Tímarit lögfræðinga - 01.12.2013, Blaðsíða 60
406
Þórs hins vegar að síðarnefndu fræðimennirnir skilgreini rýmkandi
lögskýringu á þá leið að „valinn sé túlkunarkostur sem fellur utan
við merkingarfræðilegan ramma ákvæðis“ eða að ákvæði sé teygt út fyr-
ir „vébönd“ þess.13 Það sé aftur á móti skilyrði samkvæmt hans skil-
greiningu að sá túlkunarkostur sem felldur verður undir lagaákvæði
með rýmkandi lögskýringu rúmist innan merkingarfræðilegs
ramma þess. Ekki sé ástæða til að gera greinarmun á rúmri ákvarð-
andi skýringu og rýmkandi lögskýringu eins og Ármann og Davíð
Þór geri.14 Lögjöfnun sé aftur á móti sérstök aðferð við beitingu
lagaákvæðis þar sem efnisreglu, sem dregin hefur verið fram með
túlkun, er beitt um tilvik sem ekki getur fallið undir ákvæðið með
lögskýringaraðferðum. Niðurstaða sem fæst með rýmkandi lög-
skýringu sé hluti af lagaákvæði en slíkt hið sama eigi ekki við um
lögjöfnun.15
2. GLUGGAÐ Í LÖGSKýRINGARLEIÐIRNAR
2.1 Hinn merkingarfræðilegi rammi o.fl.
Það er ekki hundrað í hættunni þó að stuðst sé við ólíka merkingu
hugtaka ef vitað er í hvaða merkingu verið er að nota þau í hvert
sinn; hverfast þau í kringum orðalagið eða vafann? Á hinn bóginn
má velta því fyrir sér hvort þessar nálganir séu, a.m.k. að einhverju
leyti, samþættanlegar.
Báðar skýringar á hugtökunum hafa sína kosti og galla. Leið
Róberts er vænleg út frá því sjónarhorni að með henni fæst skýr og
aðlaðandi aðgreining á rýmkandi lögskýringu og lögjöfnun; hið
fyrra er niðurstaða túlkunar lagaákvæðis og fellur innan merking-
arfræðilegs ramma þess en hið síðara er sérstök aðferð við beitingu
lagaákvæðis í ljósi tilviks sem ekki fellur innan rammans. Þá er ekki
sérstök þörf á að flækja lögskýringarferlið með ákvarðandi skýring-
um. Að sama skapi hefur nálgun Ármanns þann ókost að grein-
armunur á t.d. rúmri ákvarðandi skýringu, rýmkandi lögskýringu
og lögjöfnun er ekki ljós og jafnvel ruglingslegur. Aftur á móti mætti
segja að þótt flokkun Róberts sé skýr þá sé hún fyrst og fremst
fræðilegs eðlis. Ekki er víst að í framkvæmd sé hægt að gera skýran
greinarmun á tilvikum sem falla innan og utan hins merkingar-
fræðilega ramma; hvenær hefur lagaákvæði náð hámarki þanþols
síns? Ef mörk þess sem fellur innan og utan rammans eru óskýr í
framkvæmd kann minna að skilja á milli Ármanns og Róberts í
13 Róbert R. Spanó: Túlkun lagaákvæða, bls. 281.
14 Róbert R. Spanó: Túlkun lagaákvæða, bls. 280-283.
15 Róbert R. Spanó: Túlkun lagaákvæða, bls. 308.