Andvari - 01.01.2016, Síða 44
42
HANNES HOLMSTEINN GISSURARSON
ANDVARI
virktum fyrir, en bætti við: „En heyrðu, Helgi, þú mátt ekki fylla svo
allt hjá þér, að þú eigir ekki pláss fyrir mig, því það mæðir svo mikið
á mér núna, að ég er alveg að ganga af göflunum.“131 Svo ósleitilega
var unnið að tillögunum um efnahagsmál, að þeir Benjamín og Ólafur
funduðu með Ólafi Thors og Bjarna Benediktssyni í Stjórnarráðinu
við Lækjargötu á jóladag 1949. „Þeir voru báðir sérstakir vinnuþjarkar,
Ólafur og Bjarni,“ sagði Ólafur Björnsson.132
Tókst hið besta samstarf með Ólafi Thors og Ólafi Björnssyni. Ólafi
Thors hafði ekki líkað allt það, sem hann hafði áður séð til hagfræð-
inga. Hann hafði til dæmis spurt Jónas H. Haralz með þjósti, eftir að
hagfræðingarnir fjórir höfðu skilað álitsgerð sinni 1946: „Haldið þið
þá, hagfræðingarnir, að valdamiklir embættismenn verði heiðarlegri
en sjálfstæðir atvinnurekendur?“133 Ólafur Thors skrifaði síðar í bréfi
til bróður síns, Thors Thors sendiherra:
Aðalatriðið var, að ég var öfugur og snúinn gegn öllu, sem þeir sögðu, þangað
til ég fór að stúdera hina afar löngu skýrslu upp á 150 bls., sem Benjamín
samdi fyrir stjórn Stefáns Jóhanns. Eg sannfærðist þá algerlega um, að ég
væri ekki vitrasti maðurinn í heiminum, heldur einmitt meðal þeirra, sem í
rauninni skorti allra mest til forystu á sviði stjórnmálanna, og ég hef, sem sagt,
haft mjög gagn af samstarfinu við Benjamín og þar á meðal það, að ég hefi
lært að meta Ólaf Björnsson, sem margir telja meiri vitmann en Benjamín,
þó að hann e. t. v. skorti eitthvað á þá alhliða menntun, sem Benjamín hefur
fengið á sviði hagfræðinnar.134
Að sama skapi fannst Ólafi Björnssyni mikið til um Ólaf Thors, ekki
síst rausn hans og höfðingsskap. „Þegar maður kom heim til hans, var
eins og hann þyrfti alltaf að láta eitthvað meira af hendi rakna en gest-
risnina á heimilinu, sem var frábær, svo sem leikhúsmiða eða eitthvað
til gleði,“ sagði Ólafur um nafna sinn. „Eg hef stundum hugsað um
það, að Ólafi hafi verið lýst sem talsmanni sérhyggju eða einstaklings-
hyggju, og komið það þá í hug, að engir „félagshyggjumenn“, sem ég
hef þekkt og berjast fyrir umbótum á annarra kostnað, hafa verið eins
örlátir á eigið fé og Ólafur Thors.“135
Þeir Benjamín Eiríksson og Ólafur Björnsson afhentu ríkisstjórn-
inni frumvarp sitt um ráðstafanir í efnahagsmálum ásamt rækilegri
greinargerð, og var síðan boðaður ríkisstjórnarfundur, sem þeir sátu.
Forsætisráðherrann, Ólafur Thors, kom síðastur á fundinn, hélt á frum-
varpinu og sagði hressilega: „Nú höfum við prógramm!“ Ríkisstjórnin