Helgarpósturinn - 24.06.1987, Blaðsíða 10

HP
HELGARPÓSTURINN
Ritstjóri: Halldór Halldórsson
Ritstjórnarfulltrúar:
Helgi Már Arthursson
Sigmundur Ernir Rúnarsson.
Blaðamenn:
Anna Kristine Magnúsdóttir,
Áslaug Ásgeirsdóttir,
Friðrik Þór Guðmundsson,
Garðar Sverrisson,
Gunnar Smári Egilsson,
Jónína Leósdóttir,
Kristján Kristjánssori
Sigriður H. Gunnarsdóttir,
Ljósmyndir: Jim Smart.
Útlit: Jón Óskar Hafsteinsson
Prófarkir:
Sigríður H. Gunnarsdóttir.
Framkvæmdastjóri:
Hákon Hákonarson.
Skrifstofustjóri:
Garðar Jensson.
Auglýsingastjóri:
Hinrik Gunnar Hilmarsson.
Auglýsingar:
Bergþóra Sigurbjörnsdóttir,
Sigurrós Kristinsdóttir.
Dreifing: Garðar Jensson
(heimasími: 74471),
Guðrún Geirsdóttir.
Afgreiðsia: Bryndís Hilmarsdóttir.
Sendingar: Ástríður Helga.
Ritstjórn og auglýsingar
eru að Ármúla 36, Reykjavík sími
681511. Afgreiðsla og skrifstofa
eru að Ármúla 36, sími 681511.
Útgefandi: Goðgá h/f
Setning og umbrot: Leturval s/f.
Prentun: Blaðaprent h/f.
LEIÐARI
Fangi nasista
Helgarpósturinn birtir í dag áhrifamikiö
viðtal við íslending sem í tvö og hálft ár var
fangi nasista, fyrst í Noregi og síðan í
Sachsenhausen-búðunum alræmdu.
Enda þótt meira en fjörutíu ár séu liðin
frá því að heimsstyrjöldinni síðari lauk
hafa stríðsglæpir Þjóðverja verið mikið til
umfjöllunar erlendis síðasta árið. Klaus
Barbie, böðullinn frá Lyon, hefur verið
helsta fréttaefni franskra fjölmiðla í fjölda
mánaða. í Jerúsalem hafa farið fram rétt-
arhöld yfir John Demjanuk, Úkraínumanni
sem átti viðurnefnið Ivan grimmi. Banda-
ríkjamenn framseldu nýlega Eistlending,
Karl Linnas að nafni, til Sovétríkjanna. Þar
bíður hans líklega það eitt að vera tekinn af
lífi fyrir stríðsglæpi. Og síðast en ekki síst
varð mikill hvellur á alþjóðavettvangi þeg-
ar í Ijós kom að Kurt Waldheim, forseti Aust-
urríkis, hafði lánast að breiða þagnarhulu
yfir tortryggilegan feril sinn í stríðinu.
Þetta minnir okkur á að þegar allt kemur
til alls er tími nasismans og þúsundárarík-
isins ekki svo ýkja fjarlægur.
Samt spyrja menn æ oftar: Af hverju að
rifja upp alla þessa hörmungasögu? Af
hverju að hundelta gamalt fólk og lasið fyr-
irglæpi sem löngu ætti að hafa fyrnst yfir?
I Þýskalandi hefur þessi umræða verið
sérstaklega áleitin síðustu tvö árin. Þar er
spurt: Hver er sekur, hver er ekki sekur og
að hvaða marki? Er sekt eingöngu bundin
við einstaklinga, ákveðna hópa, eða er
hægt að tala um þjóðarsekt? Er hægt að
tala um sekt þeirra sem voru ungir að ár-
um eða ekki einu sinni fæddir í stríðinu?
Tekur sektin enda þegar síðasti ódæðis-
maðurinn er kominn í gröfina?
Einn þeirra sem hafa leitað svara við
þessum spurningum er Richard von Weiz-
sácker, forseti Vestur-Þýskalands. Það hefur
hann gert á þann hátt að mörgum löndum
hans hefur mislíkað, þar á meðal sjálfum
Kohl kanslara.
Weizsácker svarar þessum spurningum
bæði játandi og neitandi; þegar útrýming-
aræði nasismans er annars vegar eru ekki
til neinar einfaldar formúlur. í frægri ræðu
sem hann hélt 8. maí 1985, þegar fjörutíu
ár voru liðin frá því að friður komst á í
Evrópu, sagði Weizsácker meðal annars:
„Enginn getur ætlast til þess að Þjóð-
verjar skrýðist pislarklæðum vegna þess
eins að þeir eru Þjóðverjar. En frá feðrum
okkar höfum við hlotið þunga arfleifð. Við
öll, jafnt ungir sem gamlir, verðum aö taka
fortíðinni eins og hún er. Við lifum afleið-
ingar hennar, hún skuldbindur okkur öll.
Unga kynslóðin og þeir sem eldri eru
verða og geta hjálpast að við að skilja
hvers vegna það er mikilvægt að halda
minningunni vakandi. Hver sá sem lokar
augunum andspænis fortíðinni er blindur
á samtíðina. Hver sá sem skellir skollaeyr-
um við þeim grimmdarverkum sem voru
framin er vís til að gangast mannvonsk-
unni á hönd."
Þegar borið er saman við þær hörmung-
ar sem dundu yfir flestar Evrópuþjóðir í
stríðinu má með nokkrum rétti segja að
fyrir íslendinga hafi heimsstyrjöldin síðari
vart verið meira en afstraksjón á landa-
korti. Margir íslendingar urðu meira að
segja ríkir á heimsstyrjöldinni, meðan
meðbræður þeirra í Evrópu týndu öllu og
líka lífinu.
Það þýðir samt ekki að þessir atburðir
varði okkur eitthvað minna en annað fólk.
Leifur Muller fékk að kynnast mann-
drápsmaskínu þriðja ríkisins af eigin raun.
Eins og kemur fram í viðtalinu var heim-
þráin hans pólitíski glæpur. Leifur segist
ekki hafa átt auðvelt með að rifja upp
þessa atburði, en — „okkur sem lifðum ber
skylda til að segja ykkur unga fólkinu frá
því sem þarna gerðist."
Viltu ferðast fara í frí?
Hafðu samband við BSI
Hring- og tímamiðar
hvað er nú það?
Já það er von að þú spyrjir, en
þetta er alveg ótrúlega ódýr
ferðamáti. Hugsið ykkur:
Hringmiði á aðeins kr. 4.800.- og
þú getur ferðast á eins löngum
tíma og þú vilt allan „hringinn".
ÓTRÚLEGT.
Og tímamiðarnir! Ein vika á aöeins
kr. 5.800.- fyrir ótakmarkaðan
akstur með sérleyfisbifreiðum.
(Tvær vikur á 7.500, þrjár vikur á
9.600 og fjórar vikur á 10.800.) En
þetta kostar ekki meira en kr. 386
á dag fyrir 4ja vikna ferðalag.
ÓTRÚLEGT.
Já HRINGMIÐI og TÍMAMIÐI eru svo sannarlega lykillinn að
ódýru og skemmtilegu ferðalagi um ísland.
Og fyrir þá sem leigja vilja HÓPFERÐABÍLA bjóða
BSÍ-HÓPFERÐABÍLAR upp á margar stærðir bíla til fjallaferða,
sem taka frá 12 upp í 60 manns. I bílaflota okkar eru lúxusinn-
réttaðir bílar með myndbandstæki og sjónvarpi og öllu þar á
milli.
Láttu okkur gera tilboð sem þú getur ekki hafnað.
fúT OG SUÐUR \
BSÍ Hópferðabílar
Umferðarmiðslöðinni
Reykjavík
Simar22300 - 25035
®S1
Ferðaskrifstofa BSÍ
Umferðarmiðstððinni
Reykjavlk
Sfmi 22300
Eitt af þeim málum er Dag-
blaðið hefur tekið upp á arma sína
að undanförnu er deilur skólanefnd-
ar Reykjanesskóla og skólastjór-
ans, Skarphéðins Olafssonar.
Ástæðan fyrir áhuga blaðsins er ef
til vill sú að kennarinn er flúði skól-
ann í vetur og gaf Sverri Her-
mannssyni, menntamálaráðherra,
skýrslu um málið er einmitt blaða-
maður á Dagblaðinu, Kjartan G.
Kjartansson. Annars er það ekki
beint friðarstóll sem Skarphéðinn
situr nú á. Hann tók við af Krist-
mundi Guðmundssyni fyrir
nokkrum árum, en Kristmundur
hrökklaðist einmitt frá í kjölfar
deilna við menn ur sveitinni...
LAUSNIR Á
SKÁKÞRAUTUM
59 Tuxen
Eftir 1. Df4 er svartur í leikþröng
þótt hann eigi um átta leiki að velja,
hvítur mátar alltaf í næsta leik. Sem
dæmi má nefna:
1 - c6 2 Be3, 1 - c5 2 Da4, 1 - Kc6
2 Be4 og 1 - Ka6 2 Bc8.
60 Tuxen
1 Da4 Kxd6 2 De8 Kd5 3 Dd7 mát.
1 - Ke6 2 Re4 Kd5 3 Rc7 mát.
Mátin eru ljómandi falleg.
FISHER
.. jmni nEYKJAVIK. SIMI 622555
SJÓWVARPSBÚÐIH
HlE
m ýlega var stofnað sameign-
arfélagið „Eignamatið“ og eins og
nafnið gefur til kynna er tilgangur-
inn sá að bjóða upp á fasteignamat
og fasteignaráðgjöf. Stofnendur fyr-
irtækisins eru öllum hnútum kunn-
ugir á fasteignamarkaðinum, hvor á
sinn hátt, en þetta eru þeir Stefán
Ingólfsson, verkfræðingur og fyrr-
um deildarstjóri hjá Fasteignamati
ríkisins, og svo Ragnar Tómas-
son, lögfræðingur og fasteignasali
hjá Húsakaupum í Borgartúni.
Ætla þeir félagar að bjóða upp á al-
hliða þjónustu, meta gangverð
eigna, einkum þó atvinnuhúsnæðis,
meta leigu og kostnað og veita ráð-
gjöf. Ekki er vitað annað en að þetta
sé fyrsta fyrirtæki sinnar tegundar,
þ.e. sem sérhæfir sig í eignamati...
Egill Helgason
ritstjórnar-
fulltrúi
á HP
Egill Helgason blaðamaður hefur
tekið við stöðu ritstjórnarfulltrúa
hér á Helgarpóstinum og mun hann
gegna því starfi næstu mánuðina í
fjarveru ritstjóra. Egill hefur starfað
við blaðamennsku um sex ára
skeið; fyrst á Helgarblaði Tímans,
því næst á Helgarpóstinum, þá á NT
og í fyrrasumar starfaði hann í ann-
að sinn á ritstjórn Helgarpóstsins.
Auk þess hefur hann fengist við
lausamennsku fyrir ýmis blöð og
tímarit.
Síðasta árið hefur Egill dvalið við
framhaldsnám i Paris, þar sem hann
var styrkþegi Evrópubandalagsins,
frönsku stjórnarinnar og franskra
iðnfyrirtækja.
Helgarpósturinn væntir góðs af
starfi Egils Helgasonar sem rit-
stjórnarfulltrúa.
10 HELGARPÖSTURINN