Heimili og skóli - 01.08.1952, Síða 30

74
HEIMILI OG SKÓLI
um reglusemi og hegðun, reglusemi í
ytra skilningi, reglusemi í bekknunr,
í púltinu og skólatöskunni, reglusemi
í skriflegum verkefnum. Þá gætum
vér ef til vill smám saman komist
hjá réttmætum ásökunum yfirboðara
þeirra og húsbænda um, að þeir verði
að strita við að kenna nýbyrjendum
hitt og þetta, sem vér hefðum átt að
hafa kennt þeim áður: undirstöðu-
atriði reglusemi, stundvísi, vand-
virkni og nákvæmni. Vér höfum einn-
ig tækifæri til að annast hið hrein-
líkamlega hjá nemendum vorunr,
stjórn líkama og lima og vald yfir
hreyfingum. Að því, sem mér er kunn-
ast, heyrir það undir leikfimikennsl-
una að stunda svonefndar látprýði-
og kurteisisæfingar. Það er góð hug-
mynd og lofsamleg, en mig grunar að
þetta sé mjög vanrækt, að minnsta
kosti höfum vér ekki orðið mikils
árangurs varir í þessum efnum. Nú
verður að taka þetta fastari tökum og
af meiri alvöru, og ætti helzt að auka
og herða á því. Hvers vegna mætti
ekki taka nemendurna öðru hvoru
inn í bekkinn sinn í stað leikfimisal-
arins, og æfa þar „bekkjar-leikfimi“ í
nokkuð öðrum skilningi en venjulega,
láta nemendurna standa upp og setj-
ast, ganga milli borðaraðanna, út og
inn í stofuna, taka upp skóladót sitt,
allt stillt og hávaðalaust, eins og frek-
ast er unnt. Og auðvitað ætti að æfa
þetta í venjulegum skólaklæðnaði, en
ekki í leikfimiskóm og íþróttabúningi.
Vér ættum einnig að beita meiri at-
hygli og nákvæmni við tal nemenda og
lestur. Talframburður hefur verið
ótrúlega vanræktur hér hjá oss, og það
er hryggðarefni að gera samanburð á
málfari og lestri brezkra barna og
vorra hér heima.
Nú munu margir ef til vill óttast,
að þetta verði alltof mikið mas og
smámunasemi. Jæja, það verður ef-
laust allerfitt í fyrstunni, en sé þetta
tekið upp og framkvæmt með sam-
kvæmri nákvæmni, mun það verða
jafnvel minna mas (nöldur) en áður,
sökum þess, að nemendur hafa þá til-
einkað sér og tamið góðar venjur.
Heppilegast væri sennilega, ef hægt
reyndist, að ná raunverulegri sam-
vinnu með nemendurna með aðstoð
nemendaráðsins. Það mundi einnig
fela nemendaráðunum visst hlutverk,
en það virðist þau títt skorta.
Nú get ég búist við, að sumir muni
liugsa sem svo: Hann setur svei mér
ekki uppeldisstarfi voru hátt markið.
Vér eigum þó fyrst og fremst að þroska
skapgerð nemendanna, auk þess að
veita þeiin fræðslu og þekkingu og
kenna þeim rétt vinnubrögð. Þetta er
satt og rétt. En ég hef hér aðeins drep-
ið á eitt atriði hlutverks vors, hið ytra,
ef svo mætti segja, hinn sýnilega
árangur af uppeldisstarfi voru, atriði,
sem ég tel hafa verið sorglega vanrækt
hér hjá oss.
En þessi ytri hlið málsins er ekki
án samhengis við þroskun skapgerðar-
innar. Hér er ekki um að ræða inni-
haldslausar umbúðir, heldur um að
vanda sem bezt ytri umbúðir skap-
gerðar-innihalds þess, sem oss er ætl-
að að þroska. Og því ber að veita at-
hygli, að hið ytra fas hefur áhrif inn
;i við á skapgerðina, og það gerir ann-
ars einnig skortur þess. Börn, sem við-
námslaust ryðjast upp í strætisvagn
og fylla öll laus sæti, áður en fullorðið