Syrpa - 01.03.1947, Side 16

um í svartholið, sem var ofn, sem ég gat opnað
með því að tylla mér á tá, og þar leið minn radd-
lausi hani undir lok, en ég leit undrunaraugum
á hermdarverkið, sem ekki varð aftur tekið.
„Hanagals“meðferðin er fyrsta fljótfærnisskyss-
an, sem mér er minnisstæð.
Ég man vel eftir ýmsu frá fyrstu bernskuárun-
um, en þær minningar eru lítið í sambandi við
fólk, nema þá helzt önnur börn. Fólkið er til í
sambandi við atburðina. Til fjögra ára aldurs
minnist ég ekki, að ein persóna öðrum fremur
hafi haft áhrif á liuga minn, en þá eignaðist ég
heimili hjá afa og ömmu. Fyrst var langur, langur
sunnudagur og sólskin. Ég eignaðist brúðurúm,
sem áður höfðu átt yngstu móðursystur mínar.
í því var ofurlítil Rauðhetta og önnur brúða í
viðbót. Svo fékk ég íbúð undir púltinu hans afa,
og þar sat afi og skrifaði við púltið, en ég sat
undir því með brúðubörnin mín. Svo fór afi til
útlanda og um langan tíma man ég tæplega eftir
nokkrum öðrum en ömmu. Amma var allsstaðar,
hún sinti mér andlega og líkamlega. Á nóttunni
svaf ég í stólrúmi við hlið hennar, á morgnana
kom hún sjálf eða sendi stúlku með rnjólk og
brauð handa mér. Brauðið var saman kuit osr hét
o o
mysuoststerta, kæfuterta o. s. frv., og svo var það
skorið í smábita og það kölluðum við skorið í
veizlu. Á daginn, þegar amma sat við vinnu sína,
1 sat ég hjá henni á svolitlu „skammeli" og fékk að
láni bláan kistil, sem hafði að geyma „tau“af-
ganga vandlega samanvafða. Allar þessar klæða-
vefjur urðu að fólki. Silki og flauelsvefjur voru
hefðarfrúr og frökenar, sirz, tvisttau, léreft o. þ.
h. vinnufólk, börn o. fl., eftir því sem bezt hent-
aði. Þetta þótti mér afar skemmtilegur leikur, og
amma lék með.
Húsið hans afa var hvítt timburhús með rauðu
þaki og rauðri gluggaumgerð. Sunnanundir því
var lítill blómagarður, fyrir ofan það kartöflu-
garður. í þá daga voru brekkurnar allt í kringum
okkur þaktar blómurn, jafnvel lyngi, og melarnir
á vorin með vorperlum, yndislegum, örsmáum
blómum, og svo seinna með ilmandi blóðbergi.
Kindur bæjarbúa héldu sig í brekkunum, og
þegar þær sáu sér fært í görðunum líka. Kýrnar
voru reknar í haga um götuna rétt hjá okkur. Þá
var hægt að komast að húsinu úr öllum áttum,
beint upp brekkuna, frá aðalgötu bæjarins, upp
tröppur höggnar í melinn og brekkuna og svo
sunnan að um einstigi í mel og brekku og ofan
frá lá troðningur meðfram kartöflugarðinum, að
norðan lá svo akvegur að húsinu. Sá akvegur
mátti oft teljast ófær í rigningum og leysingum
á vorin. Myndaðist þá einhver hin ferlegasta
forarleðja, sem verið getur á vegi manns, svo
hrundi úr melunum báðum fyrir ofan og neðan
veginn, svo að melarnir minnkuðu og vegurinn
mjókkaði. Öll mín ár heima stóð stór steinn
spottakorn frá vegarbrúninni. Þetta var mikill
uppáhaldssteinn okkar barnanna. Þegar ég fór
að heiman, var steinninn kominn tæpt fram á
brúnina. Nokkrum árum seinna, þegar ég kom
til Akureyrar, var steinninn horfinn. Það voru
engin efni á að hlaða upp melinn eða halda veg-
inum í viðttnandi horfi. Oft var vegurinn ágæt-
ur, en afi gekk sín einstigi og beint upp brattann
langt fram á elliár. Brekkuna fyrir neðan búsið
lét amma hlaða upp og gera blómagarð í 3 stöll-
um. Sú brekka var þá til prýði, seinna lenti hún
í órækt.
Aðalinngangur hússins var sunnanmegin í sól-
byrgið eða „verandann“ sem kallaður var. Þetta
sólbyrgi var mikill uppáhaldsstaður okkar allra
á sumrum, og strax þegar fór að vora og sólin
blessuð sendi inn birtu og yl. Amma ræktaði þar
mikið af fallegum blómum. Þar voru húsgögn
úr einhverskonar sefi, sem Steingrímur frændi
hafði komið með frá Austurlöndum. I gluggun-
um voru mislitar rúður, sem þá tíðkuðust til
skrauts og skemmtunar. En hvað mér þótti gam-
an að sjá veröldina taka litaskiptum í gegnum
þær. Gulu rúðurnar sýndu sólskin, þær bláu
tunglskin eða vetur, grænu kvöldhúm, rauðu
ævintýri og svo seinast alvörurúðurnar hið raun-
verulega.
Inn úr sólbyrginu lágu svo tvennar dyr, aðrar
inn í skrifstofu afa; hinar í stofu, sem var kölluð
gestastofa, beztastofa eða jafnvel stássstofa. í
skrifstofu afa, sem alltaf var kölluð „kontórinn“,
var einn gluggi á móti suðri. Á milli veranda- og
beztustofudyranna voru á veggnum gljáfægð kýr-
horn tengd saman með trékubb. Um trékubbinn
var svo vafið flaueli og skrúfaðir í hann krókar
til að hengja á föt. Þar hékk oft sparifrakki afa.
Slík horn voru algeng í þá daga, e-n mér finnst
rétt að nefna þau, því að þetta eru orðnir sjald-
gæfir gripir, og á bernskuárunum þótti mér þetta
mjög merkilegar tilfæringar. Flest húsgögn í
kontórnum voru vinargjöf til afa. Á skrifborðs-
stólinn hygg ég að hafi lagt sína gjörvu hönd
Guðmundur Hannesson prófessor. Undir glugg-
anum var sófinn með grænmunstruðu áklæði. Á
54
S YRPA