Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 52

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 52
50 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 o.fl., 2019). Fyrst voru nemendurnir beðnir um að leggja mat á siðferðisstyrk sinn út frá eftirfarandi lýsingu „Siðferðisstyrkur er hæfni hjúkrunarfræðingsins til þess að rökstyðja og verja siðareglur hjúkrunarfræðinga og breyta í samræmi við þær þrátt fyrir að það geti haft fyrirsjáanlegar eða raunverulegar neikvæðar afleiðingar í för með sér“. Svarað var á sjónmatskvarða (VAS) frá 0-100 þar sem 0=ég sýni aldrei siðferðisstyrk þótt aðstæður við hjúkrun krefjist þess og 100=ég sýni alltaf siðferðisstyrk þegar aðstæður við hjúkrun krefjast þess. Þá voru nemendur beðnir um að svara spurningunum: „Hversu örugg(ur) myndir þú segja, að þú sért við að hjúkra sjúklingum í samræmi við siðareglur hjúkrunarfræðinga?“ og „Hversu örugg(ur) myndir þú segja, að þú sért við að hjúkra sjúklingum með ólíkan menningarlegan bakgrunn?“ Svarmöguleikar á VAS frá 0-100 voru frá 0=ég er alls ekki örugg(ur) 100=ég er mjög örugg(ur). Námsumhverfi Breytt útgáfa kvarðans um umsjón með klínísku námsumhverfi (e. Clinical Learning Environment Supervision and Nurse Teacher Scale (CLES-T), (Saarikoski o.fl., 2008) var notuð í fyrsta skipti til að meta námsumhverfi nemenda. Upprunalega kvarðanum var breytt að höfðu samráði við höfund kvarðans til að gera hann hentugri fyrir okkar rannsókn (Strandell-Laine o.fl., 2022). Kvarðinn skiptist í fimm undirkvarða og eru fjórir þeirra notaðir í þessari rannsókn (alls 25 staðhæfingar): námsumhverfi (9 staðhæfingar), stjórnunarhættir deildarstjóra (4 staðhæfingar), hjúkrun á deild (4 staðhæfingar) og samskipti við klínískan kennara (8 staðhæfingar). Svarmöguleikar voru á fimm þrepa Likert-kvarða; 1=algerlega ósammála, 2=frekar ósammála, 3=hvorki sammála né ósammála, 4=frekar sammála, 5=algerlega sammála. Fleiri stig benda til betra kennslufræðilegs umhverfis, betri stjórnunarhátta deildarstjóra, betri hjúkrunar á deildinni og innihaldsríkari samskipta við klínískan kennara. CLES var upphaflega þýddur úr ensku, bakþýddur og forprófaður meðal 84, 2.-4. árs nemenda í hjúkrunarfræði við Háskólann á Akureyri (Brynja Steinunn Gunnarsdóttir o.fl., 2010). Í þeirri rannsókn reyndist innra réttmæti spurningalistans 0,90 (alfastuðull) sem er sambærilegt og í upprunalegu útgáfu spurningalistans en þar var alfastuðull 0,88 (Saarikoski o.fl., 2008). Í stóru Evrópurannsókninni var alfastuðull breyttu útgáfunnar 0,96 (Strandell-Laine o.fl., 2022). Sex spurningar lutu að reynslu nemenda af kennurum sem sjá um fræðilega kennslu. Spurningarnar byggja á matstæki sem metur hvaða eiginleikum góðir kennarar þurfa að búa yfir (Tool for Evaluation of Requirments of Nurse Educator (Hæfni hjúkrunarkennara, ERNT)). Í upphaflega mælitækinu var spurt um 20 atriði (Salminen, 2000; Salminen o.fl., 2013) en síðar fækkaði höfundur atriðunum í sex (Salminen o.fl., 2021). Sex-atriða innri áreiðanleiki ERNT hefur reynst ágætur (alfastuðul >0,82) og í úrtaki þessarar rannsóknar 0,84. Fleiri stig benda til að kennarinn sé meira hvetjandi í samskiptum við nemendur. Fimm spurningar um samstarf kennara og nemenda í klínísku námi mynda kvarðann „Samstarf kennara og nemenda“(SKN). Einvörðungu nemendur sem greindu frá því að þeir hefðu haft ákveðinn klínískan kennara svöruðu spurningunum. Spurningarnar voru þróaðar af Strandell-Laine (2019) og er innri áreiðanleikinn ágætur og í þessari rannsókn 0,82. Fleiri stig benda til betra samstarfs kennara og nemenda. Nemendur tóku afstöðu til fjögurra fullyrðinga um ánægju með kynningu á deild, eigin vinnu, gæði hjúkrunar og hjúkrunarstarfið í núverandi námsdvöl. Svarmöguleikar voru 1=algerlega ósammála, 2=nokkuð ósammála, 3=nokkuð sammála, 4=algerlega sammála. Fullyrðingarnar voru notaðar í rannsókn Numminen o.fl., (2016). Þrjár spurningar, hannaðar af rannsóknahópnum, lutu að ánægju með hjúkrunarfræðinámið í heild, fræðilega hlið þess og klíníska námið. Svarmöguleikar voru mjög óánægð(ur)=1, óánægð(ur)=2, ánægð(ur)=3, mjög ánægð(ur)=4. Bakgrunnsspurningar Upplýsinga var aflað um aldur, kyn, fyrri reynslu, framtíðaráform (störf erlendis, framhaldsnám, starfsvettvang) og um mat á eigin frammistöðu í námi til þessa (svarmöguleikar: mjög léleg=1, léleg=2, góð=3, frábær=4). Tölfræðileg úrvinnsla Tölfræðiúrvinnsla fór fram með tölfræðiforritinu IBM SPSS Statistics (Útgáfu 28). Lýsandi tölfræði var notuð til að lýsa einkennum úrtaksins. Marktæknimörk voru sett við p<0,05. Reiknað var meðaltal, staðalfrávik og spönn fyrir samfelldar breytur og tíðni og hlutföll fyrir flokkabreytur. Fyrir úrvinnslu voru svarmöguleikar spurninga um ánægju með kynningu á deild, vinnu nemandans, gæði hjúkrunar og hjúkrunarstarfið endurflokkaðar þannig að algerlega ósammála/nokkuð ósammála var flokkað saman og nokkuð sammála/algerlega sammála saman. Jafnframt voru svör við spurningum um ánægju með hjúkrunarfræðinám í heild, fræðilegan og klínískan hluta þess endurflokkuð og var mjög óánægð(ur)/óánægð(ur) flokkað saman og ánægð(ur)/mjög ánægð(ur) flokkað saman. Reiknað var meðaltal fyrir heildarlista IS-NCS, fyrir hæfniþættina sjö, fyrir hæfni hjúkrunarkennara (ERNT) og samstarf nemenda og kennara. Munur á meðaltölum IS-NCS-heildarlista og fyrir hæfniþættina sjö frá því í síðustu námsdvöl og ári eftir útskrift var metin með Wilcoxon Signed Rank Test sem skoðar mun á meðaltali háðra hópa, Spearmans-ró var notað til að reikna fylgni IS-NCS heildarlista og hæfniþáttanna sjö við samfelldar breytur og Mann-Whitney U-próf til að skoða mun á meðaltölum IS-NCS-heildarlista og hæfniþáttanna sjö við flokkabreytur. Siðfræði Með spurningalistanum fylgdi kynningarbréf um rannsóknina og var litið á skil á listanum sem samþykki fyrir þátttöku. Við- eigandi leyfi fyrir rannsókninni fengust hjá framkvæmdastjóra lækninga og hjúkrunar á Landspítala, Sjúkrahúsinu á Akureyri (14. apríl, 2018), Siðanefnd stjórnsýslurannsókna á Landspítala (7/2018), deildarforseta Hjúkrunar- og ljósmóðurfræðideildar HÍ og sviðsforseta Heilbrigðisvísindasviðs HA. NIÐURSTÖÐUR Bakgrunnsbreytur, siðferðileg hæfni og siðferðisstyrkur hjúkrunar- nemenda í síðustu námsdvöl Svörun hjúkrunarfræðinemenda var 55% (n=64) og ári eftir útskrift 59% (n=33). Meðalaldur nemendanna var 27,2 ár og voru fjórir þeirra karlkyns. Í síðustu námsdvöl mat meirihlutinn frammi- stöðu sína í námi góða/frábæra, hafði reynslu af að starfa í heilbrigðisþjónustu, nefndi hjúkrunarfræði sem fyrsta val í háskólanámi og áætlar að fara í framhaldsnám, flestir innan heilbrigðisþjónustu, Af þeim sem áætla að fara í framhaldsnám nefndu 37 klínískt framhaldsnám, tveir stjórnun, einn rannsóknir og sjö annað. Tæpur helmingur er með skýr framtíðaráform hvað varðar starf í hjúkrun (sjá töflu 3). Ekki var neinn munur Hæfni hjúkrunarfræðinemenda á lokaári og ári eftir útskrift
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.