Skessuhorn - 11.05.2022, Qupperneq 36
MIÐVIKUDAGUR 11. MAÍ 202236
Pennagrein Pennagrein
Pennagrein
Í skipulagsmálum sveitarfélaga kem-
ur best fram hvort þeir sem ráða för
hafa framtíðarsýn, ekki síst í sveitar-
félagi í hröðum vexti eins og Akra-
nes er og vill vera. Þar geta mál tek-
ið breytingum en umfram allt þarf
að horfa fram í tímann. Framtíðar-
sýnin þarf líka að vera íbúunum ljós.
Þannig minnkum við þann óróa sem
oft fylgir breytingum á skipulagi.
Viljum við halda áfram á þeirri
braut að sívaxandi fjölgun íbúða sé
nær eingöngu litlar íbúðir í fjöl-
býli? Í mínum huga þurfum við að
huga betur að fjölbreyttum kostum,
að öðrum kosti breytist fjölskyldu-
mynstrið um of.
Eitt best heppnaðasta hverfi á
Akranesi og þó víða væri leitað er
Grundahverfið. Nú virðist ekki
mega skipuleggja þannig hverfi því
ný hverfi þurfa að fylgja þeirri hug-
myndafræði að öll hverfi skuli vera
svokölluð blönduð byggð. Það veld-
ur því að við sjáum rísa háar blokkir
við hlið einbýlishúsa. Er það æski-
leg stefna?
Í dag er mikil áhugi á að fá líf í
miðbæinn. Hvernig gerum við það?
Er ekki einn hluti af því að fjölga
íbúum í miðbænum? Þurfum við
þá ekki innviði í samræmi við það?
Hvað með leikskóla? Hvar á hann
að rísa? „Gamli“ bærinn er jú full-
byggður. Eða hvað?
Mikil eftirspurn hefur verið eft-
ir lóðum á Akranesi og þá sér-
staklega einbýlis- og raðhúsalóð-
um. Á yfirstandandi kjörtímabili
hefur ekki verið reist eitt einasta
hús á lóð sem var skipulögð í nýju
hverfi. Í upphafi kjörtímabilsins var
til skipulag af áframhaldandi upp-
byggingu í Skógarhverfi en núver-
andi meirihluti sá sig knúinn til að
umbylta því skipulagi. Skipulagði í
kjölfarið byggð á grænu svæði sem
hefði getað orðið grunnur að fram-
tíðar útivistarsvæði Akraness. Ég
varaði við þessari þróun á sínum
tíma og einnig mættu þessi áform
mikilli andstöðu íbúa í Skógarhverfi.
Því miður var ekki hlustað á þessar
raddir. Til að flýta breytingarferl-
inu þá var hverfið bútað niður og
lítil svæði skipulögð. Meirihlut-
inn þvældist með þessar breytingar
megnið af kjörtímabilinu þannig
að aðeins er búið að úthluta um 30
íbúðareiningum sem ekki er fyrir-
sjáanlegt að verði tilbúnar til upp-
byggingar fyrr en seinna á þessu ári.
Núverandi meirihluti ákvað á
þessu kjörtímabili að reisa leikskóla,
sem í sjálfu sér var alveg tímabært,
en valdi honum stað í Skógarhverfi
nánast við hlið annars leikskóla.
Aðkoma akandi að þessum leik-
skóla er að óbreyttu ekki góð og
mun valda verulegu umferðaröng-
þveiti í Skógarhverfinu og jafnvel
víðar. Þess má geta að við tilkomu
þessa leikskóla verða leikskólapláss
í skólahverfi Grundaskóla um 85%
þar sem um 60% af börnum búa en
í skólahverfi Brekkubæjarskóla þar
sem 40% af börnunum býr er um
15% af leikskólaplássum.
Hvernig vilja börnin okkar að
Akranes líti út þegar þau verða
miðaldra? Getum við sem tökum
ákvarðanir í dag séð það fyrir eða
eigum við að skipuleggja Akranes
eins og við viljum að það verði eða
viljum við að það verði óbreytt? Má
engu breyta?
Ég hef í störfum mínum í
skipulags- og umhverfisráði lagt
mig fram um að þessi mikilvægu
mál séu unnin í sem mestu sam-
ráði við bæjarbúa. Það gafst mér vel
í formennsku minni í ráðinu kjör-
tímabilið 2014-2018. Þannig vil ég
vinna áfram.
Það eru spennandi tímar í augsýn
á Akranesi. Það kallar á stórar og
vel skipulagðar ákvarðanir um upp-
byggingu til framtíðar. Ég vil gjarn-
an taka þátt í þeirri vinnu áfram og
þess vegna óska ég þess kjósandi
góður að þú setjir X við D – fyrir
Akranes.
Einar Brandsson
Höf. skipar annað sætið á lista
Sjálfstæðismanna á Akranesi.
Fyrir sjö árum síðan fluttum við
fjölskyldan í Grundarfjörð og sjá-
um ekki eftir þeirri ákvörðun.
Náttúrufegurð blasir við hvert sem
litið er en mikilvægast er að hér
býr gott fólk sem gerir gott samfé-
lag. Það var því létt verk að aðlagast
staðháttum.
Grundarfjörður er fjöl-
skylduparadís. Eins og allt fjöl-
skyldufólk veit þá viljum við for-
eldrarnir börnum okkar allt það
besta. Það er því ánægjulegt að
núverandi sveitarstjórn skuli hafa
ákveðið að fara í þá vegferð að hefja
innleiðingu á barnvænu samfélagi.
Barnvænt samfélag setur unga fólk-
ið okkar í forgang, tryggir það að
börnin hafi rödd, hafi eitthvað um
málin að segja. Þeirra er framtíð-
in. Við viljum að börn og unglingar
séu hluti af ákvörðunum, að á þau
sé hlustað og tillit tekið til þeirra
skoðana.
Grundarfjörður hefur alla burði
til að verða samfélag sem barnafjöl-
skyldur kjósa að velja sér til búsetu.
Því er það algjört forgangsatriði
að tryggja að nægt framboð íbúða
standi fólki til boða.
Skólamál eru sömuleiðis mikil-
væg öllu fjölskyldufólki. Þegar fólk
velur sér stað til búsetu skoðar það
ætíð hvernig staðið er að skóla-
málum. Við viljum tryggja gott
skólastarf á öllum stigum með því
að ráða áhugasamt og metnaðar-
fullt starfsfólk til skólanna. Leik-
skólinn þarf að taka við börnum
frá 12 mánaða aldri og sömuleiðis
þarf að fjölga leiksvæðum. Tryggja
þarf að grunnskólinn geti boðið
upp á fjölbreytt námsval þrátt fyrir
smæð sína. Tómstundastarf, íþrótt-
ir þar með taldar, þurfa að vera sem
fjölbreyttastar þannig að allir finni
eitthvað við hæfi. Það er ánægjulegt
sömuleiðis að hafa hér góðan fram-
haldsskóla sem og tónlistarskóla.
Samfélagið verður aldrei meira
eða annað en fólkið sem þar býr
og því þarf að styðja við góð verk-
efni sem samfélagið sameinast um.
Við tölum hér öll um að fjölga þurfi
íbúum. Við verðum að hlúa vel að
íbúum okkar, ungum sem öldnum
og gera samfélagið þannig að fólk
vilji setjast að til langframa.
Á næsta kjörtímabili bíða okk-
ar mörg veigamikil verkefni. Fjár-
hagsstaða Grundarfjarðarbæjar er
góð og gefur andrými til metnaðar-
fullra verka. Nú er skuldahlut-
fall samkvæmt reglum um fjár-
hagsleg viðmið sveitarfélags orðið
111,66% í samanteknum ársreikn-
ingi sem birtur var á heimasíðu
Grundarfjarðarbæjar í vikunni, en
var 119,37% árið 2020.
Við ætlum í uppbyggingu á
mörgum sviðum. Hér vantar hús-
næði og það er grundvallaráskorun
okkar í uppbyggingu næstu ára. Við
viljum markaðssetja svæðið okk-
ar þannig að við getum tekið vel
á móti ört stækkandi ferðamanna-
straumi.
Sundlaugin okkar hefur mikið
aðdráttarafl. Hún er lítil en sjarmer-
andi og svæðið býður upp á ýmsa
möguleika. Ákveðinn áhugi er á að
reisa þar litla rennibraut en til þess
að svo megi verða þarf að fara í
nákvæma skipulagsvinnu sem hentar
þessari litlu en sjarmerandi sundlaug.
Í Grundarfirði eru tækifærin
mörg. Höfnin er með þeim betri
og býður upp á marga möguleika
og mun stórauka ferðamanna-
straum hér um svæðið. Nú þegar
hafa mörg skemmtiferðaskip boð-
að komu sína. Því miður eru vegir
ekki ásættanlegir á svæðinu og því
þarf að koma í lag hið fyrsta áður en
ferðamenn fara að streyma á svæðið
í stórum stíl.
Framtíðin er björt fyrir íbúa
Grundarfjarðar og það verður gam-
an að taka þátt í uppbyggingunni ef
mér verður treyst til þess.
Sigurður Gísli Guðjónsson
Höf. er í 4. sæti á lista Sjálfstæðis-
flokks og óháðra í Grundarfirði í
komandi sveitarstjórnarkosningum.
Samfélagið verður aldrei meira eða annað en fólkið
Óskipulögð
skipulagslagsmál
Í ljósi umræðunnar síðustu daga
um góða rekstrarniðurstöðu í árs-
reikningi Akraneskaupstaðar fyrir
árið 2021 er rétt að koma eftirfar-
andi staðreyndum um rekstur bæj-
arsjóðs á framfæri við kjósendur á
Akranesi.
Á kjörtímabilinu 2018-2022 hef-
ur Sjálfstæðisflokkurinn ítrekað
bent á sýnilegar staðreyndir sem
blasa við ef ársreikningar kjör-
tímabilsins eru skoðaðir.
• Á kjörtímabilinu hafa gjöld
hækkað langt umfram tekjur. Örlít-
ill bati var þó á árinu 2021. Þegar
svo er komið þá er rekstur bæjar-
sjóðs ekki sjálfbær.
• Rekstrarafkoma aðalsjóðs,
fyrir fjármagnsliði, á kjörtímabil-
inu sem tekur á hefðbundinni starf-
semi sveitarfélagsins og lýtur fyrst
og fremst að lögbundinni starfsemi
hefur þar af leiðandi verið neikvæð.
• Vöxtur tekna þá aðallega
útsvars á árinu 2021 skilaði sér
ekki í bættri afkomu heldur fór all-
ur í aukin launaútgjöld og annan
rekstrarkostnað Akraneskaupstað-
ar.
• Útsvarstekjur Akra-
neskaupstaðar hækka ekki í takt við
fólksfjölgun á Akranesi sem gefur
ákveðnar vísbendingar.
• EBITA framlegð hefur fall-
ið verulega á kjörtímabilinu eða frá
11,6% 2017 niður í 4,4% á árinu
2021. Ákveðnum botni var þá náð
árið 2020 en þá var hún 0,2%.
• Útgjöld velferðar- og
mannréttindamála hafa aukist veru-
lega á kjörtímabilinu, líkt og úttekt
KPMG á rekstri Akraneskaupstað-
ar gaf til kynna. Þetta er áhyggju-
efni og þarfnast frekari greiningar,
úttektar og aðgerða.
• Uppsafnað rekstrartap
Akraneskaupstaðar af málefnum
fatlaða frá tilfærslu frá ríkinu til
sveitarfélaga árið 2011 er 717 m.kr.
Fjármagn frá ríkinu dugar því ekki
fyrir þeirri þjónustu sem veitt er.
• Heimsfaraldurinn hafði
ekki teljandi áhrif á rekstur bæjar-
sjóðs líkt og mörg önnur sveitarfé-
lög sem treyst hafa á ferðaþjónustu.
Helstu áhrif faraldsins á rekstur má
sjá í auknum útgjöldum í velferðar-
málum.
• Laun og launatengd gjöld
Akraneskaupstaðar sem hlutfall af
rekstrartekjum náðu nýjum hæð-
um á kjörtímabilinu og tróna nú
á toppi íslenskra sveitarfélaga og
nema nærri 70% án lífeyrisskuld-
bindinga. Hefur hlutfallið aukist
úr 62% árið 2017 í tæp 70% 2021.
Ef ekki verður gripið til aðgerða
strax með markvissum aðgerðum
og greiningu mun það hafa veruleg
áhrif á reksturinn inn í framtíðina.
Það er ljóst að með allri þeirri
nauðsynlegu innviða uppbyggingu
sem fram undan er þá munu
rekstrar gjöld vaxa enn frekar þegar
mannvirkin verða tekin í notkun og
auka þar af leiðandi á þann vanda
sem blasir við í rekstri bæjarsjóðs.
Af hverju er rekstrarniðurstaðan
samt sem áður jákvæð? Svarið við
þeirri spurningu er nokkuð einfalt.
Treyst hefur verið á einskiptis tekj-
ur, t.a.m. arðgreiðslur frá Orku-
veitu Reykjavíkur og Faxaflóahöfn-
um sem og úthlutun lóða, til að ná
fram jákvæðri rekstrarniðurstöðu.
Það eitt og sér er varasamt í rekstri
sveitarfélaga því þessar tekjur geta
brugðið til beggja vona. Rekstrar-
niðurstaða eftir fjármagnsliði gefa
því ekki bestu sviðsmyndina af
rekstri Akraneskaupstaður eins og
rakið hefur verið hér að ofan.
Ingþór Guðjónsson
Höf. skipar 3. sæti á lista
Sjálfstæðisflokksins á Akranesi
Einskiptistekjur skapa
jákvæða rekstrarniðurstöðu
Akraneskaupstaðar