Úrval - 01.06.1949, Page 84

Frásögn af eindæma mannraunum, sem
Suðurhafseyjamaður lenti i.
Sjö mánaða hrakningar á Kyrrahafi.
Grein úr „The Listener‘\
eftir Lucille Iremonger.
ETTA er frásögn af ungum
manni, Nabetari að nafni,
sem á heima í afskekktu þorpi
á einni hinna mörgu smákóral-
eyja, sem mynda Gilberteyja-
klasann í Kyrrahafi. Nabetari
er aðeins 28 ára gamall, þrek-
vaxinn, dökkur á hörund og
brosmildur. En allt eru þetta
sameiginleg einkenni eyja-
skeggja á þessum slóðum, og
mundi torvelt að benda á
Nabetari í hópi félaga sinna,
sem mann er orðið hefði fyrir
sérstæðri reynslu. Sannleikur-
inn er þó sá, að Nabetari hefur
gengið í gegnum meiri mann-
raunir en ætla má að nokkur
annar maður hafi orðið að þola.
Sagan byrjar daginn sem
hann lagði upp frá heimaey
sinni Nikanau, daginn sem skip
kom til að sækja verkamenn til
að vinna í fosfatnámunum á
IJthafseyju (Ozean Island), dag-
inn sem Nabetari beið þess með
eftirvæntingu að sjá í fyrsta
skipti á ævinni hús, bíla og
kvikmyndir og vinna sér inn
nokkur pund.
Að loknum vinnutímanum í
námunum ætlaði hann heim til
O
sín aftur og lifa þar sem eftir
var ævinnar á samanspöruðum
launum sínum, og auðugur af
þeirri veraldarreynslu, sem
Úthafseyja — þessi hrjóstruga,
vesæla útvarðstöð — hafði lát-
ið honum í té, og þar með væru
búin kynni hans af því, sem
við köllum siðmenningu.
Þegar Japanir komu til Út-
hafseyjar árið 1942, vann
Nabetari þar í fosfatnámunum,
þá 22 ára gamall. Japanir höfðu
haft augastað á eyjunni í lang-
an tíma. Evrópumenn höfðu ver-
ið fluttir þaðan burtu, allir
nema 6, sem buðust til að vera
kyrrir. Auk þeirra voru á eyj-
unni 2500 sálir, þar með talið
konur, börn og aðkomuverka-