Mímir - 01.06.2007, Síða 64

skýrt fram þegar hann hittir Obbu í fyrsta
skipti. Með því að taka hana að sér fær hann
hlutverk sem forðar honum frá skaðlegu líferni
stórborgarinnar. Þótt Friðrik teljist ekki sáttur
er ekki dregið í efa að öll umhyggja hans fyrir
Öbbu er falslaus.
I böggul Öbbu, sem sögumaður segir að
Abba hafi aldrei skilið við sig, fær Friðrik loks
að skoða eftir að hún er dáin. I honum eru tré-
spjöld sem hann baksar við að koma saman.
Þessi samsettu tréspjöld myndbreytast í kistu
sem síðar verður líkkista Öbbu. Kistan fullgerð,
með áletruninni Omnia mutantur, nihil interit
(allt breytist — ekkert hverfur), á að gefa Friðriki
einhverjar hugmyndir um uppruna Öbbu án
þess að sagan greini sérstaklega frá þeim. Þessi
myndbreyting er ekki sú eina í sögunni því að
hamskipti verða jú á Baldri.
Friðrik er ekki bara klæddur eins og Sher-
lock Flolmes heldur bregður hann sér líka í
rannsóknarhlutverk. I sendibréfmu segist hann
hafa komist að því að þjóðsagnapersónan Sölvi
Helgason sé höfundur myndbreytinganna, sem
verða kista Öbbu (122). Eftir heimsókn Sölva
að Brekku er hann orðinn aðalheimildarmaður
Friðriks um Öbbu. Það verður að teljast vafa-
söm heimild því að Sölvi var þekktur af ýkjum
sínum svo að ekki sé fastar að orði kveðið, eins
og lesa má í bók Jóns Óskars (1984:13-15 og
52). Sölvi þykist vita ýmislegt um uppruna
Öbbu sem Friðrik trúir eins og nýju neti. Sam-
kvæmt Sölva átti Abba að vera 12 ára þegar fað-
ir hennar seldi hana sjómönnunum. Líkt og
þegar Friðrik glímir við að setja saman kistuna
raðar hann minnisbrotum sem koma frá Sölva
inn í þá rýru fortíðarmynd sem hann hafði af
Öbbu og fær þau til að passa vel saman. Þannig
telur Friðrik sig geta rakið lífshlaup hennar.
Hann efast ekki um faðerni Öbbu og bendir í
því sambandi á biblíulegt orðasafn hennar sem
sýnir orðaforða hennar þegar þau hittust fyrst.
Lesandi getur verið samþykkur því að Sölvi
sé kistusmiðurinn og að sitthvað í lýsingum
Friðriks á Baldri eigi við rök að styðjast en ekki
að hann sé faðir Öbbu. Þá er það ótrúverðugt
að snyrtilegur böggull Öbbu sem var vandlega
vafmn hafi verið sjódurgunum heilagri en aðr-
ir hlutir um borð. I tímaeyðu sögunnar, sem eru
tveir mánuðir er líða frá því að Abba fannst og
þar til Friðrik hittir hana, gat Sölvi vel hafa hitt
hana og smíðað henni kistuna. Allt sem vitað er
um Obbu, kunnáttu hennar, snyrtimennsku,
siði og ekki síst val hennar á klæðnaði, eru vís-
bendingar um annan uppruna. Abba mundi
ósköp vel það sem hún hafði lært. Hví skyldi
hún þá ekki muna eftir föður sínum? Hún lærði
að skrifa hjá Friðriki og hjá honum setti hún
saman sérstaka fuglabók þar sem hún límdi inn
fjaðrir af uppáhaldsfuglum sínum. Sjálf hafði
hún skrifað heiti bókarinnar á titilsíðuna og
notar þar ekki gömlu orðin sín úr orðasafninu
heldur skrifar hún þau öll á íslensku. I hinu
gamla orðasafni hennar er hins vegar ekki eitt
einasta orð sem minnir á íslensku og má það
þykja furðulegt í ljósi varðveittrar kunnáttu
hennar á öðrum sviðum. Þar sem enginn talar
tungumál hennar má gera ráð fyrir að hún hafi
numið íslenskuna smátt og smátt af Friðriki.
Niðurstaðan er því sú að Abba hafi ekki fæðst
á Islandi en hvaðan hún eða sjódurgarnir komu
er ekki vitað. Orðasafnið leiðir mann lítið áfram
í tungumálaleitinni enda má gera ráð fyrir að
Abba hafi talað bjagað mál.
Engin skýring er gefin á því af hverju
Hálfdán er allt í einu fluttur til Friðriks í lok
sögunnar. Það má hins vegar gera ráð fyrir því
að Friðrik hafi í einsemd sinni boðið Hálfdáni
að dvelja hjá sér og hann jánkað því enda „á
hálviti [svo] ekkert svar annað en að gera sem
honum er boðið“ eins og sögumaðurinn segir
um hann (44). Friðrik telur sig geta dregið
ýmsar ályktanir út frá skjálfta Hálfdáns, sbr. Kaf-
fiþefinn, og dæmir Baldur út frá því. En hvað
gerist ekki þegar Hálfdán flytur til Friðriks? Jú
— nú svolgrar hann ekki lengur kaffi heldur
„þambar te á við ensku lávarðadeildina" (123).
62