Syrpa - 01.03.1947, Síða 5
var inn í húsið. En hversvegna hefur gangurinn
orðið að skála, og hvert er fyrirhugað notagildi
skálans?
Eg býst við að fyrsta orsökin til skálans sé ósk
um rúmgóða forstofu. Þessi ósk liefur vafalaust
vaknað strax, þegar fólkið var flutt inn í íbúðina
með þrönga ganginum, án þess þó að menn hafi
gert sér fyllilega Ijóst hvað að var.
Síðar, eftir að forstofan var farin að rýmkast,
komu sumir gallar íbúðarinnar betur fram en áð-
ur. íbúðirnar voru venjulega með nokkuð jafn-
stórurn herbergjum. Þetta hafði það í för með
sér, að ekkert herbergið öðru fremur laðaði fólk-
ið til félagsskapar. Það var því oftast undir duttl-
ungum komið, og síðar vana, hvert herbergið
varð fyrir valinu. En svo kom hin rúmgóða for-
stofa, og fólkið fór í raun og veru að nota hana
sem einskonar miðstöð íbúðarinnar, því að hana
vantaði. Með tímanum fór lítið kaffiborð að
koma fram í forstofuna, sumir fóru jafnvel að
borða hádegismatinn þar. En nú þurfti forstofan
að stækka ennþá meira til þess að geta uppfyllt
þessar nýju kröfur, sem gerðar voru til hennar,
og þannig varð gangurinn að skála.
Óskir fólksins í sambandi við skálann eru heil-
brigðar og eðlilegar, en sú lausn á málinu, sem
maður sér almennt fyrir sér, er að sama skapi ó-
heilbrigð og léleg.
Við skulum nú snúa okkur aftur að í-
búðinni á mynd nr. 1, og athuga nánar,
hvers virði þessi skáli er, og hvernig íbúð-
in sem heild innir hlutverk sitt af hendi.
Það, sem sérstaklega einkennir þessa
gerð íbúða er það, að íbúðin er óskipt, þ.
e. frá anddyri á maður jafngreiðan gang
að öllum herbergjum íbúðarinnar. Þetta
hefur í för með sér, að í skálanum mæt-
ast allir, sem leið eiga um íbúðina, að
undanteknum þeirn, sem flytja sig á milli
stofanna þriggja. Hér ægir öllu saman,
vinnukonunni með steikarfötin, veizlu-
klæddum gestum og svo kemur nráske
náttfataskrýddur sjúklingur, sem er að
staulast úr rúminu og fram á klósett. Mér
er nær að halda, að allir þessir aðilar
vildu fá að vera í friði hver fyrir öðrum.
Möguleikar á sjálfstæðu lífi eru vart fyrir
hendi, því ef einhver ætlar að hliðra sér
hjá gestum og gangandi, er hann orðinn
að fanga í sínum eigin klefa.
Ég vildi gjarnan biðja þá, er þetta lesa,
SYRPA
að taka mjúkan blýant og draga fríhendis strik
styztu leið milli allra dyra, sem liggja að skálan-
um, þannig að strik gangi úr hverjum dyrum í
allar hinar. Þessi strik samsvara þeim ganglínum,
sem verða í skálanum og gefa þannig ágætis hug-
mynd um til hvers skálinn er nýtur. Þegar lokið
er að draga strikin, getur það orðið hugarþraut
á borð við 50 kr. krossgátu að finna gólfflöt, sem
hentugur væri fyrir stólana fyrir framan arin-
eldinn.
Það, sem þá er eftir af kostum skálans, er að
hann gefur aukið rými eða loft í íbúðina. I þessu
tilfelli hefur höfundurinn þó að öllum líkindum
verið orðinn hálfhræddur við sjálfan sig og stærð
skálans, því að það er rétt með harmkvælum, að
liann liefur komið fyrir inngangi í stærstu stofu
hússins, en hún er nú líka 5 m2 minni en skálinn
með ljós-botnlanga.
Hér við bætist, að ekki er nema eitt salerni
fyrir þessa stóru íbúð, svo að hreinlætið virðist
ekki hafa verið apað eftir Ameríkananum.
Svo eru að síðustu gerðar tilraunir til að hylja
alla galla íbúðanna með kamínum, bogagluggum,
smáum rúðum og öðru dóti, senr dregur að sér
athyglina.
Sem betur fer eru þó nýjar gerðir íbúða farnar
að stinga upp höfðinu, og skulum við í því sam-
Suður
Bamaherbergl
| Bamalrerb| :
Ltf B 1 * fí
í ii'■
|lBai . '))J 1 1,
J-Pvefnherbergii 1 hjdna T
Mynd nr. 2. 6 herbergi og eldhús 146m2. Gangar 18 m2. Kvarði 1:150
43