Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2022, Blaðsíða 42
42 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 2. tbl. 98. árg. 2022
sl. sólarhring, og að erfiðleikar á T3 með hreyfingu, í kynlífi,
með úthaldsleysi, þreytu, svefnleysi og hægðatregðu yllu ekki
vanlíðan. Fyrir flokkinn Andlegt heilsufar var á T2 marktækt
samband við fleiri meðaltalsstig þess flokks við að vera með
aðra sjúkdóma en þann sem leiddi til aðgerðar, að hafa á T2
náð sér vel/mjög vel, og að erfiðleikar á T2 með hreyfingu,
í kynlífi, úthaldsleysi og mæði ylli ekki vanlíðan. Marktækt
samband var við fleiri meðaltalsstig á Andlegu heilsufari á T3
við að vera kona, að hafa á T3 náð sér vel/mjög vel, ekki haft
verki sl. sólarhring, og að erfiðleikar á T3 með hreyfingu, í
kynlífi, með úthaldsleysi, þreytu, svefnleysi og hægðatregðu
ylli ekki vanlíðan.
Hugsanlegar spábreytur fyrir meðaltals-
stigafjölda á flokkunum Líkamlegt heilsufar og
Andlegt heilsufar á T2 og T3
Aðhvarfsgreiningarlíkön yfir hugsanlegar spábreytur fyrir
meðaltalsstigafjölda á flokkunum Líkamlegt heilsufar og
Andlegt heilsufar á T2 og T3 má sjá í töflu 5. Það skal tekið
fram að þó svo framlag hverrar breytu hafi ekki alltaf verið
tölfræðilega marktækt þá benda niðurstöður til þess að allar
breytur í hverju líkani hafi haft framlag til stiga í líkaninu,
þ.e. hafi áhrif á meðaltalsstigafjölda Líkamlegs heilsufars og
Andlegs heilsufars á T2 og T3.
Líkanið um flokkinn Líkamlegt heilsufar á T2 sýnir að það að
vera byrjaður að vinna á T2, að hafa náð sér mjög vel á T2 og
að hafa ekki verki síðastliðinn sólarhring á T2 er vísbending
um fleiri stig í flokknum. Líkanið skýrir 47,3% (leiðrétt R2
er 0,473) af breytileika í Líkamlegu heilsufari á T2. Sé öllum
öðrum breytum haldið stöðugum þá er sterkasta spábreyta
fyrir fleiri stigum í Líkamlegu heilsufari á T2 að vera byrjaður
að vinna (B = 2,4). Líkamlega heilsufarslíkanið á T3 sýnir
að það hafa náð sér vel/mjög vel, spáir fyrir um fleiri stig í
flokknum Líkamlegt heilsufar og er jafnframt eina og sterkasta
spábreytan (B = 2,4). Líkanið skýrir 52,6% (leiðrétt R2 er 0,526)
af breytileika í Líkamlegu heilsufari.
Líkanið um flokkinn Andlegt heilsufar á T2 sýnir að það að
vera ekki með aðra sjúkdóma en þann sem leiddi til aðgerðar
spáir fyrir um fleiri stig í flokknum og er jafnframt eina og
sterkasta spábreytan (B = 2,8). Líkanið skýrir 32,4% (leiðrétt
R2 er 0,324) af breytileika í Andlegu heilsufari á T2. Andlega
heilsufarslíkanið á T3 sýnir að það að hafa náð sér vel/mjög
vel á T3, að kynlíf og svefnleysi valdi ekki vanlíðan á T3 spáir
fyrir um fleiri stig. Líkanið skýrir 49,2% (leiðrétt R2 er 0,492) af
breytileika í Andlegu heilsufari á T3. Sé öllum öðrum breytum
haldið stöðugum þá er sterkasta spábreyta fyrir fleiri stigum
í Andlegu heilsufari á T3 að kynlíf valdi ekki vanlíðan á T3 (B =
2,8).
Breytur B t Lægri
mörk
Efri mörk B t Lægri
mörk
Efri mörk
(Fasti) 68,8 13,9** 58,8 78,8 92,6 18,8** 82,8 102,4
Kyn (kona) -3,0 -0,7 -11,5 5,5
Byrjaður að vinna á T2 (já) 12,7 2,4** 1,8 23,6
Er með aðra sjúkdóma en þann sem leiddi til aðgerðar
(já)
-12,0 -2,8** -20,6 -3,4
Náð sér vel/mjög vel á T2 -11,5 -2,3* -21,7 -1,3 -7,6 -1,8 -16,1 0,9
Verkir síðastliðinn sólarhring spurt á T2 (já) -10,3 -2,3* -19,5 -1,1
Erfiðleikar með hreyfingu valdið lítilli/mjög lítilli
vanlíðan á T2
-8,1 -1,6 -18,2 2,0 -4,1 -1,0 -12,7 4,5
Erfiðleikar í kynlífi valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T2 -2,0 -0,4 -10,8 6,9
Úthald valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T2 -3,1 -0,5 -16,0 9,7 -13,9 -2,6 -24,5 -3,3
Þreyta valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T2 -4,7 -0,8 -16,4 6,9 -0,7 -0,1 -10,9 9,5
Mæði valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T2 -4,7 -1,2 -12,5 3,1
(Fasti) 72,4 7,9** 53,6 91,2 90,1 26,5** 83,3 97,0
Byrjaður að vinna á T3 (já) 12,0 1,6 -3,1 27,1
Náð sér vel/mjög vel á T3 -19,2 -2,7* -33,6 -4,8 -11,3 -2,3* -21,5 -1,2
Verkir síðastliðinn sólarhring, spurt á T3 (já) 0,5 0,1 -12,7 13,7 1,2 0,3 -7,8 10,1
Erfiðleikar með hreyfingu valdið lítilli/mjög lítilli
vanlíðan á T3
-7,7 -1,2 -20,6 5,2 -4,9 -1,1 -13,9 4,2
Erfiðleikar í kynlífi valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T3 -4,8 -0,7 -19,6 10,0 -13,8 -2,8** -23,9 -3,7
Úthald valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T3 -8,2 -1 -25,0 8,7 1,1 0,2 -10,3 12,5
Þreyta valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T3 -1,0 -0,1 -16,2 14,3 -4,8 -0,9 -15,3 5,7
Svefnleysi valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T3 -4,1 -0,7 -16,6 8,4 -9,8 -2.3* -18,6 -1,1
Hægðatregða valdið lítilli/mjög lítilli vanlíðan á T3 -2,0 -0,4 -11,3 7,3
Tafla 5. Aðhvarfslíkön fyrir hugsanlegar spábreytur fyrir Líkamlegt heilsufar og Andlegt heilsufar sex vikum (T2) og sex mánuðum (T3) eftir útskrift af
sjúkrahúsi†
Líkamlegt heilsufar sex vikum eftir útskrift
Líkamlegt heilsufar sex vikum eftir útskrift
Vikmörk
Andlegt heilsufar sex vikum eftir útskrift
Andlegt heilsufar sex vikum eftir útskrift
Vikmörk
†einungis breytur sem hafa marktæk tengsl við háðu breyturnar eru settar í greininguna
*marktæknimörk við p<0.05; **P<0.01
Leiðréttur R2 stuðull fyrir líkanið yfir Líkamlegt heilsufar er 0.473 sex vikum eftir aðgerð og 0.526 sex mánuðum eftir aðgerð; stuðullinn fyrir líkanið um Andlegt
heilsufar er 0.324 sex vikum eftir aðgerð 0.492 sex mánuðum eftir aðgerð. F breyting er marktæk á öllum tímum við marktæknimörk p<0.01
F fyrir líkanið yfir Líkamlegt heilsufar er 6.254 sex vikum og 5.568 sex mánuðum eftir útskrift; fyrir líkanið yfir Andlegt heilsufar er F=6.246 sex vikum og 6.577 sex
mánuðum eftir útskrift
Heilsutengd lífsgæði sjúklinga eftir liðskiptaaðgerð á mjöðm