Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Page 54

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Page 54
52 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 á meðaltalssvörum á IS-NCS og undirkvörðum IS-NCS (Mann-Whitney U) út frá aldri, sjálfmetinni frammistöðu, reynslu af heilbrigðisþjónustu, hvort hjúkrun væri fyrsta val, áætlana um framhaldsnám, um annað nám eða starf utan heilbrigðisþjónustu. Sjálfmetinn siðferðisstyrkur var að meðaltali 76,0 (sf=17,3), öryggi í að fylgja siðareglum 75,5 (sf=14,8) og öryggi í að hjúkra sjúklingum með ólíkan menningarlegan bakgrunn 69,3 (sf=17,9) (tafla 3). Hæfni hjúkrunarfræðinemenda Hjúkrunarfræðinemendur mátu heildarhæfni sína að meðaltali 69,1 (sf=11,5) mesta í hæfniþáttunum greiningarhlutverk (M=75,6; sf=14,6) og umönnunarhlutverk (M=75,2; sf=10,6) og minnsta í kennslu- og leiðbeiningahlutverki (M=66,3; sf=15,4). Ári eftir útskrift mátu þeir hæfnina mesta í umönnunarhlutverki (M=78,2; sf=11,0) og minnsta í tryggingu gæða (M=63,9; sf=14,6) (sjá töflu 4). Mat þeirra á eigin heildarhæfni og hæfniþáttum breyttist ekki marktækt á þessu eina ári (Related-Samples Wilcoxon Signed Rank test). Í töflu 5 sést að í síðustu námsdvöl mátu þátttakendur hæfni sína mesta í því að þekkja eigin takmörk, forgangsraða störfum miðað við aðstæður og að greina þarfir sjúklinga fyrir tilfinningalegan stuðning. Minnsta mátu þeir hæfnina í að hafa umsjón með leiðsögn hjúkrunarnemenda á deild, umsjón með aðlögun nýráðinna og að taka þátt í að þróa þverfaglegar verklagsreglur. Ári eftir útskrift mátu þátttakendur hæfnina mesta í að skipuleggja hjúkrun sjúklinga í samræmi við þarfir þeirra, að greina þarfir sjúklinga fyrir tilfinningalegan stuðning og aðlaga hjúkrunaráætlun að þörfum einstaklingsins. Námsumhverfi hjúkrunarfræðinemenda í þeirra síðustu klínísku námsdvöl Nemendur voru frekar sammála því að stjórnarhættir deildar- stjóra, hjúkrun á deildinni og innihald samskipta við klínískan kennara væri gott, en voru hvorki né sammála gæðum kennslufræðilegs umhverfis (tafla 3). Í heild töldu nemendur hæfni kennara góða, besta í að hvetja til gagnrýninnar hugsunar og þar á eftir við að hvetja nemendur til að leita sér nýrrar þekkingar. Aðspurðir sögðust 36 (55%) nemendur hafa verið úthlutað klínískum kennara sem tók þátt í leiðsögn þeirra. Nemendur voru almennt frekar sammála um að samstarf við kennara hafi verið gott, mest sammála því að auðvelt væri að vinna með kennaranum og að hann brygðist fljótt við beiðnum um samvinnu en síst sammála því að leiðsögnin væri einstaklingsbundin leiðbeining frá kennaranum. Langflestir nemendur, eða 89,6%-100%, sem svöruðu spurningum um ánægju með námsdvöl og ánægju með námið sjálft voru ánægðir eða mjög ánægðir. Ánægjan var mest með hjúkrunar- fræðinámið í heild og minnst með kynningu á deild. Marktæk fylgni IS-NCS og hæfniþáttanna sjö við bakgrunnsbreytur, siðferðilega hæfni, siðferðisstyrk og námsumhverfisbreytur Í töflu 6 má sjá fylgni (Spearmanʹs rho) heildarkvarða og undir- kvarða IS-NCS við aldur, spurningar um siðferðisstyrk, CLES og undirkvarða, ERNT, SKN ásamt marktækri fylgni við staðhæfingar þessara kvarða. Bakgrunnsbreytur, og aðrar náms- umhverfisbreytur en þær sem koma fram í töflunni, sýndu ekki marktæka fylgni við hæfnina. Almennt er fylgnin lág eða meðal (r á bilinu 0,01 til 0,596). Marktæk neikvæð fylgni var á milli aldurs og hæfniþáttanna hjúkrunaríhlutanir og trygging gæða. Marktæk jákvæð fylgni var á milli siðferðisstyrks og öryggis í að hjúkra í samræmi við siðareglur hjúkrunarfræðinga við heildarhæfni og alla hæfniþættina og á milli öryggis í að hjúkra sjúklingum með ólíkan menningarbakgrunn við heildarhæfni og alla hæfniþætti utan kennslu- og leiðbeinandahlutverk og Stjórnunar í aðstæðum. Af kvörðum sem mældu námsumhverfi var marktæk fylgni á milli undirþáttar CLES–Hjúkrun á deildinni við heildarhæfni og alla hæfniþættina utan Umönnunarhlutverk og á milli ERNT við heildarhæfni og hæfniþættina trygging gæða og starfshlutverk. Í töflunni sjást jafnframt undirstaðhæfingar kvarða sem höfðu marktæka fylgni við hæfina. Sjá má að oftast er jákvæð fylgni einhverra námsumhverfibreyta við heildarhæfni og Starfshlutverk. UMRÆÐA Niðurstöður rannsóknarinnar benda til að nemendur séu sáttir við námsumhverfi sitt. Þeir mátu hæfni sína almennt góða og heildarhæfni ásamt hæfni í undirþáttunum Greiningarhlutverk, hjúkrunaríhlutanir og stjórnun í aðstæðum meira en nemendur í Finnlandi, Þýskalandi, Írlandi, Litháen og Spáni og hæfnina í hinum fjórum þáttunum næstbesta (Kajander-Unkuri, o.fl., 2021). Ekki var marktækur munur á mati nemendanna á hæfni sinni ári eftir útskrift samanborið við hæfni á lokaári. Í saman- burði við mat íslenskra hjúkrunarfræðinga, flestra með vel yfir fimm ára starfsaldur, starfandi á skurðlækningasviði Landspítala, á bráðadeildum á landsbyggðinni og á bráðadeild Landspítala meta þátttakendur rannsóknarinnar heildarhæfni sína almennt lægri (Dóra Björnsdóttir, 2015; Íris Kristjánsdóttir og Herdís Sveinsdóttir, 2018; Brynja Ingadóttir o.fl., 2019). Þær niðurstöður eru vísbending um að þátttakendur þessarar rannsóknar séu raunhæfir í mati sínu. Þá eru líka þau verkefni sem þátttakendur meta hæfni sína mesta og minnsta í, merki um raunhæfni matsins. Skýr skilaboð eru um að hjúkrun á deild, þ.e. að hún sé ein- staklingsmiðuð og upplýsingaflæði og skráning góð, hafi áhrif á Hæfni hjúkrunarfræðinemenda á lokaári og ári eftir útskrift Tafla 4. Mat hjúkrunarfræðinema í síðustu klínísku námsdvöl í hjúkrunarnámi og ári eftir útskrift á eigin hæfni Hjúkrunarfræði- nemendur Hjúkrunarfræðingar ári eftir útskrift Mat á eigin hæfni Mat á eigin hæfni Hæfniþættir N M (sf)# N M (sf)# Umönnunarhlutverk (7 atriði) 63 75,2 (10,6) 28 78,2 (11,0) Greiningarhlutverk (7 atriði) 52 75,6 (14,6) 27 75,6 (13,9) Hjúkrunaríhlutanir (10 atriði) 49 68,3 (13,2) 27 69,4 (12,8) Starfshlutverk (19 atriði) 49 66,6 (12,7) 27 65,5 (13,4) Stjórnun í aðstæðum (8 atriði) 47 71,9 (14,0) 27 70,1 (10,4) Kennslu- og leiðbein- andahlutverk (16 atriði) 55 66,3 (15,4) 27 64,9 (18,4) Trygging gæða (6 atriði) 46 66,9 (16,5) 27 63,9 (14,6) Heildarhæfni 53 69,1 (11,5) 27 68,5 (12,3) M=Meðaltal; sf=staðalfrávik; Mat á hæfni (valmöguleikar frá 0=mjög lítil hæfni til 10=mjög mikil hæfni).
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.