Heilsuvernd - 01.04.1948, Blaðsíða 45

HEILSUVERND
43
til áburðar í borg einni í Englandi: Húsmæðurnar kasta
dagblöðunum ekki í sorpið, heldur safna þeim i poka og fá
borgun fyrir þau. Allt venjulegt sorp er gert að dufti í sér-
stakri vél. Meðan sorpið er í rennunni, sem flytUr það inn
í vélina, er tínt úr því allt það, sem eitthvert sölugildi hefir
(málmar, föt, flöskur). Duftinu er svo blandað saman við
skolp úr göturæsum og selt til áburðar, fyrst og fremst
borgarbúum sjálfum. Efnagreining sýnir, að í þessum á-
burði er álíka mikið af lífrænum efnum, köfnunarefni og
fosfor, og í blöndu af mykju, hrossataði og sauðataði, held-
ur meira af kalki, en lítið eitt minna af kalíum en í hús-
dýraáburði.
Úr kalíumskortinum væri auðvelt að bæta með því að
blanda í áburðinn þangösku eða viðarösku.
Frá sláturhúsum og niðursuðuverksmiðjum kemur mik-
ill úrgangur, sem hefir að geyma gnægð lífrænna efna, er
auðvelt væri að breyta þannig, að nota mætti til áburðar,
enda er það sumstaðar gert.
Málið horfir nokkuð öðruvísi við, þegar um er að ræða
smáþorp, sumardvalarstaði eða herbúðir, þar sem ekki eru
nein skolpræsi né safngryfjur. Sama er að segja um dval-
arstaði barna í sveit. En þar hefir einnig fundizt viðunandi
lausn.
Bændur og garðeigendur geta einnig hagnýtt úrgang
frá görðum og húsum sem áburð. Ónýt blöð og pappír má
nota í þessu skyni, brenna það og gera að ösku. ef mikið
er af því.
Ein aðferðin við hagnýtingu úrgangsefna er á þessa leið:
Úrgangur úr matjurtagörðum (eða sorpduft það, sem
fyrr var getið) er lagt í 6 þumlunga þykkt lag og ofan á
það 2 þuml. þykkt lag af húsdýraáburði og dálítið af mold
þar á ofan ásamt viðarösku, ef til er. Þá er sett nýtt 6
þumlunga lag af úrgangi og haldið áfram á sama hátt, unz
haugurinn er orðinn um 1 y2 metri á hæð. Það þarf að halda
honum rökum, en þó ekki blautum, og loft verður að fá
að leika um hann. Það hitnar í haugnum, og á hitinn að