Morgunblaðið - 04.04.1982, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. APRÍL 1982
7
HUGVEKJA
eftir séra Ólaf Skúlason dómprófast
Pálmasunnudagur og við
sjáum í anda mannþröngina
þrýsta að asnanum, svo að
varla hefur það verið auðvelt
fyrir hann að þræða þar í milli
án þess að stíga á einhverja
tá. Eg hef oft dáðst að asnan-
um. Honum er fengið hlut-
verk, að ljá bak sitt manni,
sem hafði ákveðið tekið stefn-
una á borgina helgu, Jerúsal-
em. Reiðmaðurinn vissi, hvað
hann var að gera. Hann hélt
ró sinni, þrátt fyrir köllin í
fólkinu. Honum var hryggð í
huga, þótt aðrir kættust og
sýndu honum aðdáun með
lotningu. Hann vissi, hvað
beið hans, er lok þeirrar viku
færðust nær, sem átti upphaf
sitt i pálmagreinum og fagn-
sem mína bjargföstu skoðun,
að þau eru miklu fleiri en al-
mennt er viðurkennt, sem sjá í
fermingu sinni stóra stund,
sem marki ekki aðeins einhver
skil bernsku og ungdóms,
heldur sé með því trúarlega
yfirbragði, sem helgin ein
kallar ekki fram, heldur hugur
barnsins og kærleikur þeirra,
sem því fylgja.
Og hvers vegna er verið að
draga það í efa, að ungmennin
okkar geri sér grein fyrir al-
vöru stundarinnar? Vitanlega
túlka þau ekki öll eins við-
brögðin. Og ég veit það vel, að
nú er það meira gamall vani,
að stúlkur setja fagran vasa-
klút í sálmabók sína fyrir
að gleðjast með sér, réttlætir
það ekki ásakanir um flott-
ræfilshátt eða óeðli vegna
fermingarveizlu. Af hverju
skyldi ekki eins vera fjarg-
viðrazt yfir óhófi vegna af-
mælisboða hinna fullorðnu?
Hvað skyldi meðal fimmtugs-
afmælisboð kosta? Skyldu
ekki fleiri víxlar falla eftir
tugafmæli, heldur en ferm-
ingu ungmenna? Og samt er
það álitið miklu sjálfsagðara
en að gleðjast með barni sínu
og bera eitthvað ríkulegar
fram á þeim tímamótum en
venja er og þá fyrir fleiri.
Nei, það er á ótrúlega mörg-
um sviðum, sem hægt er að sjá
samlíkingu í hugum fólks með
Asni og barn
aðarópum. En asninn? Þetta
dýr, sem fáir lofa, og fleiri
sögur fara af fyrir þver-
móðsku og sporleti en dirfsku
og hugprýði. Honum er allt í
einu lyft inn í miðdepil at-
burðar með hrópin dynjandi í
eyrum, greinar, sem sveigjast
til undan fæti og fólk alls
staðar. En hann glatar ekki ró
sinni. Hann fælist ekki. Hann
lætur hávaðann ekki rugla sig.
Hann stingur ekki við fæti.
Hann heldur sína leið i róleg-
heitum, laus við fælni, þver-
móðsku eða uppreisn. Honum
er fengið hlutverk og hann
Ieysir það — með prýði.
Vanhæfa þykir einhverjum
kannski að draga líkingu af
framansögðu og heimfæra upp
á fermingarbörnin, sem í
miklum fjölda ganga að altari
kirkju sinnar í dag. Þó tengi
ég hið ofanritaða vissum
hugmyndum, sem oft heyrast,
þegar ferming ungmenna ber
á góma. Það er sagt, að þau
láti aðeins berast með
straumnum, láti ferma sig, af
því að þetta er vani og af því
að pabbi og mamma létu
ferma sig, og svo til allir sem
þau þekkja. Eða þegar skást
lætur og einhver hugsun er
látin fylgja athöfn, þá eru
þeim gefnar ástæður þær, sem
fólgnar eru í gjöfum. Það
borgi sig að fermast, af því að
margt ungmennið hafi getað
gjörbreytt húsbúnaði herberg-
is síns á eftir, eða eignazt þá
dýrgripi aðra, sem það búi síð-
an að allt til fullorðinsára eða
jafnvel lengur. Nú og svo sé nú
ætíð gaman að vera einu sinni
miðdepill hátíðahalds og láta
allt snúast um sig.
Nú hef ég sjálfur fermt allt-
of mörg börn til þess að gera
mér vonir um það, að öll átti
þau sig á því til hlítar, hvað í
því raunverulega felst að
ganga upp að altarinu, krjúpa
þar og þiggja blessun kirkj-
unnar eftir að hafa játað með
orði og athöfn fylgd við kenn-
ingar Krists og kirkju hans.
En hitt leyfi ég mér að hafa
kirkjugöngu, heldur en þær
eigi á því von, að tárin leiti
fram í augnkróka. En oftar
hef ég verið borinn inn í kirkj-
una í fararbroddi fermingar-
barna af einlægni þeirra og
djúpri alvöru, heldur en sú
kennd hafi rikt í hópnum, að
allt væri þetta óþarft og þau
aðeins að rækja skyldur sínar
við óskir fjölskyldna af vilja-
slöppu áhugaleysi. Og hefur
hinn fullorðni efni á því að
hæða ungmennið með spá-
dómum um það, að viljayfir-
lýsing fermingarinnar gleym-
ist nú harla fljótt? Skyldu
ekki fleiri en fermingarbörn
— og eldri en þau — krjúpa
við altari og gera þá athöfn
marklausa með gleymsku
sinni síðar meir, ef allt skal
miðað við það eitt, sem fram-
tíðin leiðir í ljós? Hjónaefni
ætla sér að færa hvort öðru
hamingju, og þótt það mistak-
ist í of mörgum tilfellum og
vonbrigði fylgi en ekki heill,
þá hefur enginn efni á því
þrátt fyrir þá staðreynd að
gera lítið úr hjónabandinu
sem slíku, vígslunni eða kær-
leikanum.
Fermingarbarn sem krýpur
við altarið ber þá heldur ekki
að krefja um meiri ábyrgð á
framtíð sinni, heldur en hinn
fullorðna, gangi það til þeirrar
stundar af markvissri við-
leitni. Og ég leyfi mér að halda
því enn fram, að þau eru
miklu, miklu fleiri, sem þá af-
stöðu geyma í ungu hjarta,
heldur en hin sem aðeins láta
leiðast af þrýstingi annars
staðar frá eða hugsunarlausri
hlýðni við hefð.
í öðru atriði kemur líka vel
fram hræsni hins fullorðna
gagnvart fermingu ungmenna.
Þau eru fá vorin, sem ekki
flytja margvíslegar athuga-
semdir og kvartanir undan
eyðslunni vegna fermingar-
innar eða veizlunnar. Ekki
skal ég mæla óhófi bót eða því
að reisa sér hurðarás um öxl í
misskilinni fórnfýsi. En þó að
fjölskylda geri sér dagamun
og bjóði vinum og ættingjum
asnanum á pálmasunnudag og
barni á fermingardaginn. En
asninn skilaði sínu hlutverki
með sóma. Hann hvorki fæld-
ist né felldi Jesú. Hann hvorki
hljóp útundan sér né stakk við
fæti. Hann reis undir ábyrgð-
inni og réttsýnn dómur allra
alda siðan hefur talið hann
ágætan fyrir framlag sitt og
þá túlkun, sem bæði má finna
í vali hans og framlagi. Ferm-
ingarbarnið gerir þeim líka í
flestum tilfellum skömm til,
sem gera lítið úr því á þessum
stóru tímamótum í lífi þess.
Það skilur miklu betur mörg-
um fullorðnum, hvað raun-
verulega á sér stað og þátt
sinn í því, og það gerir úr deg-
inum hátíð trúarlegrar vígslu,
þótt aðrir geti aldrei litið ofar
hlöðnu borði og vináttu, sem
birtist í gjöfum. Og gleymum
því ekki heldur, að gjafirnar
miða flestar við framtíðar-
notkun og koma þannig að
notum lengi, þótt upphaflega
séu þær tengdar ákveðnum
degi.
Mat á fermingu á sér þess
vegna aðeins eina raunveru-
lega viðmiðun, alveg eins og
atburðir pálmasunnudags og
þáttur asnans þar. Það er sá
sem asnann sat, sem gerir það
að verkum, að hans er minnzt
enn í dag. Og það er vitanlega
hollustan við hann einan, sem
því ræður, hvort fermingar-
barnið mun seinna meir minn-
ast fermingarinnar með stolti
eða hvort það finnur, að það
hefur hlaupið út undan sér og
fælzt eða stungið við fæti í
þvermóðsku sporletinnar. En
um slíkt getur enginn spáð í
dag, og sízt þeir mörgu, sem
hæst láta vegna efasemda um
skilning fermingarbarns eða
umbúðir utan um athöfn. En
eigi barnið í huga sér hollustu
við Krist og löngun til að láta
þjónustuna við hann ráða við-
leitni sinni, þá verðskuldar
það bænir en ekki úrtölur, og
þá mun það gera hrakspám
margra skömm til, rétt eins og
ansinn gerði forðum.
Olafur Skúlason
VerÖbréíamarkaÖur
Fjárfestingarfélagsins
GENGI VERÐBRÉFA 4. APRIL 1982
VERÐTRYGGÐ
VEÐSKULDABREF
MEÐ LÁNSKJARAVÍSITÖLU:
orMmoMn i cini RÍKISSJÓÐS: Sölugengi Sölugengi m.v. nafnvexti Ávöxtun
pr. kr. 100.- 2%% (HLV) umfram
1970 1. flokkur 8.196,86 1 afb./iri 2 afb./éri verötr.
1970 2. flokkur 6 603,20 1 ár 95,79 96,85 7%
1971 1. flokkur 5.856,44 2 ár 93,83 94,86 7%
1972 1. flokkur 5.075,29 3 ár 91.95 92,96 7%
1972 2. flokkur 4.305,76 4 ár 90,15 91,14 7%
1973 1. flokkur A 3.148,47 5 ár 88,43 89.40 7%
1973 2 flokkur 2.900,11 6 ár 86,13 87.13 7%%
1974 1. flokkur 2.002,06 7 ár 84,49 85,47 7%%
1975 1. flokkur 1.641,95 8 ár 82,14 83,15 7 %%
1975 2. flokkur 1.236,80 9 ár 80,58 81,57 7%%
1976 1. flokkur 1.171,50 10 ár 77.38 78,42 8%
1976 2. flokkur 940,13 15 ár 70.48 71,42 8%
1977 1. flokkur 872,07
1977 2. flokkur 728.27 (0,30% afföll)
1978 1. flokkur 591,26 (0,67% afföll)
1978 2. flokkur 465,28 (0,97% afföll)
1979 1. flokkur 392,18 (1,28% afföll)
1979 2. flokkur 303,17 (1,65% afföll)
1980 1. flokkur 227,27 (2,04% afföll)
1980 2. flokkur 178,62 (2,39% afföll)
1981 1. flokkur 153,44 (4,35% afföll)
1981 2. flokkur 113,97 (5,15% afföll)
Meöalávöxtun ofangreindra flokka um-
fram verðtryggingu er 3,7—5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVERÐTRYGGO:
Sölugengi m.v. nafnvexti
(HLV)
12% 14% 16% 18% 20% 40%
70 72 73
60
53
47
42
1 ár 68
2 ár 57
3 ár 49
4 ár 43
5 ár 38
59
51
45
40
62
54
49
44
63
56
51
46
82
77
73
71
68
B — 1973
C — 1973
D — 1974
E — 1974
F — 1974
G — 1975
H — 1976
I — 1976
J — 1977
1. fl. — 1981
TÖKUM OFANSKRÁÐ VERÐBRÉF í UMBODSSÖLU
Veröbréfamarkaöur
Fjá rféstinga rfélagsi ns
Lækjargötu12 101 Reykjavik
Iðnaðarbankahúsinu Sími 28566
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLÁN ,
RÍKISSJÓÐS „TlZ
2,419.77
2.057,88
1.744,97
1.193,71
1.193,71
791,83
754,48
574,05
534,19
106,01
T^LHamaíka^iLíinn
*^0-iattLsg'ótu 12-18 sími 25252 (U- Íínut)
Golf 1980,
verö 100 þúsund.
Volvo 345 G 1980,
verö 120 þúsund.
Ford Bronco 1978,
verö 225 þúsund.
Mazda 929 1979,
verö 100 þúsund.
Citroen CX 2000,
verö 85 þúsund.
Daihatzu Charmant st 1979,
verö 75 þúsund.
AMC Concord 1978,
verö 110 þúsund.
Datsun diesel 1977,
verö 79 þúsund.
Galant 1600 GL 1980,
verö 105 þúsund.
Mazda 626 1600 1980,
verö 97 þúsund.
Daihatsu XTE 1980,
verö 78 þúsund.
Peugeot 504 GL 1973,
verö 46 þúsund.
Mazda 323 1979,
verö 82 þúsund.
Toyota Corola st 1979,
verö 96 þúsund.
Ford Mercury Capri 1979,
verö 135 þúsund.
Datsun Laurel 1980. Litur
rauður, ekinn 60 þús. km,
sjálfskiptur, 6 cyl. aflstýri.
Verö 150 þús.
Citroen GSA palas 1982. Litur
grár, ekinn 42 þús. km. Verö
127 þúsund.
Oldsmo Cutlass Brougham
1979. Litur Ijósbrúnn, vél 8 cyl.
diesel, sjálfskiptur, aflstýri
o.fl. Verö 148 þúsund.
Honda Quintet 1981. Litur silf-
urgrár, sjálfskiptur, útvarp,
ekinn 12 þús. km. Verö 140
þúsund.
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMT ÞÁ ER ÞAÐ í
MORGUNBLAÐINU