Morgunblaðið - 24.01.1990, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 24. JANÚAR 1990
Alþýðubandalagið:
Vill viðræður minnihluta
um sameiginlegt framboð
Borgaraflokkurinn steftiir að sérlista
STJÓRN Alþýðubandalagsins í Reykjavík hefiir óskað eftir viðræðum
við aðra minnihlutaflokka í borgarstjórn, Alþýðuflokk, Framsóknar-
flokk og Kvennalista, um sameiginlegt framboð í Reykjavjk. Stjórn
kjördæmisráðs Borgaraflokksins í Reykjavík telur ekki grundvöll
fyrir þátttöku í sameiginlegu framboði í Reykjavík með öðrum flokk-
um og stefhir að framboði á sérlista í næstu borgarsfjórnarkostning-
um.
Alþýðuflokksfélögin í Reykjavík
samþykktu fyrir helgi að vinna að
samkomulagi við Borgaraflokk,
Birtingu, Alþýðubandalaginu í
Reykjavík og óháða kjósendur um
sameiginlegt framboð í Reykjavík.
Fundur hjá
félagi ís-
lenskra fræða
FÉLAG íslenskra fræða heldur
fund í Skólabæ, á horni Suður-
götu og Kirkjugarðsstígs, í kvöld
miðvikudaginn 24. janúar klukk-
an 20:30. Halldór Guðmundsson
bókmenntafræðingur talar um
sögur Halldórs Stefánssonar.
Á síðasta ári sá Halldór Guð-
mundsson um útgáfu á smásögum
nafna síns Stefánssonar, sem er einn
helsti smásagnahöfundur þjóðarinn-
ar á þessari öld. Halldór Stefánsson
fæddist árið 1892 og lést árið 1979.
Hann skrifaði einkum pólitískar
ádeilusögur í raunsæjum stíl, sem
einkennast jafnframt af nærfæmum
sálarlífslýsingum.
(Fréttatilkynning).
í því skyni yrði efnt til opins próf-
kjörs. Óskað var eftir að viðkom-
andi samtök og flokkar leggðu
málið fyrir félagsfund.
Auður Jacobsen formaður kjör-
dæmisráðs Borgaraflokksins sagði
að erindi Alþýðuf lokksins hefði ekki
borist fyrr en um hádegi í gær.
Hún sagðist myndu leggja þetta
erindi fyrir stjómarfund í ráðinu,
en á mánudagskvöld hefði stjórnin
verið einhuga um að flokkurinn
byði fram í eigin nafni. Kosin var
uppstillingarnefnd sem skipuð er
Brynjólfi Jónssyni, Guðjóni Andrés-
syni, Karli Magússyni, Páli Líndal
og Þorgrími Sigurðssyni.
Birgir Dýrfjörð formaður full-
trúaráðs Alþýðuflokksins sagði að
þessi 'afstaða borgaraflokksmanna
ylli sér vonbrigðum. Hún breytti
þó ekki fyrirætlunum Alþýðu-
flokksins um opið prófkjör, með
öllum einstaklingum og flokkum
sem væm reiðubúnir að taka þátt
í því.
Stefanía Traustadóttir formaður
Alþýðubandalagsins í Reykjavík
sagði að stjóm félagsins hefði fjall-
að um erindi Alþýðuflokksins og
samþykkt að leggja það fyrir fé-
lagsfund næstkomandi miðvikudag.
Á félagsfundi Alþýðubandalags-
ins í Reykjavík í síðustu viku náði
tillaga frá fulltrúum Birtingar, um
þátttöku í samfylkingarframboði,
ekki fram að ganga heldur var
henni vísað til næsta félagsfundar.
Þá var einnig samþykkt að halda
áfram að sameina andstæðionga
Sjálfstæðisflokksins í kosningun-
um.
Stjóm félagsins hefur í framhaldi
af því samþykkt að fara þess á leit
við aðra minnihlutaflokka í borgar-
stjóm Reykjavíkur að ræða við full-
trúa Alþýðubandalagsins um sam-
eiginlegt framboð í vor. Vom til-
nefnd þau Stefanía Traustadóttir,
Svavar Gestsson og Arthur Mort-
hens í viðræðunefnd af hálfu Al-
þýðubandalagsins.
Á félagsfundinum var andstaða
við framboð með Borgaraflokkur-
inn nefnd af ýmsum sem ein ástæða
gegn tillögu um samfylkingarfram-
boð. Borgaraflokksmenn hafa nú
hafnað slíku framboði fyrir sitt leyti
en Stefanía Traustadóttir sagðist
ekki geta metið hvort það breytti
einhveiju um endanlega afstöðu
Alþýðubandalagsins.
Þröstur Leó Gunnarsson og Elva Ósk Ólafsdóttir í hlutverkum
smum.
„Kjöt“ firumsýnt í
Borgarleikhúsinu
Kjöt nefnist nýtt leikrit eftir Ólaf Hauk Símonarson sem frum-
sýnt verður á stóra sviði Borgarleikhússins á föstudagskvöld.
Verkið gerist í kjötverslun í
Reykjavík árið 1963 — um þær
mundir sem æskulýðurinn var að
heillast af Bítlunpm frá Liverpool
— en gömlu braggahverfin frá
stíðsámnum settu enn svip á höf-
uðborg íslands.
Sigrún Valbergsdóttir leikstýrir
Kjöti, Messíana Tómasdóttir gerir
leikmynd og búninga og Egill Örn
Ámason hannar lýsingu.
Þröstur Leó Gunnarsson leikur
Aðalstein verslunarstjóra, Hanna
María Karlsdóttir móður hans.
Ragnheiður Elfa Arnadóttir og
Elva Ósk Ólafsdóttir fara með
hlutverk afgreiðslustúlkna. Ámi
Pétur Guðjónsson og Stefán Jóns-
son leika aðstoðarmenn í verslun-
inni. Þorsteinn Gunnarsson leikur
Magna, kaupmanninn sem ætíð
er nærri í lífi þessa afgreiðslu-
fólks.
Stefán Jónsson stígur nú sín
fyrstu spor á fjölum atvinnuleik-
húss, en hann og Elva Ósk útskrif-
uðust frá leiklistarskólum síðast-
liðið vor.
Útvegsbanki stöðvaði lán vegna
heiðarlegra upplýsinga Hafskips
- segir Björgólfur Guðmundsson
YFIRHEYRSLUR yfir Björgólfl Guðmundssyni fyrrum forsljóra
Hafskips hófúst í sakadómi Reykjavíkur í gær og svaraði hann spurn-
ingum ákæruvaldsins um tvo kafla ákærunnar, þá sem lúta að ætluð-
um brotum tengdum milliuppgjöri fyrstu átta mánaða og ársreikn-
ingi ársins 1984.
Hörður Áskelsson.
Orgeltón-
leikar í Akra-
neskirkju
Á MORGUN, fimmtudaginn 25.
janúar kl. 20.00 heldur Hörður
Áskelsson organisti Hallgrims-
kirkju í Reykjavík orgeltónleika
í Akraneskirlqu. Á efiiisskránni
eru orgelverk eftir Buxtehude og
Bach, m.a. Passacaglíur beggja
höfúndanna.
Fyrir tveimur árum eignaðist
Akraneskirkja nýtt stórt og vandað
pípuorgel, sem er í hópi bestu org-
ela landsins. Það var smíðað af
dönsku orgelsmiðjunni Bruno
Christensen og telur um 30 raddir.
Það hentar einkar vel til flutnings
á orgeltónlist barokktímans. Auk
passacaglia Buxtehudes og Bachs
leikur Hörður prelúdíur, fúgur og
sálmforleiki. í upphafi tónleikanna
mun hann útskýra verkin og gera
nokkurn samanburð á passacaglíun-
um, en c-moll passacaglía Bachs er
talin eitt stórbrotnasta orgelverk
allra tíma.
Þar er Björgólfi ásamt fleirum
gefið að sök að hafa rangfært
reikningsskil með ýmsum hætti í
því skyni að villa um fyrir stjóm
félagsins og til að tryggja félaginu
áfram lánstraust og fyrirgreiðslu
hjá Útvegsbanka íslands og vekja
eða styrkja rangar hugmyndir
bankastjórnarinnar um raunveru-
legan efnahag Hafskips og rekstr-
arhorfur. Spurningar beindust að
því með hvaða hætti ákvarðanir um
aðferðir og vinnubrögð við reikn-
ingsskilin hefðu verið teknar, vitn-
eskju Björgólfs um þau mál og að-
ild hans og annarra þar að.
Meðal þess sem Björgólfur sagði
var að fulltrúar Hafskips hefðu
verið í nær daglegu sambandi við
stjórnendur Útvegsbankans og að
hann efaðist um að mörg fyrirtæki
hefðu verið í jafngóðu sambandi við
viðskiptabanka sinn. Á þeim tíma
sem ákæra tekur til, lok ársins
1984 og upphaf 1985, hefði álita-
efnið verið hvort bankinn ætti að
veita félaginu frekari fyrirgreiðslu
og á grundvelli heiðarlegra upplýs-
inga frá félaginu hefði b&nkinn
getað ákveðið að stöðva fyrir-
greiðslu í október 1984. Því hefði
verið lagt út í að auka hlutafé
Hafskips og jafnframt hefði verið
samið um skuldbreytingu vanskila
og lánað hefði verið út á hluta hluta-
fjáraukningarinnar. Útvegsbankinn
hefði alltaf fengið allar upplýsingar
sem um var beðið og oft meira.
Gögnin hefðu verð byggð á upplýs-
ingum frá hinum ýinsu deildum
félagsins og kvaðst • hann, ásamt
öðrum, hafa greint bankamönnum
frá efni gagnanna eftir bestu vitund
enda hefðu þau verið tekin saman
af mönnum sem hann treysti. Jafn-
an hefði verið tryggt að viðstaddir
fundi með bankamönnum væru sér-
fræðingar svo að unnt yrði að svara
spumingum um alla þætti. Að-
spurður hver hefði verið tilgangur
með 80 milljóna króna hlutafjárút-
boði félagsins í febrúar 1985; að
bæta tryggingastöðu gagnvart
banka eða tryggja nýja lánsfyrir-
greiðslu, sagði Björgólfur að til-
gangurinn hefði verið að styrkja
efnahag félagsins og koma því á
réttan kjöl.
Björgólfur sagði að sú aðferð að
færa flutningstekjur við upphafs-
dag skipaferða hefði verið tíðkuð
þegar hann kom til félagsins 1977
og þeirri aðferð hefði verið haldið
óbreyttri, enda hefði aðalregla í
reikningsskilum félagsins verið sú
að halda samræmis þannig að unnt
væri að leggja fram sambærileg
gögn um ólík rekstrartímabil. Við
lok uppgjörstímabila hefði verið lagt
mat á hveiju sinni hvernig færa
ætti tekjur og gjöld vegna ferða sem
stæðu fram yfir uppgjörsdag. Ekki
væri einhlítt hvenær tekjur yrðu
til, kanna yrði hvenær samningur
kæmist á og hvar starf skipafélags-
ins byijaði, til dæmis með tilliti til
flutnings- og geymslukostnaðar
innanlands.
Björgólfur var spurður um verð-
mæti skipastóls félagsins sem talinn
er í ákæru hafa verið ofmetið um
40,6 milljónir króna í ársreikningi
1984 eftir mikið verðfall á alþjóð-
legu markaðsveðri kaupskipa. Sér-
staklega var spurt um skipið Rangá
sem rannsakendur töldu að hefði
verið keypt á yfirverði og að auki
metið rúmum fjórðungi verðmæt-
ara í bókum félagsins en markaðs-
verð gaf til kynna. Björgólfur sagði
að markaðsverð skipa segði ekki
endilega alla sögu. Úm hefði verið
að ræða sérstaklega hannað bretta-
flutningaskip. Hefðu þau ekki verið
keypt hefði orðið að gera miklar
breytingar á allri skipulagningu
félagsins. Þá sagðist hann ekki telja '
upplýsingar skipamiðlara um mark-
aðsverð skipa heilagan sannleik.
Ekki kæmi í ljós hvers virði skip
væru fyrr en reynt væri að selja
þau. Hann nefndi sem dæmi að
fyrir nokkrum árum hefði hérlent
skipafélag hafnað 250 þúsund dala
tilboði í eitt skipa sinna og fáum
mánuðum síðar hefði það selst á
650 þúsund dali. Annað félag hefði
hafnað 350 þúsund dala tilboði í
skip en mánuði síðar fallist á 250
þúsund dala tilboð. Hann sagði að
stjóm félagsins hefði verið á einu
máli um að markaðsverð skipa hefði
náð lágmarki í lok ársins 1984 og
ætti eftir að fara hækkandi á ný.
Því hefðu ekki heyrst raddir um
að færa niður verð skipa í bókum
félagsins.
Björgólfur svaraði spurningum
um ótalinn fjölda annarra atriða
sem tengdust rekstri og reiknings-
skilum félagsins, meðal annars um
eignfærslu gáma og bretta. Ákæru-
valdið telur að eignfærða gáma
hafi félagið haft á leigu og að vöru-
bretti séu ekki svo varanleg eign
að réttlæti eignfærslu heldur eiga
að gjaldfæra útgjöld vegna kaupa
á brettum. Björgólfur sagði að allt-
af hefði verið litið á gámaleigu-
samninga sem kaupleigusamninga
og framkomin gögn leiddu í ljós að
annað álit rannsóknarendurskoð-
enda væri byggt á ónógum gögnum.
Hafskip hefði á hinn bóginn fest
meira fé í brettum en önnur félög
hérlendis enda skip þess sérhæfð
til slíkra f lutninga. Bretti hefðu því
verið mikilvæg fyrir rekstur félags-
ins og ekki hefði verið stætt á öðru
en að eignfæra þau. Hvort tveggja
málið hefði verið rætt við stjóm
félagsins.
Kerfíð óskaplega
þungt í vöfum
- segir Ragnar Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri ÍSÚF
FUNDUR íslénzkra embættismanna með fúlltrúum frá utanríkis- og
viðskiptaráðuneytum Bandaríkjanna í Washington um málefni Andra
I er fyrirhugaður í dag. Þar mun ætlun íslendinganna að þrýsta á
gang mála, en samkvæmt heimildum Morgunblaðsins hefur Baker,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna hafa ritað Mosbacher, viðskiptaráð-
herra, bréf, sem er jákvætt málstað Andra I og íslenzka úthafsútgerð-
arfélagsins.
Ragnar Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri ÍFÚF, hefur verið
vestan hafs undanfarna daga til að
fylgjast með málunum. Hann sagði
í samtali við Morgunblaðið í gær,
að hann væri orðinn anzi óþolin-
móður eftir einhverri laus. Kerfið í
Bandaríkjunum væri óskaplega
þungt í vöfum og því væri unnið
að því að flýta fyrir afgreiðslu með
sem margvíslegustum hætti. Skipið
hefði nú legið aðgerðarlaust í meira
en þijár vikur og útgerðin hefði
tæpast efni á að bíða lengur. „Þetta
stendur og fellur með ákvörðun
utanríkisráðuneytisins hér í Banda-
ríkjunum. Við bíðum og vonum hið
bezta,“ sagði Ragnar.