Bókasafnið

Ataaseq assigiiaat ilaat

Bókasafnið - 01.02.1999, Qupperneq 20

Bókasafnið - 01.02.1999, Qupperneq 20
BIBLINK, sem er verkefni fjármagnað af Telematics-áætlun Evrópusambandsins (European Cotnmission's Telematics App- lications Programme). Markmið verkefnisins er að koma á tengsl- um milli þjóðbókasafna og útgef- enda rafræns efnis í þeim tilgangi að vinna að samræmingu á bók- fræðilegri stjórnun sem komi báðum aðilum að gagni.5 I endurskoðuðum skylduskila- 1 lögum Dana, frá 1. janúar 1998, er komið inn ákvæði um skil á rafrænum gögnum. Hjá þeim af- markast skilaskyldan við verk í endanlegri og óbreytanlegri út- gáfu. Innan þessara marka falla til dæmis bækur, blöð og tímarit, einnig óbreytanleg verk á heima- síðum og nettengdir gagna- J grunnar sem eru uppfærðir reglu- lega.6 A tímabilinu frá september 1996 fram í febrúar 1997 unnu ráðuneytin, sem fóru með menn- ingarmál, rannsóknir og mennta- mál, sameiginlega að rannsóknar- verkefni í þeim tilgangi að stofn- að yrði rafrænt bókasafn (DEF = Danmarks Elektroniske Forskningsbibliotek), sem skyldi verða sameiginlegt fyrir öll rannsóknarbókasöfn Danmerkur. Danir telja sig nú þegar hafa tæknilegan grunn til að geta stofnað stórt og fullkomið rafrænt bókasafn, þar sem notendur geti aflað sér upplýsinga af neti óháð því hvar þær eru geymdar. Tilgangur Dana með verkefninu er að hraða og samræma þróun í málefnum bókasafna. Með því vilja þeir stuðla að því að verða meðal brautryðjenda á þessu sviði.7 Hjá Kungliga Biblioteket, þjóðbókasafni Svía, er nýlega hafið þróunarverkefni sem nefnist Kulturarw3; Langsiktigt | bevarande av publicerade dokument. Markmið þessa verkefnis er að gera tilraunir með að safna, varðveita og meðhöndla raf- ræn gögn, sérstaklega þau sem eru með beinlínuaðgangi og eru af slíkri gerð að hægt sé að líta á þau sem útgáfur. Með verkefninu telja Svíar sig vera að leggja grunn að söfnun á rafrænu efni, bæði núlifandi og komandi kynslóða. Þau gögn sem hafa forgang í sænska verkefninu eru ýmsar tegundir texta á miðlum í föstu formi ásamt netútgáfum af blöðum, tímaritum og fréttasíðum. Verkefnið felur einnig í sér tilraunir til að beita sjálfvirkri aðferð í samvinnu við Norræna vefþjóninn við að safna gögnum af neti. Við söfnun á yfirgripsmiklum útgáfum eins og til dæmis heimasíðum þarf að meta hvort hafa skuli stöðuga söfnun í gangi eða taka afrit með ákveðnu millibili og ná þannig sem flestum breyt- ingum sem verða á útgáfunum.8 Hjá rannsóknarbókasöfnum í Finnlandi eru nú í gangi j fjórtán samvinnuverkefni á þessu sviði. Til þriggja þeirra var stofnað af þjóðbókasafni Finna. Árið 1996 hófst vinna við tvö af þeim, annað er nefnt ELEKTRA og hefur meðal ann- ars að markmiði að efla tækni- legan grunn og umhverfi fyrir stafrænar útgáfur, aðgang að þeim á neti og tengsl við útgef- endur. Verkefnið hefur einnig höfundarréttarmál innan sinna vébanda. Hitt verkefnið kallast MUSTI og er áætlað tveggja ára samvinnuverkefni Þjóðbóka- safns, Þjóðskjalasafns, Þjóð- minjasafns og fleiri menningar- stofnana á því sviði, í þeim ti 1- gangi að þróa viðmiðunarreglur við að koma þjóðararfinum, bæði í myndum og textum, í stafrænt form. Á árinu 1997 bættist verkefnið EVA við. Meðal mark- miða þess er að móta aðferðir og tækni til að vinna að aðföngum, skráningu og langtímavarðveislu á netútgáfum.‘J Áform Finna er það sama og Svía, að beita sjálf- virkri aðferð með Norræna vef- þjóninum við að afrita með stuttu millibili sinn hluta Inter- netsins og varðveita hann sem dæmi um hvernig hann leit út á hverjum tíma.10 Oll þessi verkefni eru mjög áhugaverð til frekari athugun- ar, en í heimild minni um finnsku verkefnin eru gefnar upp eftirfarandi slóðir á Interneti til frekari upplýsinga: ELEKTRA (http://linnea.helsinki.fi/elektra) EVA (http://linnea.helsinki.fi/eva) MUSTI (http://linnea.helsinki.fi/musti) Skilgreining á rafrænum gögnum Þegar talað er um rafræna miðla er átt við gögn sem eru gerð á þann hátt að upplýsingarnar, sem þau geyma, eru lesnar úr stafrænum táknum í tölvu. Form þessara miðla er margvís- legt, svo sem disklingar, geisladiskar (CD-ROM), gagna- grunnar af mörgum gerðum og blandað efni sem gefið er út til dreifingar á neti. Upplýsingarnar á þessum miðlum geta verið textar, tal, tónar og myndefni. Sumar af þessum útgáf- um innihalda fleiri en eina tegund efnis (margmiðlunarefni). I þeim tilgangi að auðvelda vinnu við móttöku á þessu efni má flokka það í þrennt með tilliti til eðlis þess. í fyrsta lagi getur verið um að ræða einstakan hlut, til dæmis geisla- disk (CD-ROM), eða stafræna útgáfu á neti. I öðru lagi getur efnið verið óbreytanlegt (statiske) eða breytanlegt (dynamis- ke). í þriðja lagi getur það verið miðlægt (sentraliserte) eða dreift (distributerte). Þegar talað er um óbreytanleg rafræn gögn er átt við gögn sem ekkert breytast eftir að þau hafa verið gefin út, efnið er vistað á sjálfstæðum hlutum eins og geisladiskum og disk- Lýsing úr 14. aldar handriti. Sýnir guðfrœðinginn Boethius með eintak af bók sinni De consolatione philosophiae. 18 Bókasafnið 23. árg. 1999
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100

x

Bókasafnið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Bókasafnið
https://timarit.is/publication/245

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.