Læknaneminn - 01.11.1967, Blaðsíða 23

LÆKNANEMINN
ZS
histologiskt svar, sem sýnir dys-
plasiu á mismunandi háu stigi.
Bæði frumu- og vefjarannsókn-
irnar eru að vissu leyti háðar per-
sónulegu mati viðkomandi aðila.
Það er pví mikið atriði, að náið
samband og samvinna sé á milli
beggja bessara aðila og kvensjúk-
dómalæknis eða annarra þeirra, er
fást við meðferð þessara sjúk-
linga. Mér virðist t. d. oft og tíð-
um munurinn á dysplasiu á háu
stigi og ca. in situ vera svo lítill,
að það sé raunar smekksatriði
hjá patholog, hvora sjúkdóms-
greininguna hann notar. Undir
slíkum kringumstæðum er vitan-
lega erfitt að gefa algildar reglur
um meðferð. Ég vil þó í stórum
dráttum skýra frá minni revnslu
og þeirri meðferð, sem mér hefir
reynzt bezt.
Væg dysvlasia eða dysplasia
á meðalháu stigi.
Sé histologiska svarið dysplasia
eða dvsplasia á meðalháu stigi,
er ekki ástæða til frekari aðgerða.
Getur maður látið sér nægja að
fylgiast með bessum konum með
endurteknu frumusýni á 4—6
mánaða fresti. Sé um að ræða
bólgueinkenni með trichomonas,
cervicitis eða erosio, þarfnast slíkt
sérstakrar meðferðar, eins og áður
getur.
Dvsvlasia á háu stigi.
Sé histologiska svarið dvsplasia
háu stiai. hefi ég látið endurtehið
frumusýni ráða nokkru um með-
ferð, bó með vissu tilliti til aldurs
konunnar. Þar sem frumusýnið
gefur sterkan grun um malignitet
þ. e. a. s. fl. IIT—TV og þar yfir,
og um er að ræða eldri konu (35
ára og eldri), sem ekki hefur
ákveðnar frjósemisóskir er ástæða
til að gera conus-biopsiu. Sýni
frumuprófið í þessum tilfellum
minni háttar atypi, fl. III eða þar
undir, er nægilegt að meðhöndla
þessa dysplasiu eins og aðra
vægari cervix dysplasiu, þ. e. a. s.
lokalmeðferð erosiona og bólgu-
breytinga. Sama er að segja um
dysplasiu á háu stigi með meiri
háttar frumubreytingum, ef um
unga konu er að ræða, þar er
ástæða að vera íhaldsamari um
meðferð. Reynslan hefir nefnilega
sýnt, að sumar af þessum breyt.-
ingum ganga til baka við meðferð.
Og bað er engin ástæða til að vera
bráðlátur í bessum tilfellum, bar
sem vaainalcvtologian hefir revnzt
örugg leið til að fvlgiast með
þessum konum. Hins vegar er
nauðsynlegt að taka frumunróf
oftar, t. d. á þriggja mánaða
fresti.
Ca. cercicis in situ.
Hafi bioDSÍa svnt ca. cervicis in
situ er ástæða til að gera conus-
biopsiu. Eina undantekningin frá
þessari meginreglu er. ef um
ófríska konu er að ræða. Til eru
þeir, sem hika ekki við a.ð gera
conisation um meðgön°nfúuann.
Slík aðgerð hefir í graviditetinu
talsvert mikla blæðingarhætt.u í
för með sér og leiðir ei sialdan til
abortus eða partus prematurus.
Meðal annars er af bessum sökum
hætt við, að conisat.ion um með-
göngutímann verði ófullnæo-iandi.
Það er þess vegna undantekning-
arlítið ástæða til að bíða með
conisation, bar til eftir fæðingu.
Það, sem skiptir í bessu sambandi
meginmáli, er að útiloka ífarandi
krabbamein, og bað á að vera hægt
með því að fylgjast vandlega með
sjúkl. og gera endurtekin vaginal
útstrok og biopsiu frá cervix með
leiðsögn kolposkóps.
Conus-biopsian er fyrst og