Borgfirðingabók - 01.12.2010, Qupperneq 180

180 Borgfirðingabók 2010
Lýsingum á Þorvaldi ber saman um að í honum hafi á óvenjulegan
hátt sameinast glettni og þung undiralda. Þunginn kemur ekki síst
fram í þeim fáu vísum sem varðveist hafa eftir hann, t.d.:
Einn ég geng um auðan sand,
ekkert huggað getur,
engin sól um andans land,
aðeins napur vetur.
Þorvaldur byrjaði ungur að setja saman lög og lærði að mestu
af sjálfum sér bæði píanóleik og hljómfræði. Hann var einnig vel
liðtækur orgel- og píanóleikari. Ekki fer sögum af formlegu tónlistar-
námi, en hann aflaði sér þó undirstöðuþekkingar í tónfræði, las nótur
og útsetti lög sín sjálfur, að því best er vitað.
Sagt er að fyrstu lögin hafi orðið til strax við fermingu og flest á
mennta- og háskólaárunum. Þá var mikið spilað og sungið á heimili
hans á Skálholtsstígnum. Ekki flíkaði hann þó lögum sínum. Félagar
hans vissu um þessa iðju og hvöttu hann til að leika fyrir þá lögin sem
þeir síðan lærðu mörg hver og sungu saman. Og þannig bættist smám
saman í lagasafnið.
Fyrsta lagið sem kom út á prenti birtist í Stúdentablaðinu 1.
desember 1926 og var við texta Þorsteins Erlingssonar, Nótt eða Nú
máttu hægt um heiminn líða. Þessi texti hefur orðið fleiri sönglaga-
höfundum hugleikinn. Lag Þorvaldar er samið fyrir karlakór og
reyndar má glöggt sjá af lögum hans flestum að það form hefur verið
honum hvað eðlilegast. Stúdentakórinn tók ástfóstri við lagið og er
það til í hljóðritun með söng kórsins. Það mætti heyrast oftar. Þá var
sungið lag eftir Þorvald á Alþingishátíðinni 1930. Það var Úti ert þú
við eyjar blár, alþekkt þjóðkvæðastef.
Það lag Þorvaldar sem heyrist oftast nú á dögum er við texta Davíðs
Stefánssonar, Nú sefur jörðin sumargræn. Margir kórar hafa þetta lag
á efnisskrá og nokkrar hljóðritanir hafa komið út með laginu. Páll
Ísólfsson samdi alþekkt lag við Vöggukvæði Davíðs Stefánssonar. Í
því kvæði koma fyrir nokkrar sömu hendingar og í Nú sefur jörðin
og veldur það trúlega því að Vöggukvæðið (við lag Páls) er ekki í
ljóðasafni Davíðs. Hann hefur vart treyst sér til að birta tvö svo áþekk
kvæði. Þessi úrvalslög tvö hafa þó valdið því að báðir textarnir lifa
áfram.