Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 54

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 54
52 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 á meðaltalssvörum á IS-NCS og undirkvörðum IS-NCS (Mann-Whitney U) út frá aldri, sjálfmetinni frammistöðu, reynslu af heilbrigðisþjónustu, hvort hjúkrun væri fyrsta val, áætlana um framhaldsnám, um annað nám eða starf utan heilbrigðisþjónustu. Sjálfmetinn siðferðisstyrkur var að meðaltali 76,0 (sf=17,3), öryggi í að fylgja siðareglum 75,5 (sf=14,8) og öryggi í að hjúkra sjúklingum með ólíkan menningarlegan bakgrunn 69,3 (sf=17,9) (tafla 3). Hæfni hjúkrunarfræðinemenda Hjúkrunarfræðinemendur mátu heildarhæfni sína að meðaltali 69,1 (sf=11,5) mesta í hæfniþáttunum greiningarhlutverk (M=75,6; sf=14,6) og umönnunarhlutverk (M=75,2; sf=10,6) og minnsta í kennslu- og leiðbeiningahlutverki (M=66,3; sf=15,4). Ári eftir útskrift mátu þeir hæfnina mesta í umönnunarhlutverki (M=78,2; sf=11,0) og minnsta í tryggingu gæða (M=63,9; sf=14,6) (sjá töflu 4). Mat þeirra á eigin heildarhæfni og hæfniþáttum breyttist ekki marktækt á þessu eina ári (Related-Samples Wilcoxon Signed Rank test). Í töflu 5 sést að í síðustu námsdvöl mátu þátttakendur hæfni sína mesta í því að þekkja eigin takmörk, forgangsraða störfum miðað við aðstæður og að greina þarfir sjúklinga fyrir tilfinningalegan stuðning. Minnsta mátu þeir hæfnina í að hafa umsjón með leiðsögn hjúkrunarnemenda á deild, umsjón með aðlögun nýráðinna og að taka þátt í að þróa þverfaglegar verklagsreglur. Ári eftir útskrift mátu þátttakendur hæfnina mesta í að skipuleggja hjúkrun sjúklinga í samræmi við þarfir þeirra, að greina þarfir sjúklinga fyrir tilfinningalegan stuðning og aðlaga hjúkrunaráætlun að þörfum einstaklingsins. Námsumhverfi hjúkrunarfræðinemenda í þeirra síðustu klínísku námsdvöl Nemendur voru frekar sammála því að stjórnarhættir deildar- stjóra, hjúkrun á deildinni og innihald samskipta við klínískan kennara væri gott, en voru hvorki né sammála gæðum kennslufræðilegs umhverfis (tafla 3). Í heild töldu nemendur hæfni kennara góða, besta í að hvetja til gagnrýninnar hugsunar og þar á eftir við að hvetja nemendur til að leita sér nýrrar þekkingar. Aðspurðir sögðust 36 (55%) nemendur hafa verið úthlutað klínískum kennara sem tók þátt í leiðsögn þeirra. Nemendur voru almennt frekar sammála um að samstarf við kennara hafi verið gott, mest sammála því að auðvelt væri að vinna með kennaranum og að hann brygðist fljótt við beiðnum um samvinnu en síst sammála því að leiðsögnin væri einstaklingsbundin leiðbeining frá kennaranum. Langflestir nemendur, eða 89,6%-100%, sem svöruðu spurningum um ánægju með námsdvöl og ánægju með námið sjálft voru ánægðir eða mjög ánægðir. Ánægjan var mest með hjúkrunar- fræðinámið í heild og minnst með kynningu á deild. Marktæk fylgni IS-NCS og hæfniþáttanna sjö við bakgrunnsbreytur, siðferðilega hæfni, siðferðisstyrk og námsumhverfisbreytur Í töflu 6 má sjá fylgni (Spearmanʹs rho) heildarkvarða og undir- kvarða IS-NCS við aldur, spurningar um siðferðisstyrk, CLES og undirkvarða, ERNT, SKN ásamt marktækri fylgni við staðhæfingar þessara kvarða. Bakgrunnsbreytur, og aðrar náms- umhverfisbreytur en þær sem koma fram í töflunni, sýndu ekki marktæka fylgni við hæfnina. Almennt er fylgnin lág eða meðal (r á bilinu 0,01 til 0,596). Marktæk neikvæð fylgni var á milli aldurs og hæfniþáttanna hjúkrunaríhlutanir og trygging gæða. Marktæk jákvæð fylgni var á milli siðferðisstyrks og öryggis í að hjúkra í samræmi við siðareglur hjúkrunarfræðinga við heildarhæfni og alla hæfniþættina og á milli öryggis í að hjúkra sjúklingum með ólíkan menningarbakgrunn við heildarhæfni og alla hæfniþætti utan kennslu- og leiðbeinandahlutverk og Stjórnunar í aðstæðum. Af kvörðum sem mældu námsumhverfi var marktæk fylgni á milli undirþáttar CLES–Hjúkrun á deildinni við heildarhæfni og alla hæfniþættina utan Umönnunarhlutverk og á milli ERNT við heildarhæfni og hæfniþættina trygging gæða og starfshlutverk. Í töflunni sjást jafnframt undirstaðhæfingar kvarða sem höfðu marktæka fylgni við hæfina. Sjá má að oftast er jákvæð fylgni einhverra námsumhverfibreyta við heildarhæfni og Starfshlutverk. UMRÆÐA Niðurstöður rannsóknarinnar benda til að nemendur séu sáttir við námsumhverfi sitt. Þeir mátu hæfni sína almennt góða og heildarhæfni ásamt hæfni í undirþáttunum Greiningarhlutverk, hjúkrunaríhlutanir og stjórnun í aðstæðum meira en nemendur í Finnlandi, Þýskalandi, Írlandi, Litháen og Spáni og hæfnina í hinum fjórum þáttunum næstbesta (Kajander-Unkuri, o.fl., 2021). Ekki var marktækur munur á mati nemendanna á hæfni sinni ári eftir útskrift samanborið við hæfni á lokaári. Í saman- burði við mat íslenskra hjúkrunarfræðinga, flestra með vel yfir fimm ára starfsaldur, starfandi á skurðlækningasviði Landspítala, á bráðadeildum á landsbyggðinni og á bráðadeild Landspítala meta þátttakendur rannsóknarinnar heildarhæfni sína almennt lægri (Dóra Björnsdóttir, 2015; Íris Kristjánsdóttir og Herdís Sveinsdóttir, 2018; Brynja Ingadóttir o.fl., 2019). Þær niðurstöður eru vísbending um að þátttakendur þessarar rannsóknar séu raunhæfir í mati sínu. Þá eru líka þau verkefni sem þátttakendur meta hæfni sína mesta og minnsta í, merki um raunhæfni matsins. Skýr skilaboð eru um að hjúkrun á deild, þ.e. að hún sé ein- staklingsmiðuð og upplýsingaflæði og skráning góð, hafi áhrif á Hæfni hjúkrunarfræðinemenda á lokaári og ári eftir útskrift Tafla 4. Mat hjúkrunarfræðinema í síðustu klínísku námsdvöl í hjúkrunarnámi og ári eftir útskrift á eigin hæfni Hjúkrunarfræði- nemendur Hjúkrunarfræðingar ári eftir útskrift Mat á eigin hæfni Mat á eigin hæfni Hæfniþættir N M (sf)# N M (sf)# Umönnunarhlutverk (7 atriði) 63 75,2 (10,6) 28 78,2 (11,0) Greiningarhlutverk (7 atriði) 52 75,6 (14,6) 27 75,6 (13,9) Hjúkrunaríhlutanir (10 atriði) 49 68,3 (13,2) 27 69,4 (12,8) Starfshlutverk (19 atriði) 49 66,6 (12,7) 27 65,5 (13,4) Stjórnun í aðstæðum (8 atriði) 47 71,9 (14,0) 27 70,1 (10,4) Kennslu- og leiðbein- andahlutverk (16 atriði) 55 66,3 (15,4) 27 64,9 (18,4) Trygging gæða (6 atriði) 46 66,9 (16,5) 27 63,9 (14,6) Heildarhæfni 53 69,1 (11,5) 27 68,5 (12,3) M=Meðaltal; sf=staðalfrávik; Mat á hæfni (valmöguleikar frá 0=mjög lítil hæfni til 10=mjög mikil hæfni).
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.