Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2013, Blaðsíða 59

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2013, Blaðsíða 59
405 skýringu nánar svo að með henni sé „efni ákvæðis rýmkað með lög- skýringu út fyrir þau vébönd, sem orð ákvæðis marka …“. Einstök orð kunni að vera tvíræð og oft sé völ tveggja kosta, rýmri og þrengri. Ef valinn er rýmri kosturinn sé um rúma ákvarðandi skýr- ingu að ræða en ekki rýmkandi lögskýringu. Að lokum tekur Ár- mann fram að skilin milli rýmkandi lögskýringar og lögjöfnunar séu ekki hnitmiðuð. Ef efni ákvæðis er rýmkað með stoð í gögnum sem sýna að túlkunin sé í samræmi við viðhorf löggjafans eða til- gang ákvæðisins sé um að ræða rýmkandi lögskýringu en ekki lög- jöfnun. Hið sama eigi við um tilvik sem ekki er getið í ákvæði en hljóti að rúmast þar af rökbundinni nauðsyn, t.d. með vísan til sam- ræmisskýringar.7 Kallar hann rýmkandi lögskýringu og lögjöfnun „nánast lögfræðileg frændsystkini“.8 Í sama anda er umfjöllun Davíðs Þórs Björgvinssonar. Með rýmk- andi og þrengjandi lögskýringu sé átt við að efni settrar lagareglu sé ákvarðað rýmra eða þrengra en orðalag hennar gefur til kynna.9 Róbert R. Spanó segir um tengsl lögskýringarleiða og lögskýringar- aðferða/-sjónarmiða að heildarmat á samhengi lagaákvæðis leiði að lokum til ályktunar um val á milli tækra túlkunarkosta. Val „á endanlegum túlkunarkosti [sé] byggt á lögskýringarleið sem er niður- staða lögskýringar“.10 Fellst hann á nálgun Lárusar H. Bjarnasonar að „[rýmri] og þrengri lögskýring [sé] úrlausn slíkra vafaspurninga kölluð, eftir því, hvort hallast er að rýmri eða þrengri merkingu orðanna“;11 rýmkandi og þrengjandi lögskýring feli í sér aðferðir til að leysa úr vafatilvikum. Almenn lögskýring sé þá sú leið, sem val- in er, þegar ekki er fyrir hendi vafi að loknu heildarmati á samhengi lagaákvæðis.12 Dregur hann þá ályktun að sá greinarmunur sé á viðhorfum hans og Lárusar annars vegar og Ármanns og Davíðs 6 Ármann Snævarr: Almenn lögfræði, bls. 525. 7 Ármann Snævarr: Almenn lögfræði, bls. 528-529. 8 Ármann Snævarr: Almenn lögfræði, bls. 535. 9 Davíð Þór Björgvinsson: Lögskýringar. Reykjavík 1996, bls. 97 og 108. Sjá einnig Davíð Þór Björgvinsson: Lögskýringar. Kenningar, aðferðir og sjónarmið við skýringu og beitingu laga. Reykjavík 2008, bls. 23-24, en þar segir: „Með almennri lögskýringu er átt við að efni laga- ákvæðis sé ákvarðað í samræmi við orðalag þess og efnið því hvorki þrengt né rýmkað, miðað við það sem eðlilegur skilningur (almennur, sérfræðilegur og lögfræðilegur) á orðalagi þess gefur tilefni til.“ Síðan segir hann að með þrengjandi lögskýringu sé átt við að efni lagaákvæðis sé orðað þrengra en orð þess gefa til kynna og færri tilvik falli undir ákvæðið en ætla mætti eftir orðanna hljóðan. Rýmkandi lögskýring er þá andstæðan við þrengjandi lögskýringu. Sjá einnig sömu heimild, bls. 160-184, fyrir nánari umfjöllun um lögskýring- arleiðirnar. 10 Róbert R. Spanó: Túlkun lagaákvæða. Reykjavík 2007, bls. 277. 11 Lárus H. Bjarnason: Lög og lögskýring. Reykjavík 1916-1917, bls. 49. 12 Róbert R. Spanó: Túlkun lagaákvæða, bls. 280-283.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88

x

Tímarit lögfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.