AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.04.2001, Side 76

GSKIRKJA
Frá öndverðu og fram undir miðja
síðustu öld voru kirkjur í aðalatriðum
eins. Þær sneru í austur/vestur, með
kór í öðrum enda og kirkjuturn við inn-
ganginn. Grunnmyndir, sneiðingar og
útlit voru í flestum tilfellum svipuð. í
þessum gömlu kirkjum var aðeins eitt rými sem
ætlað var til kirkjulegra athafna. Þetta rými sem
vígt var í nafni föðurins, sonarins og hins heilaga
anda var heilagt og verndað frá skarkala daglegs
lífs. Útlit kirkjanna og form var afleiðing af því
hvernig kirjurýmið var hannað. Allt var hefðbund-
ið og allir vissu að um kirkju var að ræða þegar
hana bar við augu.
Nú á dögum er þessu öðruvísi farið. Nú er starf
innan kirkjunnar miklu flóknara og margþættara
en áður var. Þetta hefur kallað á nýja hugsun við
hönnun kirkjubygginga. Arkitektar hafa þurft að
glíma við þá staðreynd að einungis 20% af bygg-
ingunni er hið gamla heilaga kirkjurými, sam-
kvæmt fyrri skilgreiningu, þar sem fram fara guð-
þjónustur, útfarir og brúðkaup. Þau 80% af flatar-
málinu sem eftir standa er fyrir aðra starfssemi.
Þar fer fram margvíslegt starf í þágu aldraðra,
unglinga, foreldra, barna og fleiri. Þessi glíma
arkitektanna hefur haft í för með sér vissa
upplausn í formfræði kirkjubygginga síðustu 50
árin.
Á norðurlöndum eru nútímakirkjur kallaðar,
hversdagskirkja eða vinnukirkja. Segja má að
Neskirkja eftir Ágúst Pálsson arkitekt sé fyrsta
I
74