Torfhildur - 01.04.2007, Blaðsíða 54

Jóhanna Björk Sveinbjörnsdóttir
notkun líkt og á þessari mynd þar sem konan er hlutgerð er vísir að
því sem varð síðar algengt í ljósmyndum þeirra súrrealista sem tókst
að fa ljósmyndun metna sem miðil sem gat umbreytt vernleikanum.4
Þar mætti nefna Hans Bellmer (1902-1975), Jacques-André Boiffard
(1902-1961) og síðar Cindy Sherman (1954).
Þessi heilaga kvenímynd er andstæða við persónu Claude
Cahun. Þegar hún var falleg og góð og til fyrirmyndar í augum annarra
hafði hún ímugust á sjálfri sér. Þannig skapar hún nýja persónu sem
villir um í leit áhorfandans að hinni réttu Claude Cahun. Sem þátt-
takandi í andspyrnuhreyfingum Parísar var hún langt frá því að vera
heilög. Hún barðist fyrir réttindum sínum og annarra og var með-
vituð um bága stöðu konunnar og skrifaði og þýddi greinar þess
efnis. Hún var gagnrýnin á sjálfa sig og hataðist við líkama sinn og
gerði í því að hneyksla fólk í kringum sig með því að klæða sig upp í
karlmannsföt, setja upp einglyrni og ralca af sér hárið. Það væri and-
stætt hugmyndum hennar að stilla sér upp sem falleg kona nema til
að flýja sjálfa sig.
j
Það er þekkt í listasögunni að verk eru titluð eftir fráfall listamanns-
ins og jafvel að listamenn geri það meðvitað að rugla skynjun áhorf-
anda með misvísandi titlum. Að mati súrrealista fólst frelsunin í
| hugmyndafluginu. Claude Cahun notar bæði hugmyndaflugið og
sviðsetninguna til að skapa annan heim og flýja sjálfið og frelsa sig
þannig frá andlegum og líkamlegum veikindum. Þannig gerði hún
sjálfa sig að listaverki og hvort sem myndirnar eru sjálfsmyndir eða
ekki má, líkt og með alla myndlist, greina þessa mynd Cahun út
frá sjálfsævisögulegri aðferð og sálgreiningaraðferð því list verður
hvorki til í samfélagslegu né persónulegu tómarúmi.
4 Hanna Guðlaug Guðmundsdóttir. Straumar og stefnur, i.~ 4. Fyrirlestur (efni dreift tii
nemenda). 2007. Háskóli íslands, Reykjavík.
■)2