Bændablaðið - 08.09.2022, Blaðsíða 56

56 Bændablaðið | Fimmtudagur 8. september 2022
LÍF&LYST – BÆRINN OKKAR
Ofnbakaður þorskhnakki með
íslensku grænmeti og kremuðu
byggi – 4 skammtar.
Uppskerutíminn fyrir útiræktað
grænmeti og korn fylgir haustinu
og við hvetjum lesendur til að nýta
þennan tíma sem best og njóta þess
að elda og bera fram girnilegt
grænmeti á fjölbreyttan hátt. Eitt
sér eða sem meðlæti með kjöt og
fiskréttum. Við notum hér útiræktað
spergilkál, radísur og lífrænt bygg
frá Móður Jörð í Vallanesi. Auk
þess smátómata og graslauk sem
eru ræktuð í gróðurhúsum.
Fiskneysla hefur dregist saman
á Íslandi sem er miður enda er
hér auðvelt víðast hvar að nálgast
ferskt, hollt og gott sjávarfang.
Margir treysta sér illa til að elda
fisk svo vel sé og þar stendur oft
hnífurinn í kúnni því algengast er
að fiskur fái of langan eldunartíma.
Ofeldað sjávarfang er sannast
sagna afar óspennandi og áhuginn
á matreiðslunni dvínar gjarnan eftir
því sem mistökin endurtaka sig.
Þegar þykkri fiskbitar eða jafnvel
heilir fiskar með beinum eru eldaðir
er tilvalið að nota kjarnhitamæli til
að tryggja sem besta útkomu.
Það gerum við matreiðslumenn til
að skila hráefninu í sínu besta formi
á disk gesta okkar á veitingahúsum
og líka heima.
Þorskur hefur merkilegt nokk
ekki notið vinsælda á Íslandi fyrr
en á allra síðustu áratugum, en
hann má sannarlega telja til allra
bestu matfiska sem hér veiðast og
á skilið að við vöndum okkur við
eldamennskuna.
Í uppskriftinni notumst við
við skírt smjör, það fæst víða í
verslunum og er afbragðs gott
við steikingu á öllu því sem
okkur dettur í hug að elda. Hátt
bræðslumark, 250 °C, tryggir
að skírt smjör brennur ekki við
pönnusteikingu, og því fylgir
notalegt karamellubragð og ilmur.
Fyrir þá sem vilja reyna sig á því
að gera skírt smjör fylgir aðferðin,
skírt smjör geymist mánuðum
saman í kæli í loftþéttri krukku.
Byrjið á bygginu sem tekur lengstan
tíma og endið á því að elda þorskinn.
Skolið byggið og setjið í pott
ásamt 3 dl af vatni, saltið og sjóðið
þar til er orðið mjúkt, tekur um
30-40 mín. Saxið lauk og svitið í
potti í olíunni, bætið ediki við og
svo byggi og ögn af vatni. Hitið að
suðu og bætið þá við rjóma og rífið
ostinnn fínt yfir, takið af hitanum,
hrærið smjöri við og smakkið til
með salti og e.t.v. meira eplaediki.
Graslauknum er bætt við rétt áður
en þið berið réttinn fram.
Saxið laukana og svitið í olíu,
bætið ediki við og látið gufa upp.
Hellið víninu yfir, sjóðið niður um
helming og bætið vatninu við og
sjóðið í 10 mín. Rjóma er bætt við
og sjóðið í um 5 mínútur. Sigtið yfir
í annan pott, smakkið til og pískið
smjörinu saman við.
Veljið fallegt og ferskt spergilkál
og skerið í grófa hnappa, notið líka
stilkana sem eru mjúkir og afbragðs
matur þegar kálið er glænýtt. Setjið
í eldfastan bakka, penslið með olíu
og saltið. Eldið í 180 °C heitum ofni
í 6 mínútur. Tómata má ýmist nota
ferska eða baka í ofni með kálinu í
4-5 mínútur. Radísurnar eru sneiddar
og borðaðar hráar.
Skerið þorskinn í um 200 g bita
og setjið í eldfastan bakka. Bræðið
smjörið og hellið fitunni yfir fiskinn.
Saltið og setjið í forhitaðan ofn á
160 °C í u.þ.b. 8 mínútur. Við eldun
á fiski í ofni er okkar ráðlegging sú
að nota kjarnhitamæli, þorskur er
fullkominn við 55 °C kjarnhita og þá
skulið þið taka hann úr ofninum. Ef
þið hafið rúman tíma má líka lækka
hitastigið í ofninum og gera tilraunir
með lægra hitastig.
Bræðið smjör í potti á lágum hita,
leyfið smjörinu að krauma í a.m.k.
30 mínútur og fleytið af froðuna sem
myndast á yfirborðinu. Slökkvið
undir og ausið fitunni, sem er um
80% innihaldsins, yfir í annan pott.
Passið að taka bara fituna og hendið
hvíta botnfallinu sem samanstendur
af mjólkursykri, mjólkurpróteini
og vatni. Pakkið í þéttar krukkur
og geymið í kæli.
MATARKRÓKURINN
Ofnbakaður þorskhnakki
Hafliði & Halldór
haflidi@icelandiclamb.is
Bærinn okkar hefur löngum
verið vinsælt léttmeti á síðum
Bændablaðsins og fastur liður
þeirra er fletta blaðinu.
Gegnum tíðina höfum við fengið
að kynnast búsetu fólks víðs vegar
um landið, stærð og tegund bús
þeirra og daglegu verklagi þar sem
skilin milli vinnu og frítíma eru
óljós, eins og einn viðmælenda
okkar, hún Haddý – Hafdís Brynja
Þorsteinsdóttir frá Hvalshöfða,
orðaði svo vel.
Hvað er í ísskápnum?
Farið hefur verið yfir skemmtilegustu
og leiðinlegustu bústörfin, bent á
ýmsa áhugaverða jafnt sem almenna
hluti, eftirlætistæki er tilgreint auk
þess sem litið er í ísskápinn! Hvað
er nú alltaf til í ísskápnum? Þessar
spurningar og aðrar hafa glatt og
svalað forvitni annarra landsmanna
– og sú hefð verið á að sá síðasti
sem hefur staðið fyrir svörum mælir
með öðrum.
Okkur langar að kynnast þér
Nú langar okkur hér á Bændablaðinu
hins vegar að rjúfa þá venju og
bjóða þeim sem áhuga hafa að hafa
samband við okkur á netfangið
sigrunpeturs@bondi.is og fá frekari
upplýsingar.
Eru spurningarnar almenns eðlis,
en þeir sem svara hafa frjálsar
hendur er kemur að hnyttnum
tilsvörum, lengd svara og þar fram
eftir götunum. Munu prófarkalesari
og blaðamaður fara yfir og sjá til
þess að allt sé nú á tilhlýðandi hátt
– en rétt er að geta þess að myndir
þurfa að fylgja – af bænum sjálfum,
fólki, dýrum, tækjum eða öðru
sem gefur lesendum innsýn inn í
heim ábúenda.
Við viljum því hvetja þig, lesandi
góður, að hika ekki ef þetta kitlar,
hafa samband og fá sendar frá okkur
spurningar og aðrar upplýsingar. /SP
Bærinn okkar:
Langar þig að komast á síður Bændablaðsins?
Júlíus Róbertsson frá Hvalshöfða tekur sig hér sérlega
vel út, enda ákaflega vel stílíseraður.
Ungviðið nýtur sín á bænum
Mjósyndi.
Á búinu Seljatungu má finna um 200 nautgripi á öllum
aldri, 14 kindur og tvö hross.
150 g íslenskt lífrænt bygg
1 laukur
2 dl olía
2 msk. eplaedik
50 g skírt smjör
(má nota venjulegt smjör)
3 g Feykir 24 mánaða
1 dl rjómi
2 msk. saxaður graslaukur
Rjómasoðið bygg „otto“
1 laukur
2 hvítlauksgeirar
2 msk. hvítvínsedik
1 dl hvítvín
2 dl vatn
2 dl rjómi
60 g smjör
Hvítvínssósa
1 stk. spergilkál
10 smátómatar
4 radísur
Graslaukur
Grænmeti
800 g þorskhnakkar
100 g smjör
Ofnbakaður þorskur
1 kg smjör
Skírt smjör