Goðasteinn - 01.09.2001, Blaðsíða 146

Goðasteinn 2001
Haraldur Guðnason frá Hólmahjáleigu:
LANDEYJAVEGUR
(brotakennd samantekt)
Aðdragandi
Séra Guðmundur Hanson Lassen
var prestur í Landeyjaþingum 1828-
1855 og bjó á Krossi. Hann samdi
sóknarlýsingu 1839 ásamt uppdrætti.
Þetta er merkileg heimild og til á prenti
í Sóknarlýsingum Rangárvallasýslu
1968. Um „vegi“ í Austur-Landeyjum
kemst prestur svo að orði:
„Alfaravegir sóknanna eru að
sunnarverðu með Gljábökkum,
að austan með Alum, að vestan
með Affalsbökkum, að ofanverðu
fyrir innan Ossabce út yfir Affáll,
frá Voðmúlastöðum suður að
Krossi og austan yfir Stórubrú (á
Hallgeirseyjarfljóti), - út að
AJfalli er þó yfrið keldusamur og
ógreiður vegur, einkanlega í
rigningu. Gervöll Austur-Land-
eyjasveit einkanlega austurpart-
urinn er með smákeldum, mjóum
graflœkjum og vöðlurn, er allt
flóir út í rigningatíð. “
Þessi lýsing séra Guðmundar var í
fullu gildi hundrað árum síðar. Bílar
voru þó komnir til sögu en þeir gátu
bara farið um árbakkana og sanda í
ofanverðri sveit eins og Guðmundur
nefnir. Mikil þörf var á vegi en kreppa í
landi. Ráðamenn í Landeyjum sem Sæ-
mundur Olafsson oddviti á Lágafelli
fór fyrir, töldu þó að hefjast skyldi
handa um vegagerð þótt dýr myndi
verða. Fyrr á öldinni unnu Landeyingar
stórvirki með áveituskurðakerfi. (Rit-
gerð um áveituna, sjá Goðastein 1998.)
Síðasta afborgun hafði verið greidd
fyrir fáum árum. Brátt yrði hafin vinna
við „mjólkurveginn“.
Þrír bændur voru farnir að selja
mjólk í Flóabúið sem svo var kallað þá,
er hér var komið, Árni í Miðey, Jón á
Svanavatni og Guðni í Vatnahjáleigu.
Ekki leist öllum í sveitinni vel á „nýja
veginn“. Sumir sögðu að þeir hefðu nú
komist af hingað til án upphleypts veg-
ar. Aðrir að Sæmundur oddviti væri
bara að hugsa um „Framsókn og
mjólkina“. Einn jarðareigandi sagði að
vegurinn skyldi ekki fara um sitt land!
Þó fór svo að þar liggur vegurinn og
ábúandinn vann við hann.
Upphaf hringvegar
Þáttarhöfundur vann í Landeyjavegi
fjögur fyrstu árin. Skrifað stendur í
kompu minni íjúní 1937:
-144-