Strandapósturinn - 01.06.2010, Qupperneq 52

50
Það væri ástæða til að kanna samkvæmt heimildum hvernig
þeim var ráðstafað, hvaða dvalarstaði hjónin og börnin fengu.
Hér hefur verið stiklað á einni þeirri harmsögu sem átti sér stað á
þessum tíma og alltof mikið var af á þessum harðindaárum. Mér
finnst gæta lítillar samúðar í garð þessa fólks. Man ég að Finnbogi
á Finnbogastöðum sagði: „Þeim var mátulegt. Þetta voru
hrossakjötsætur.“ Kalt svar.
Eftirmáli
Svona hljóðar sagan sem Guðmundur í Bæ hafði að segja.
Ofangreindur maður, Björn Björnsson, var langalangafi minn og
hafa gengið af honum nokkrar sögur. Í æsku var mér sagt frá
þessum atburðum en með nokkuð öðrum hætti en hér. Vafalaust
er þessi saga mun réttari en sú en þar var sagt að Björn hefði
úthýst förukonu sem hafi svo orðið úti á milli bæja og eftir það
hafi gengið af honum efnin og hann flosnað upp. Það er rétt að
gera grein fyrir þessum Birni Björnssyni. Hann var fæddur 7.
september 1824 og hann dó 5. febrúar 1911. Foreldrar hans voru
Björn Guðmundsson í Stóra-Fjarðarhorni í Kollafirði og kona
hans, Sigríður Magnúsdóttir. Björn fluttist norður í Árneshrepp
skömmu fyrir 1848 og bjó á Kambi til 1857. Frá Kambi flutti hann
í Bæ í Trékyllisvík og bjó þar til 1868. Var hann hreppstjóri
Árneshrepps um hríð. Hann hrökklaðist frá Bæ örsnauður og fór
að búa í Goðdal í Nessveit (Kaldrananeshreppi). Þar bjó hann á
árunum 1868–78. Það mun hafa verið vorið 1878 sem hann byggir
upp inni á Bæjardal, bæ sem hann nefndi Sólheima en hefur
aldrei gengið undir öðru nafni en Dalkot. Þar flosnar hann upp í
fátækt og örbirgð vorið 1882 eins og frásögn Guðmundar greinir
frá. Hvar hann ól aldur sinn næstu árin veit ég ekki en um
aldamótin 1900 er hann kominn til sonar síns í Garpsdal. Eftir
það mun hann hafa farið yfir á Strandir og sennilega er hann
grafinn í Fellskirkjugarði í Kollafirði eða þá í Kollafjarðarnesi.
Hann var tvíkvæntur og átti fjölda barna og afkomendur munu
vera fleiri en tölu verður á komið.
Kristján Jónasson, sem Björn átti að hafa látið bera út, var sonur
Jónasar Jónssonar sem bjó í Litlu-Ávík. Jónas þessi var ættaður úr
Saurbæ í Dalasýslu. Hann fluttist norður í Víkursveit um 1800 og
bjó í Bæ, Stóru-Ávík og Gjögri en var dæmdur fyrir sauðaþjófnað