg suniur
á þessu tímabili hafa haft nægan hita, þó það sé eklti fyllilega ranu-
saltað. Meðaltölur, fyrir 17 sumur eftir 1920, sýna nægan hita og' úr-
komu ekki of miltla. Þó má varla gera ráð fyrir, að bygg og hafrar
hefðu náð góðum þroska þar, nema 13 suniur af þessum 17, vegna ýmsra