Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1946, Page 67

Tafla XVI (frh.). Hafraafbrigöi. Sprettutími,
Þórshafrar Favorithafrar Svalöf Orionhafrar
Á r Sprettutími, dagar o w> CB £ c bfi C3 £ •O 4-. 'o tac C >> A C 4» Sprettutimi, dagar C bo « s cs S) CS ■3 — T3 fcfi C A C u | 3 JS ~ OJ CB u tc c tc cs g c bO cs £ '? — V bC C >> A C
S U o a W bc £ u o c. W fcc C/5 'O £ U O a íá ÖC
1 1928 141 1476 75.0 33.9 » » » )) )) )) » ))
2 1929 130 1294 67.4 34.6 )) » » )) 143 1332 86.0 40.3
3 1930 131 1296 10.5 28.2 )) » » )) 130 1287 3.0 27.9
4 1931 135 1373 52.0 31.0 134 1372 35.5 29.4 134 1372 72.0 41.8
5 1933 130 1442 29.4 23.8 130 1442 19.4 19.5 130 1442 47.4 30.3
6 1934 131 1394 57.3 34.1 131 1394 60.7 36.4 129 1378 62.7 40.2
7 1935 143 1404 38.0 24.2 143 1402 52.6 25.0 143 1402 24.0 29.0
8 1936 135 1408 78.7 32.4 135 1428 57.3 30.7 )) )) )) » I
9 1937 138 1349 88.0 32.9 138 1349 64.0 32.1 )) )) )) ))
10 1938 148 1415 66.0 32.3 148 1415 72.0 30.9 )) )) )) ))
11 1939 119 1393 62.0 37.7 127 1477 74.0 37.0 119 1393 48.0 39.7
Meðaltal 134.6 1387 56.8 31.4 135.8 1410 54.4 30.1 132.6 1372 49.0 35.6
Meðaltal 5 ára 1928-’33 133 1376 46.9 30.3 )) )) )) )) » » )) ))
Meðaltal 7 ára 1934-39 136 1394 65.0 32.3 137 1411 63.4 32.0 » )) )) ))
Uppskeran er að jafnaði nieiri, bæði í hálmi og korni, og hálmur-
inn ætilegri en bygghálmur, þó fer þetta eftir afbrigðum, t. d. er betri
hálmur af Favorithöfrum og Perluhöfrum en af hinum afbrigðunum
hverju fyrir sig'. Hitaþörfin er að vísu meiri en fyrir bygg, og þar með
iengri sprettutími, en hafrar nota hetur lágan hita en byggið, og geta
á 130—145 dögum náð góðum þroska. Þeim er síður ryðhætt en byggi.
Sá sjúkdómur hcfur sett uppslceru á hyggi mjög niður 1935, 1937 og 1940,
en þetta er sjúkdómur, sem virðist fylgja byggrækt, el' tíð er úrkomu-
söm og köld síðari hluta vaxtarskeiðsins, eða úr því er kemur fram í
júlímánuð. Eins og fyrr hefur verið tekið fram, er nauðsynlegt að sá
höfruin snemma vors og minnsta kosti % mánuði fyrr en gert hefur
verið í þessum tilraunum, og' það sýna sáðtímatilraunir og kornþyngdin
úr sýnisreitum með hafra, að líklegt er að uppskeran hefði orðið 3—4
tunnum meiri fyrir öll afbrigðin ef % mánuði fyrr hefði verið sáð.
Skal nú lýst þeim afbrigðum, sem reynd hafa verið:
NiSarhafrar eru fremur snemmþroska, hafa grófan en linan háhn
og vilja því leggjast í legu. Kornið er hvitt á lit, langt og hýðismikið,
með allgóðum kjarna; fremur næmir fyrir dílaveiki, einkum þó Niðar-
hafrar II, sem er kynbætt afbrigði frá Voll við Þrándheim, þeir eru
h'eldur strástífari og kornið gróft og heldur þyngra, en þroskast ekki
eins fljótt og hinir fyrrnefndu, sem einnig eru ættaðir frá Voll. Miðað
við sömu ár hafa þeir gefið mesta kornuppskeru.
t
61
liitamagn, grómagn og 1000 korna þyngd i g.
Tennahafrar Tilrumhafrar Beiarliafrar Mesdaghafrar
Sprettutimi, dagar c bc C3 a c GC cs £ '? ~ *C bC A C u ! 3 — u <u « u bc c bC C3 £ C8 C bc os £ *o — -o bc c A C u | 3 O ai R u bc bO C3 £ ca c bc C3 £ *o " T3 bC c A 3 | aj 03 u bc c bC C3 £ C3 c bC C3 £ *o T3 bc C >» A
E U o a fcí bc CO T3 £ u o a W bc CC 'O H U O a W bc C/2 T3 £ u u e. « íc
127 1351 78.0 26.4 127 1351 77.0 27.1 127 1351 78.0 25.6 128 1354 95.0 30.4 1
130 1294 96.0 31.6 130 1294 92.0 29.0 130 1294 91.4 28.7 130 1294 83.4 36.9 2
131 1296 8.0 27.3 131 1296 6.0 30.9 131 1296 6.0 28.9 131 1296 5.0 27.3 3
135 1373 80.0 33.0 135 1373 66 0 31.9 135 1373 62.0 31.0 135 1373 49.4 32.3 4
124 1387 60.0 25.5 124 1387 65.4 27.7 130 1442 58.0 29 2 130 1442 26.6 28.6 5
122 1344 78.0 33.2 122 1344 80.0 34.4 124 1354 77.3 36.4 131 1394 56.7 37.8 6
143 1402 34.6 24.2 143 1402 24.6 24.4 )) )) )) )) )) )) )) )) 7
135 1428 74.0 29.9 135 1428 68.7 30.3 135 1428 78.0 33.6 » )) )) » 8
138 1349 93 0 31.1 138 1349 83.0 31.8 )) )) )) )) 138 1349 73.0 29.2 9
148 1415 96.0 29.4 148 1415 85.0 29.2 )) )) )) )) 148 1415 82.0 30.1 10
113 1314 68.0 32.4 115 1339 60.0 36.6 115 1339 45.0 36.6 117 1366 37.0 35.3 11
131.5 1359 69.6 29.5 131.6 1362 64.3 30.3 128.3 1360 62.0 31.3 132 1365 56.5 32.0
129 1340 64.4 28.8 129 1340 61.3 29.3 131 1351 59.1 28.7 131 1352 51.9 31.1
133 1375 73.9 30.0 134 1380 66.9 31.1 )) )) )) )) )) )) » ))
Vollhafrar, einnig frá VoII, cru heldur stifari í stráinu en Niðarhafrar,
og gefa því nokkuð grófan hálm, hýðið er grátt, kornið mjölva-
inikið og þyngra en hjá Niðarhöfrum. Þroskast á sama tima, en hafa þó
gefið heldur minni kornuppskeru.
Perluhafrar frá Noregi hafa heldur grannt og hart strá. Kornið
næstum hvítt og smátt og með fremur þunnu hýði. Bera sig vel og
leggjast því sjaldan í legu; gefa heldur minni kornuppskeru, en hálm-
urinn er mikill og góður. Þroskast ekki eins fljótt og Niðarhafrar.
Þórshafrar, einnig fengnir frá Noregi, hafa fremur grófan og harðan
hálm. Gefa hvitt, vel formað korn með nokkuð þykku hýði, en þó með
góðum kjarna. Þeir hafa að öllum jafnaði gefið heldur minni kornupp-
skeru en Niðarhafrar, en meiri hálm; þroskast síðar en Perluhafrar.
Favorithafrar voru fy.rst reyndir 1931 og hafa verið með í tilraunum
siðan. Útsæðið var fengið frá Svíþjóð, en þeir eru ættaðir frá N.-Ame-
ríku. Þessir hafrar eru seinþroskaðastir af þeim, sem reyndir hafa verið
í afbrigðatilraunum. Hafa af þeim orsökum gefið minni uppskeru í til-
raununum, en ef fyrr hefði verið sáð. Kornið er þrýstið og hýðisþunnt
með góðum mjölva. Stráið er stíft og ber sig vel. Hálmurinn góður og
ætilegur.
Tennahafrar, fengnir frá Vágönes við Bodö í Noregi 1928. Þroskast
öllu fyrr en Niðarhafrar, en gefa oftast heldur minni uppskeru í korni,
en meiri hálm. Stráið er fremur grannt og lint og vill leggjast i legu.