Borgfirðingabók - 01.12.2010, Side 132

132 Borgfirðingabók 2010
þær sjálfir og lesa þær“. Til marks um bókmenntaáhuga félaganna
má geta þess að fram kom tillaga 27. ágúst 1922 um að fundarstjóri
tilefndi einn mann á hverjum fundi til að segja frá einhverri bók. Á
næsta aðalfundi 7. janúar 1923 var þessi tillaga þó tekin fyrir og felld
en samþykkt að skipa mann á hverjum fundi til að segja frá einhverri
af Íslendingasögunum á næsta fundi. Einnig var samþykkt að skipa
einhvern til að lesa upp ljóð eða sögu. Síðari tilskipunin átti eftir að
lifa lengur, eða allt fram til 1932.
Á júnífundi 1928 var Guðmundur Sveinbjörnsson beðinn að svara
spurningunni: „Álítur þú að val á bókum félagsins hafi verið ákjósan-
legt undanfarandi ár?“ Taldi Guðmundur það hafa verið misjafnt og
benti á Vefarann mikla frá Kasmír, vildi heldur að keypt yrðu vestur-
íslensk rit og að vandað væri betur til bóka. Þessu sagðist Einar
Sigmundsson vera sammála, oftast væri farið eftir ritdómum þegar
bækur væru keyptar, en bók eins og Vefarann ættu ungmennafélög
ekki að eiga. Halldór Kiljan Laxness var áfram víttur til dæmis fyrir
rithátt sinn og var jafnvel talinn siðspillandi21. Þó var sú gagnrýni
ekki öll á sama veg, því Jakob Sigurðsson sagði Halldór „bera höfuð
og herðar yfir núlifandi íslenska skáldsagnahöfunda“22. Í mars 1931
var spurt: „Hvaða námsgrein hyggur þú að myndi koma að bestum
notum hjá almenningi?“ Vigdís Bjarnadóttir taldi það vera lestur
bóka. „Að það yki gáfur mannsins og þó bókin væri vitlaus þá væri
í því fólgið þroskaferli að hugsa um villuna“. Andrés Jónsson fékk
í apríl 1950 spurninguna: „Álítur þú hollt fyrir unga fólkið að lesa
mikið af reyfurum?“ Þessu taldi Andrés erfitt að svara, en þó væri
ef til vill betra „illt að gera en ekki neitt. Og ef óhollt væri að lesa
reyfara þá þyrfti að láta fólkið hafa betri bækur“
Þegar lengra líður á sögu bókasafnsins fækkar tilvitnunum í þess
háttar umræður á almennum fundum.
Bókaeign
Ekki er auðvelt að sjá hver raunveruleg bókaeign félagsins var fyrstu
starfsárin, en 1932 segir í fundargerð aðalfundar 9. janúar að hún sé
21 283. fundur 9. febrúar 1935
22 Geir Jónasson (1938) Ungmennafélög Íslands 1907-1937. Minningarrit. Reykjavík, Ung-
menna félag Íslands, s. 263