Læknaneminn - 01.11.1967, Side 44
LÆKNANEMINN
JfO
lit til, hvaða atvinnu ég stunda,
þá svara ég spurningunni játandi.
En um leið tel ég rétt, að gerðar
séu þær kröfur til mín, að ég geti
rökstutt það álit mitt.
Fyrst ætla ég að nefna það, sem
er grundvöllur læknisþjónustu.
Sjúklingurinn þjáist. En á mínu
sviði er meðferðin ekki eingöngu
fólgin í að firra hann þjáningunni,
heldur að gera honum fært að fylla
sess í þjóðfélaginu, og þar liggur
lykillinn að öðrum röksemdum,
sem styðja skoðun mína. Þó að
það sé ekki höfuðatriðið í mínum
augum, að þjóðfélagið fái fjár-
hagslegan gróða af starfinu með
taugaveikluð börn, þá eru það oft
slíkar röksemdir, sem þjóðfélagið
skilur bezt. Þessvegna ætla ég að
víkja nokkrum orðum að þeirri
hlið málsins, sem ég viðurkenni
fúslega, að taka verður tillit til.
Þegar barn á í slíkum vandræð-
um með sjálft sig, að meðferðar
er þörf, er, eins og ég hef áður
sagt, meginhluta orku þess beitt
á óhagkvæman hátt. Mikið af ork-
unni fer í sjálft sálarstríðið. Það
á venjulega í meiri eða minni vand-
ræðum við nám sitt. Þau standa
sig mun verr en greind þeirra gæti
gefið tilefni til. Það er ekki aðeins
á því sviði, heldur er það á flest-
um sviðum, sem barnið á örðugt
með að fá notið sín. Ef þetta barn
fær ekki meðferð nógu fljótt, er
eins líklegt, að hinn afbrigðilegi
þroski þess verði til, að það fái
ekki notið sín sem fullorðin mann-
eskja. Mörg þeirra hafa það mikil
einkenni, að vinna veitist þeim
örðug eða ómöguleg, og þjóðfélag-
ið missir af afrakstrinum. Og ekki
aðeins það. Heldur má búast við,
að þjóðfélagið þurfi að greiða með
þessum einstaklingi til framfæris
hans. Hann íþyngir sjúkrahúsum,
og þar sem engan veginn er ólík-
legt, að hann geti hneigzt inn á
afbrotabraut, þarf þjóðfélagið
einnig á annan hátt að bera kostn-
aðinn af meðferð hans, í fangelsi.
Sumir þessara einstaklinga hefðu,
ef þeir hefðu fengið meðferð á
barnsaldri, náð að þroskast eðli-
lega og leggja sinn skerf til þjóð-
félagsins í stað þess að íþyngja
því.
Starfið á sviði barnageðlækninga
gefur, eins og fram hefur komið
af þessum orðum, minnstan af-
rakstur, meðan lækningin fer
fram, heldur á fullorðinsárum
sjúklinganna. Já, og möguleiki er
einnig á, að árangur komi fram
enn seinna eða á fullorðinsárum
afkomenda hans. Því að möguleik-
ar ættu að vera á því, að þroska-
skilyrði barna hans batni svo mik-
ið, að það geti forðað þeim frá
vandræðum.
Góðir lesendur. Ég hef í þessari
grein sagt frá sitthverju um
taugaveikluð börn, aðstæður
þeirra og meðferð. Ég vona, að
orð mín hafi orðið til, að einhverj-
um sé eftir lesturinn Ijósara en
áður, að sjúkdómur taugaveikluðu
barnanna er ekki þeirra einkamál,
heldur vandamál þjóðfélagsins í
heild.
Þeim, sem áhuga hafa á frekari upp-
lýsingum um efni það, sem fjallað er
um, skal bent á nokkrar grundvallar-
bækur.
1. Anell, Anna-Lisa: Elementar barn-
psykiatri, Stockholm, Svenska
Bokförlaget, 1965.
2. Freud, Anna: Normalty and patho-
logy in childhood, London, The
Hogarth Press, 1966.
3. Kanner, Leo: Child Psychiatry, Ox-
ford, Blackwell, 1957.
4. Lomholt, Margarethe: Borne-
psykiatri. Kobenhavn, Rosenkilde
og Bagger, 1967.