Morgunblaðið - 24.01.1990, Blaðsíða 44
Samstarfsnefhd um stjórnun fískveiða;
„Fiskveiðiárinu“ breytt til að
draga úr atvinnuleysi í lok árs
STEFNT er að því af hálfu formanns samstarfsnefndar um stjórnun
fiskveiða, að nefndin ljúki störfum fyrir helgi og leggi þá fram álit
sitt á drögum að frumvarpi til laga um stjórnun fiskveiða. Drögin
hafa legið fyrir frá því á haustmánuðum. Nokkuð skiptar skoðanur
eru innan nefndarinnar um ýmsa þætti frumvarpsdraganna og mun-
ar þar mestu að fulltrúi FFSÍ segist ekki geta stutt frumvarpið eins
og það liggur fyrir vegna opinna heimilda til sölu aflakvóta. Nefndar-
menn eru þó sammála um að leggja beri niður veiðar eftir sóknar-
marki og að fískveiðiárið verði frá fyrsta september til loka ágúst-
mánaðar. Með því er talið að komizt verði hjá árstíðabundnu atvinnu-
leysi er líður að jólum vegna þess hve gengið er á kvótann og jafn-
framt dregið úr líkum á mikilli veiði á sumarmánuðum, þegar sum-
arfrí eru í vinnslunni og lágt verð á ísuðum fiski erlendis. Þessi lið-
ur naut i haust stuðnings fulltrúa á Fiskiþingi.
Bókasend-
ingar að ut-
an skattlagð-
ar að fullu
BÓKASENDINGAR frá útlönd-
um til fyrirtækja eða einstakl-
inga bera nú virðisaukaskatt án
undantekninga, nema um gjafír
til einstaklinga sé að ræða. Fyrir
áramót voru hins vegar sending-
ar að verðmæti allt að 2.655
krónum undanþegnar opinberum
gjöldum.
Bókasendingar frá útlöndum,
sem eru gjafir til einstaklinga voru
og eru enn undanþegnar gjöldun-
um, að sögn Karls Guðjónssonar
deildarstjóra í tollpóststofunni í
Reykjavík.
Þegar pantaðar voru bækur og
fengnar með pósti fyrir síðustu ára-
mót, voru sendingar undir 33 SDR,
eða 2.655 krónum, undanþegnar
opinberum gjöldum öðrum en af-
greiðslugjaldi póststofunnar, en það
nam 100 krónum. Væri sendingin
meira virði þurfti að greiða af henni
5% jöfnunargjald sem lagðist ofan
á verðið. Á það verð lagðist síðan
27,5% söluskattur.
Eftir áramót, þegar virðisauka-
skattur tók við af söluskatti, hvarf
undanþágan fyrir bókasendingar
undir 2.655 krónum. Sú breyting
varð þar að auki á, að 100 króna
afgreiðslugjaldið er orðið að gjald-
stofni virðisaukaskattsins, en var
ekki gjaldstofn söluskatts. Af-
greiðslugjaldið hækkar því í reynd
um 24,50 krónur við skattkerfis-
breytinguna.
Af erlendum bókasendingum er
því greitt 100 króna afgreiðslugjald
og 5% jöfnunargjald sem leggjast
við bókaverðið og mynda þannig
gjaldstofn fyrir álagningu 24,5%
virðisaukaskatts.
Fyrir áramót þurfti því að greiða
2.600 krónur fyrir bókasendingu
sem kostaði um 31 SDR. Fyrir sömu
bækur, og jafn dýrar, þyrfti nú að
greiða rétt tæpar 3.400 krónur.
Verðið nú er því um 800 krónum,
eða um 30,8%, hærra.
Jafnt hjá
Margeiri
og Kortsnoj
MARGEIR Pétursson gerði jafn-
tefli við Viktor Kortsnoj í 9. um-
ferð skákmótsins í Wyk aan Zee,
eftir að hafa haft betri stöðu
lengst af.
Skákin varð 62 leikir. Margeir
er í 3.-7. sæti á mótinu með 5 vinn-
inga en Kortsnoj er efstur með 6
vinninga.
„Desembertölunar komu tölu-
vert betur út en gert var ráð fyrir
í okkar spá. Atvinnuleysið í desem-
ber var um 2.600 manns eða 2,1%
af mannafia. Við höfðum hins
Ámi Kolbeinsson, formaður
nefndarinnar, vildi í samtali við
Morgunblaðið lítið tjá sig um gang
mála. Hann sagðist þó telja hafa
náðst breiða samstöðu um mjög
marga þætti í stjórnun veiðanna.
Fyrst í stað hefði verið stefnt að
því að ljúka störfum nefndarinnar
vegar reiknað með 3.000-3.500
manna atvinnuleysi,“ sagði Þórð-
ur. Hann sagði að ýmsar orsakir
gætu verið fyrir betra ástandi í
desember en spáð var, til dæmis
í desember síðastliðnum, en starfs-
lokum þá frestað að beiðni nefndar-
manna. Menn væru svo sammála
um að nauðsynlegt væri að álit
nefndarinnar lægi fyrir sem fyrst
svo leggja mætti frumvarpið fram
á þessu þingi. Með því fengi það
betri umfjöllun en ella og menn
gott tíðarfar.
„Um janúar vitum við ekki mik-
ið. Við vitum að á síðustu dögum
1989 var meira atvinnuleysi en
að meðaltali í desembermánuði,
en að öðru leyti er ekki ljóst hvern-
ig mánuðurinn kemur út. Tölurn-
ar, sem lágu fyrir varðandi desem-
ber, bentu hins vegar til þess að
ástandið væri ekki eins alvarlegt
og reiknað var með,“ sagði Þórður.
hefðu lengri tíma til að laga sig að
breyttri stjórnun.
Nokkur ágreiningur hefur verið
um framkvæmd ýmissa þátta fisk-
veiðistjórnunarinnar. Farmanna- og
fiskimannasambandið getur ekki
sætt sig við opnar heimildir til sölu
aflakvóta og hefur af þeim sökum
lýst því yfir að það geti ekki stutt
frumvarpið eins og það er. Jafn-
framt eru FFSÍ og Sjómannasam-
bandið á móti hækkun kvótaálags
vegna ísfiskútflutnings úr 15% í
20%, en fuiltrúar fiskvinnslu og
Verkamannasambandsins vilja að
skerðingin verði enn meiri. Smá-
bátaeigendur vilja fá tiyggingu í
þorskveiðum, bregðist grásleppu-
veiðin eða heimsmarkaðsverð á
hrognum fellur, Félag rækju- og
hörpudiskframleiðenda vill að veiði-
heimildum á úthafsrækju verði
Sumir, sem spáð hafa um at-
vinnuástandið á nýbyijuðu ári,
hafa verið enn svartsýnni en Þjóð-
hagsstofnun. Þannig spáði Félag
íslenzkra iðnrekenda að minnsta
kosti 3% meðalatvinnuleysi á ár-
inu. Slíkt myndi þýða að 4.100
manns yrðu atvinnulausir út árið,
og jafnvel fleiri í slæmum mánuð-
um eins og janúar er vanalega.
skipt að jöfnu milli útgerðar og
vinnslu og smáir aflakvótar verði
sameinaðir. Þá hafa fulltrúar
stjórnmálaf lokkanna verið með efa-
semdir um ýmsa þætti, en endan-
legt álit þeirra allra liggur enn ekki
fyrir.
Snælax hf. í
Grundarfirði
gjaldþrota
SNÆLAX hf. í Grundarfirði
hefur verið úrskurðaður gjald-
þrota. Fyrirtækið hafði áður
haft greiðslustöðvun. Talið er
að kröfur í búið losi 100 milljón-
ir króna, að sögn Gísla Kjart-
anssonar bústjóra en verðmæti
eigna, sem eru mannvirki tengd
rekstrinum og fískur í kvíum,
þykir óljóst.
Fyrirtækið er nú rekið af þrota-
búinu en í kvíum er talsvert af fiski
af ýmsum stærðum. Stærstur hluti
hans mun ná sláturstærð næsta
sumar eða haust. Að sögn bústjóra
hefur ekki verið endanlega ákveðið
hvort fiskurinn verður alinn á
kostnað búsins fram að þeim tíma.
Helstu lánardrottnar þrotabúsins
eru Búnaðarbankinn og Fram-
kvæmdasjóður, að sögn Gísla Kjart-
anssonar.
Betra atvinnuástand en spáð var
ÞÓRÐUR Friðjónsson, forstjóri Þjóðhagsstofnunar, segir að miðað
við þau gögn, sem stofnunin hafi í höndum um atvinnuástand það
sem af er árinu líti út fyrir að það sé ekki jafhslæmt og spár
gerðu ráð fyrir. í spám Þjóðhagsstofhunar var gert ráð fyrir
4—5% atvinnuleysi í janúarmánuði.