Bændablaðið - 07.07.2022, Blaðsíða 31

31Bændablaðið | Fimmtudagur 7. júlí 2022
Tangarhöfða 1 - 110 Reykjavík - 551-5464
www.wendel.is - wendel@wendel.is
STAURAHAMAR
FRÁ HYCON
____________________
FRÁBÆRT VERKFÆRI
TIL AÐ REKA NIÐUR
GRIÐINGASTAURA
á tómötunum. Nú er til dæmis
tölvustýring á hitanum en áður var
þessu öllu stjórnað með handafli.
Fyrstu húsin voru miklu lægri og
vegghæðin ekki nema 1,60–1,80
metrar kannski. Þegar ég byrjaði
var plöntunum leyft að vaxa upp í
vír sem lá í um þriggja metra hæð,
þá var tekinn toppurinn af. Núna
hins vegar set ég litlu plönturnar inn
í húsin í febrúar og þegar ég hendi
þeim út í nóvember eru þær orðnar
um átta metra háar. Þá er plantan búin
kannski að skila af sér 40-50 klösum
á hennar líftíma.
Ég held að það sé rétt munað hjá
mér að uppskeran hafi í kringum
1960 verið um 16 kíló á fermetra,
en hún er komin mest í 31 kíló núna
á fermetrann í ólýstu húsunum. Ég
er líka bara sáttur við það – maður
er ekki með sama metnaðinn hvað
þetta verðar í dag. Aðalatriðið er
að halda í horfinu. Hjá þeim sem
framleiða hvað mest hérna á Íslandi
er framleiðslan yfir 100 kíló á
fermetrann undir ljósum.“
Með elstu garðyrkjustöðvum
landsins
Sem fyrr segir kom Sveinn fyrst að
ræktun og rekstri á Varmalandi 19 ára
gamall árið 1964. Garðyrkjustöðin
var reist árið 1938 og telst með elstu
garðyrkjustöðvum landsins. Hún var
að sögn Sveins byggð af nokkrum
sauðfjárbændum í sveitinni sem
lentu í mæðuveiki með sitt sauðfé
og hjarðir þeirra voru skornar niður.
Faðir hans var garðyrkju-
skólagenginn og með reynslu frá
annarri stöð þegar sauðfjár bændurnir
fengu hann loks til að reka stöðina
sína. „Þegar þeir voru komnir með
kindur á ný vildu þeir losna út úr
garðyrkjurekstrinum og þá keypti
pabbi stöðina. Hann rak hana allt þar
til hann féll frá 1971. Ég var ekkert
endilega spenntur fyrir því að verða
garðyrkjubóndi – og alls ekki þegar
ég var yngri – en ég datt inn í það
að taka við þessu og síðan þróaðist
þetta bara svona. Ég kunni ekki verr
við þetta en svo.
Ég hafði unnið við ýmislegt
annað eins og bílaviðgerðir, múrverk
og byggingarvinnu – sem reyndar
kom sér mjög vel þegar ég þurfti að
fara að byggja mér hús árið 1973 og
endurnýja gróðurhúsin. Það gerði
ég alveg sjálfur og margir eiga
erfitt með að trúa því, sérstaklega
útlendingarnir. Þeir spyrja gjarnan
hvaðan húsin komi – eins og það
sé allt flutt inn frá Danmörku
eða Hollandi. Ég fékk hins vegar
alltaf teikningar frá Byggingastofnun
landbúnaðarins. Ég fór alltaf að
langmestu leyti eftir þeim, en gerði
reyndar þær breytingar að gera
byggingarnar alltaf aðeins sterkari
en lagt var upp með í teikningunum.
Það hefur komið sér til góða, því
ég hef ekki lent í eins miklu tjóni
og margir aðrir. Ég fékk góða hjálp
hjá vinum og vandamönnum við að
glerja húsin.“
Meiri vinna en margur heldur
Sveinn er sáttur við sinn tíma sem
tómataræktandi.
„Þetta hefur ver ið margfalt meiri
vinna en margir halda og mjög
bindandi. Ég hef alltaf haft einhverja
hjálp hjá mér, en það hefur verið
misjafnt hversu mikinn mannafla
ég hef þurft. Það þarf til að mynda
alltaf meira starfsfólk ef verið er að
pakka í neytendaumbúðir.
Elsti strákurinn minn hefur alltaf
hjálpað mér við sáningu og á fyrstu
stigum ræktunarinnar. Síðan hefur
Gunnhildur og kærastinn hennar
komið síðustu ár til hjálpar. En ég
hef átt í mjög góðu sambandi við
norræna verkefnið Nordjobb – og
fengið starfsfólk í gegnum það. Það
hefur reynst mér mjög vel.
Nú er ég bara glaður yfir því að
hafa fengið Gunnhildi með mér inn
í þetta.“
Garðyrkjustöðin á Varmalandi í Reykholti telst vera ein sú elsta á landinu.
Hverinn Skrifla þjónar nú því einu hlutverki að veita heitu vatni í Snorralaug.
Varmaland er í baksýn.
Sveinn byggði eigin gróðurhús eftir teikningum frá Byggingastofnun landbúnaðarins, en hafði þau enn sterkari en
þar var gert ráð fyrir. Meira járn er í húsunum, fleiri langbönd og sterkara gler.