Tímarit lögfræðinga - 01.12.2013, Blaðsíða 27

373
sem aftur bendir til þess að þau vilji þannig hafa áhrif á það hvernig
slík regluverk líta út án þess þó að takast á hendur þær skuldbind-
ingar sem þeim tengjast.95
Bandaríkin eru tvímælalaust á meðal helstu strandríkja veraldar
en engu að síður hafa þau enn ekki fullgilt Hafréttarsamning SÞ frá
1982 (HRS) sem gekk í gildi árið 1994.96 Aðildarríkin eru nú 165, auk
ESB, og má telja víst að þorri reglna samningsins endurspegli nú
gildandi þjóðréttarvenjur á sviði hafréttar. Tregða Bandaríkjanna
við að fullgilda samninginn helgaðist öðru fremur af þeim ákvæð-
um í XI. hluta hans sem lutu að því svæði sem heyrir til djúpsjávar-
botnsins og var lýst sem sameiginlegri arfleifð mannkyns en sér-
stakri stofnun, Alþjóðlegu hafsbotnsstofnuninni, var komið á fót til
að stjórna vinnslu jarðefnaauðlinda á svæðinu.97 Var það raunar svo
að þorri vestrænna iðnríkja var andsnúinn því fyrirkomulagi sem
XI. hluti HRS gerði ráð fyrir en árið 1994 var komið til móts við ósk-
ir þessara ríkja með sérstöku hafsbotnssamkomulagi sem fól í sér
umtalsverðar breytingar á því efni sem var í XI. hluta HRS. Í kjölfar-
ið gerðust t.d. aðildarríki ESB aðilar að HRS en Bandaríkin hafa enn
ekki séð ástæðu til að klára fullgildingarferlið þó svo að gefin hafi
verið sterk fyrirheit um það af hálfu stjórnvalda.98
Annað dæmi um mikilvægan þjóðréttarsamning sem Bandarík-
in eru eða a.m.k. urðu ekki aðilar að er svokölluð Kyoto bókun frá
1997 við Loftslagssamning SÞ frá 1992 en Bandaríkin lögðust einnig
mjög ákveðið gegn öllum tilraunum ríkja til að blása frekara lífi í
það milliríkjasamstarf með svokölluðum Kaupmannahafnarsamþykkt-
um árið 2010.99 Þá hafa Bandaríkin, ólíkt þorra ríkja, heldur ekki
fullgilt Samninginn um líffræðilegan fjölbreytileika frá 1992.100 Enn ann-
að dæmi um mikilvægan þjóðréttarsamning sem Bandaríkin hafa
ekki talið tilefni til að fullgilda þrátt fyrir undirritun er fyrrgreindur
Vínarsamningur um milliríkjasamninga frá 1969 sem endurspeglar í
flestum efnum gildandi venjurétt en Bandaríkjaþing hefur ekki vilj-
að fallast á útleggingar hans á ófrávíkjanlegum þjóðréttarvenjum
95 Shirley V. Scott: International Law, US Power – The United States Quest for Legal Security,
bls. 174-177.
96 Átt er við United Nations Convention on the Law of the Sea (LOSC) frá 30. apríl 1982.
97 John F. Murphy: The United States and the Rule of Law in International Affairs, bls. 237;
Shirley V. Scott: International Law, US Power – The United States Quest for Legal Security, bls.
181.
98 John F. Murphy: The United States and the Rule of Law in International Affairs, bls. 239.
99 Átt er við The Kyoto Protocol to the United Nations Framework Convention on Climate
Change (UNFCCC) en bókunin er frá 11. desember 1997 á meðan sjálfur rammasamningur-
inn (þ.e. UNFCCC) var gerður 9. maí 1992.
100 Hér er átt við Convention on Biological Diversity (CBD) sem gerður var 5. júní 1992. Sjá
umfjöllun í John F. Murphy: The United States and the Rule of Law in International Affairs, bls.
338.