Tímarit lögfræðinga - 01.12.2013, Side 29

375
nota Bandaríkin greinilega úrræði af ýmsu tagi til að stuðla sem
best að eigin öryggi, svo sem þjóðréttarsamninga, alþjóðastofnanir,
landsrétt, þvingunarráðstafanir og jafnvel styrki. Athyglisvert er að
þótt yfirbragð ríkisstjórna forseta demókrata kunni oft að þykja
nokkuð ólíkt yfirbragði repúblikana hvað varðar sýn þeirra á al-
þjóðamál og afstöðu til þjóðaréttar almennt þá virðist þó heilt yfir
afar áberandi eining í verki um þessa meginstefnu Bandaríkj-
anna.104
Önnur spurning er svo hvort Bandaríkin skeri sig yfirleitt veru-
lega úr sem stórveldi þegar kemur að því að styðja við þjóðarétt og
alþjóðastofnanir? Því verður ekki fyllilega svarað á þessum vett-
vangi en í fljótu bragði virðist þó sem að t.d. bæði Rússland og Kína
séu a.m.k. allt eins hikandi við að takast á hendur skuldbindingar af
meiði þjóðaréttar. Helsti munurinn virðist liggja í því að Bandaríkin
hafa almennt mun fremur gert sér far um að taka virkan þátt við
gerð réttarsakapandi þjóðaréttarsamninga þótt aðild fylgi síðan
ekki í kjölfarið. Þótt vissulega megi gagnrýna Bandaríkin fyrir
margt, eins og hér hefur þó aðeins verið gert með þeim hlutlæga
hætti að reyna að varpa ljósi á staðreyndir um það hvernig þau hafa
oft og tíðum dregið lappirnar gagnvart mikilvægum stofnunum og
samningum á sviði þjóðaréttar, þá verður ekki framhjá því litið að
Bandaríkin hafa síðasta árhundraðið eða svo gegnt lykilhlutverki í
mörgu af því framsæknasta sem þó hefur þannig áorkast í alþjóða-
samfélaginu. Mögulega er því eitthvað til í þeim bandaríska frasa
að skárra sé þá að mega treysta á slíkt stórveldi sem þó aðhyllist
rule of law fremur en á þau stórveldi sem fremur hafa hefð fyrir rule
by law.105
104 Shirley V. Scott: International Law, US Power – The United States Quest for Legal Security,
bls. 237-238.
105 Shirley V. Scott: International Law, US Power – The United States Quest for Legal Security,
bls. 245.