Morgunblaðið - 04.04.1982, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. APRÍL 1982
47
hvert einasta mannsbarn, sem
hefur lifað fsland fyrr eða síðar.“
„Brynjólfur fór oft eldsnemma
á fætur og málaði er hann var á
tjaldferðalögum um landið,“ seg-
ir Ragnheiður. „Það er ef til vill
þess vegna sem mikil kyrrð er
yfir myndum hans, honum fannst
loftið kyrrt svona snemma á
morgnana, litirnir skýrir og tærir
og allt umhverfið ósnortið.“
Flestar myndirnar á sýning-
unni eru landslagsmyndir, flestar
málaðar hér á landi en nokkrar
erlcndis, en Brynjólfur var með
lærðustu myndlistarmönnum sfns
tíma, var við nám við Konung-
legu akademíuna í Kaupmanna-
höfn, nam við teikniskóla í
Stokkhólmi, var við myndlistar-
nám í Parfs í École des Beaux-
Arts og nam þar m.a freskótækni.
A þessari sýningu er í fyrsta sinn
sýnd tillaga að freskumynd af
þjóðfundinum 1851 sem Brynj-
ólfur vann vegna tilmæla Jónasar
Jónssonar frá Hriflu og Pálma
Hannessonar rektors. Ætlunin
var að gera 9 metra langa mynd
og setja hana á vegg í Mennta-
skólanum. Málið var siðan lagt
fyrir Alþingi 1932, og var Brynj-
ólfur þá búinn að gera þessa til-
lögu, m.a. búinn að fullgera
Trampe greifa, Pál Melsted og
Jón Sigurðsson. Hann hafði lagt
mikla vinnu í verkið, m.a. kynnt
sér fatnað og uppröðun þeirra
sem fundinn sátu, en Alþingi
felldi tillöguna, svo ékkert varð
úr gerð myndarinnar. Að lista-
manninum látnum fékk Lista-
safnið skissuna að gjöf, en vegna
viðgerða var hún ekki á sýning-
unni 1971, og er því sýnd í fyrsta
sinn nú.
Brynjólfur merkti myndir sín-
ar gjarnan með fangamarkinu
B.Þ. eða skírnarnafninu Brynjólf-
ur. Eitt af málverkunum á þessari
sýningu er þó undantekning frá
reglunni, en sú mynd er af
Ragnheiði og er máluð tveim ár-
um áður en Brynjólfur lést og
merkt „Binni“ neðst í hægra
horninu. Myndin er mjög vand-
virknislega unnin, og hver punkt-
ur virðist þaulhugsaður. Var
Brynjólfur ekki lengi að vinna
þessa mynd? „Nei, ég sat fyrir
hjá honum um klukkuti'ma á dag,
ég átti að vera mætt í vinnu kl. 9
á morgnana, og því byrjaði hann
að mála um áttaleytið. Það tók
ekki nema vikutíma að Ijúka við
hana.“
„Það er einhver ffnleiki yfir
öllum þessum myndum," segir
Jóhannes Jóhannesson, „og
ánægjulegt að geta loksins boðið
fólki að sjá þessar myndir cn
margar þeirra hafa ekki áður far-
ið út af heimilum þeirra sem þær
ciga“.
Sýningin verður opin til 13.
aprii, opnunartími verður fyrst
um sinn frá 13.30—22 daglega
eða til 12. apríl, en frá og með 13.
apríl verður hún opin frá
13.30—16 þriðjudaga og
fimmtudaga, og frá kl. 13.30 til
22 um helgar.
Mjög góð aðsókn var að síð-
ustu ylirlitssýningu Brynjólfs og
var hún framlengd af þeim sök-
um. Blaðadómar voru allir á cina
lund, „. . . verk Brynjólfs
tvi'mælalaust það hæsta sem i's-
lensk málaralist hefur náð“, segir
Asgeir Bjarnþórsson i'Ti'manum i'
október 1979 og Valtýr Péturs-
son segir um sömu sýningu i'
Mbl.: „. . . fyrst og fremst gladdi
það mig að geta gert mér það
Ijóst, að enn er hægt að finna
listamcnn meðal þjóðar vorrar,
sem ckki voru á allra vörum á
sínum ti'ma, cn koma cins heil-
steyptir og ferskir fram á sjón-
arsviðið og Brynjólfur Þórðarson
að sinni.“
Skákþing íslands
hefet um helgina
PÁSKARNIR, aðalvertíð íslenskra skákmanna, fara senn í hönd og Skák-
þing íslands er þegar hafið með keppni í landsliðsdokki sem fram fer i
Norræna húsinu í Reykjavík. Það er jafnan annasamt hjá skákmönnum
seinni hluta vetrar, en á sumrin liggur skáklífið af eðlilegum ástæðum niðri
að mestu leyti, að helgarskákmótunum undanskildum.
Síðan hápunktur vetrarins, al-
þjóðaskákmótið á Kjarvalsstöð-
um, fór fram, hafa mörg öflug
skákmót verið haldin og má þar
helst nefna Skákþing Seltjarnar-
ness, Skákþing Norðurlands,
Sæluvikumótið á Sauðárkróki að
ógleymdri hinni fjölmennu undan-
keppni í Skólaskákkeppninni, sem
fram fer í öllum kjördæmum
landsins.
Þá hófu helgarmótin aftur
göngu sína, eftir nokkurt hlé, með
mjög vel heppnuðu móti á Siglu-
firði um siðustu helgi, en skáklíf
þar er á mikilli uppleið frá því sem
áður var. Sama má segja um
Raufarhöfn þar sem næsta mót
fer fram helgina 23.-25. apríl.
Þrátt fyrir fæð bæjarbúa þar
heldur kornungt og ferskt félag
uppi reglulegri og vinsælli starf-
semi.
Þar sem gengi skákíþróttarinn-
ar er í svo örum vexti og síðasti
vetur sérlega vel heppnaður hvað
skákmótahald varðar kom þvi á
óvart nú fyrir helgina hversu fáir
af öflugustu skákmönnum lands-
ins mættu til leiks í keppnina um
Islandsmeistaratitilinn. Jafnan
hafa menn afsakað sig með því
hversu léleg verðlaun á mótinu
væru, en það er þó ekki hægt nú,
því fyrstu verðlaun eru 15.000 kr.
önnur 9.000 o.s.frv.
Verðlaunin eru því 50% hærri
en á hinu vel heppnaða íslands-
móti í fyrra og skýringin á dræmri
þátttöku titilhafanna og fylgifiska
þeirra eru vafalaust vorpróf hjá
skólamönnum og þreyta og annir
hjá hinum eftir hið gróskumikla
skáklíf vetrarins.
Þótt Jón L. Arnason sé eini al-
þjóðlegi meistarinn á mótinu eru
flestir af okkar öflugustu titil-
lausu skákmönnum meðal kepp-
enda.
Líklegastir til afreka auk Jóns
eru þeir Jóhann Hjartarson, Elvar
Guðmundsson og Sævar Bjarna-
son auk þess sem Björn Þorsteins-
son, Magnús Sólmundarson og
Stefán Briem gætu hæglega
höggvið skörð í raðir ungu mann-
anna.
Töfluröðin i mótinu er annars
þessi:
1. Björn Þorsteinsson 2. Jón
Þorsteinsson, 3. Elvar Guðmunds-
son, 4. Róbert Harðarson, 5. Bene-
dikt Jónasson, 6. Sigurður Daní-
elsson, 7. Jón L. Árnason, 8. Jó-
hann Hjartarson, 9. Júlíus Frið-
jónsson, 10. Magnús Sólmundar-
son, 11. Sævar Bjarnason, 12. Stef-
án Briem.
Teflt er sem áður segir i Nor-
ræna húsinu frá 19—24 virka daga
og 14—19 um helgar og án efa
verður keppnin spennandi, því til
mikils er að vinna þar sem eru
fyrstu verðlaunin og Islandsmeist-
aratitillinn.
Hilmar Karlsson
skákmeistari
Seltjarnarness
Taflfélag Seltjarnarness stefnir
nú hraðbyri að því að verða næst-
öflugasta taflfélag landsins á eftir
Taflfélagi Reykjavíkur. Starfsemi
félagsins er mikil og vel skipulögð,
enda hafa margir sterkir skák-
menn gengið úr öðrum félögum á
höfuðborgarsvæðinu og til liðs við
það.
Meistaramót Seltjarnarness fór
fram fyrir skömmu og urðu þeir
efstir og jafnir í A-flokki, Hilmar
Karlsson og Guðmundur Hall-
dórsson með 6V2 v. af 8 möguleg-
um hvor. í einvígi um titilinn sigr-
aði hinn fyrrnefndi 2 Vfe — 1 Vfe.
Næstir urðu þeir Lárus Jóhann-
esson og Agúst Ingimundarson
með 4 'h v. og fimmti Gylfi Gylfa-
son með 4 v.
I B-flokki sem var opinn sigraði
ungur og efnilegur skákmaður,
Snorri Bergsson með 7V4 v. af 9
mögulegum, en næstir urðu þeir
Omar Egilsson og Jón B. Lorange
með 6’á v.
Hraðskákmeistari varð Hilmar
Karlsson.
Þátttakendur á mótinu voru alls
36.
Skákþing Norðurlands
Það fór fram á Húsavík fyrir
hálfum mánuði og voru þátttak-
endur yfir fimmtíu talsins, þrátt
fyrir að þessa sömu helgi stæði
Sæluvikumótið yfir á Sauðár-
króki. Jóni Kristinssyni frá
Hólmavík var boðið sérstaklega til
leiks, en þrátt fyrir það varð
keppni bæði hörð og spennandi.
Svo fór að lokum að þrír keppend-
ur urðu efstir og jafnir, auk Jóns
náðu þeir Jakob Kristinsson og
Gylfi Þórhallsson, báðir frá Akur-
eyri, 5‘A vinningi. Samkvæmt
stigaútreikningi hlaut Jón Krist-
insson efsta sætið en næstur á
stigum varð Jakoh og hlaut hann
þar með titilinn Skákmeistari
Norðurlands 1982.
Kvennameistari Norðurlands
varð Ásrún Árnadóttir, og önnur
Arnfríður Friðriksdóttir, en þær
eru báðar úr Eyjafirði. Ungl-
ingameistari varð Emil Friðriks-
son, Átureyri, með 7 vinninga af 9
mögulegum. Jafn honum, en lægri
á stigum, varð Arnar Þorsteins-
son, Akureyri, og þriðja sætið
ihlaut Haraldur Sigurjónsson,
Húsavík, með 6Vfe v.
Á hraðskákmótinu sigraði Jak-
ob Kristinsson í almenna flokkn-
um, í kvennaflokki Sveinfríður
Halldórsdóttir úr Eyjafirði og í
unglingaflokki Arnar Þorsteins-
son, Akureyri.
Með þessum ágæta árangri sín-
um hefur Jakob Kristinsson
tryggt sér sæti meðal fremstu
norðlensku skákmeistaranna.
Hann var sá eini á mótinu sem
náði að leggja Jón Kristinsson,
lang sigurstranglegasta þátttak-
andann, að velli:
Hvítt: Jón Kristinsson
Svart: Jakob Kristinsson
Hollensk vörn
1. d4 — e6, 2. c4 — f5, 3. g3 — Rf6,
4. Rf3 — Be7, 5. Bg2 — (H), 6. 0-0 —
Re4
leikur Aljekíns, fyrrverandi
heimsmeistara. Honum er oft
svarað með 7. d5!?
7. Rbd2 — Bf6, 8. I)c2 — d5, 9. b3
— c5l, 10. Bb2 — cxd4, 11. Bxd4
í skákinni Fine — Aljekín,
Amsterdam 1936, varð framhaldið
11. Rxd4 — Rc6, 12. Rxe4 — fxe4,
13. Hadl — Db6 og svartur fékk
góða stöðu.
II. — Rc6, 12. Bxf6 — Dxf6, 13. a3
— Rc3!?
Svartur gat einnig leikið 13. —
d4 eða 13. — Bd7 með a.m.k. jöfnu
tafli.
14. e3 — Hd8, 15. Hfel — Bd7, 16.
Hacl — Re4, 17. cxd5 — exd5, 18.
"b4 — Hac8, 19. Dd3 — Be6, 20. Rb3
— I)b2!
Jakob sækir hart, en í fram-
haldinu verst Jón af öryggi þar til
honum sést yfir óvænta brellu.
21. Hfl — d4, 22. Rc5! — dxe3, 23.
Dxe3 — Rxc5, 24. Hxc5 — He8, 25.
Ilfcl — Hcd8, 26. b5??
Eftir 26. Dc3 heldur hvítur jafn-
væginu.
26. - Bc4!
Nú vinnur svartur samstundis,
því 27. Df4 er svarað með 27. —
He4, 28. Dg5 — h6 og 27. Dg5 á
sama hátt með h6 og hrókurinn á
cl fellur í báðum tilvikum.
27. Dc3 — Dxc3 og Jón gafst upp,
því 28. Hxc3 er auðvitað svarað
með 28. — Hdl+.
er merki ferminganna
°o
O
Viö bjóðum geysilegt úrval af hljómtækja-
samstæðum frá Marantz.
Valið er
auðvelt
íffTM 'I
n n n fíMs Tfnmnm
SKIPHOLTI 19 SlMI 29800