Dagblaðið Vísir - DV - 17.04.1989, Blaðsíða 8
8
MÁNUDAGUR 17. APRÍL 1989.
Viðskipti_______________________________________________:
Viltu lán eða lífeyri?
o
- andstæðir hagsmunir innan lifeyrissjóðanna
Hagsmunaárekstrar i lifeyrissjóðum byggjast hvað mest á þvf að ungt fólk, sem er að byggja og tekur lífeyrislán,
vill þau á lágum vöxtum á meðan eldra fólk, sem byggði á tímum óverðtryggðra iána og er að komast á eftirla-
unaaldurinn, vill háa vexti.
Það hefur vakið athygli að sumir
stjómarmenn í lífeyrissjóðum hafa
að undanfómu sagst fagna vaxta-
lækkun. Margir hafa spurt sig“í fram-
haldi hvoram megin við borðið þeir
sitja, bera þeir fyrir brjósti hagsmuni
sjóðsfélaga sinna sem fengið hafa lán
eða félaganna sem eiga eftir að fá líf-
eyri innan skamms. Greinilega getur
verið um andstæða hagsmuni að
ræða.
Meiri hagsmuna-
árekstrar áöur?
„Þessir hagsmunaárekstar vom
miklu meiri áður. Þeir hafa minnkað
á síðustu árum samhliða því að
minna hlutfall af fé lífeyrissjóðanna
fer í að lána sjóðsfélögunum,“ segir
Pétur Blöndal, formaður Landsam-
bands lífeyrissjóöanna.
Pétur segir enn fremur að ekki
þurfi annað en hofa á nafnið lífeyris-
sjóður til að sjá að slíkum sjóði sé
ætlaö það markmið fyrst og fremst
að greiða sjóðsfélögum sínum lífeyri
þegar þeir komist á eftirlaunaaldur.
„Markmiðið að ná
fram hæstu ávöxtun“
„Markmiö stjóma sjóðanna hlýtur
því að vera að ná eins góðri ávöxtun
á iðgjöldum sjóðsfélaganna og þær
geta,“ segir Pétur,
Það er nokkuð mismunandi hversu
mikið lífeyrissjóðimir lána til sjóðs-
félaga sinna. Að sögn Péturs lánuðu
lífeyrissjóðimir í heild um 60 prósn-
ent til sjóðsfélaganna en séu nú
komnir niður í það hlutfall að lána
um 10 prósent tii þeirra.
Ungir sjóðsfélagar
Andstæðir hagsmunir sjóðsfélaga
birtast helst í því að félagar á aldrin-
um 20 til 40 ára sjá margir hverjir
mestan hag í að vera í lífeyrissjóði
til að fá lán úr honum eða öðlast rétt-
indi til að fá húsnæðisstjómarlán
vegna samnings viðkomandi sjóðs
við húsnæðisstjóm. Ætla má að þessi
hópur vilji sem lægsta vexti á lífeyr-
issjóðslánum.
Þórhallur Áamundsson, DV, Sauðárkróki
Sala á steinull var heldur meiri
fyrstu þrjá mánuði ársins en á sama
tíma í fyrra. Munar þar mestu um
stóraukinn útflutning en sala á inn-
anlandsmarkaöi var heldur minni en
sömu mánuðina í fyrra. Innanlands
Eldri sjóðsfélagar
Eldri sjóðsfélagar, á aldrinum 40 til
67 ára og sem komnir eru yfir hús-
næðiskaup sín og fengu á sínum tíma
oft á tíðum lífeyrislán með neikvæð-
um vöxtum og þannig peninga gefna,
Fréttaljós
Jón G. Hauksson
leggja hins vegar meiri áherslu á að
fá sem mestar lífeyrisgreiðslur þegar
þar aö kemur. Ætia má að þessi hóp-
ur vilji sem hæsta vexti á lífeyrislán
eða aðrar þær fjárfestingar sem sjóð-
urinn fer út í til að ávaxta fé sitt.
„Það sem þama er tekist á um em
mjög sterkir hagsmunir lántakenda
seldust núna 730 tonn í stað 790 tonna
fyrstu þrjá mánuðina í fyrra.
Aukningin í útflutningnum kemur
aöallega til vegna aukinnar sölu til
Englands en annars em Færeyjar
stærstar á hefðbundna markaðnum.
Einnig er selt nokkuð til Hollands.
-JGH
til skamms tíma gegn langtíma hags-
munum sem em að greiða sem mest-
an lífeyri. Þarna geta orðið hags-
munaárekstrar hjá sama manni,"
segir Pétur.
Félagsleg sjónarmið
Fleiri sjónarmið koma inn í þetta
mál. Til dæmis það félagslega sjónar-
mið að lágir vextir hjálpi lægstiaun-
uðu sjóðsfélögunum að koma sér upp
þaki yfir höfuðið. Eins það að lægri
vextir en hugsanlega bjóöast annars
staöar þýði í reynd að verið sé aö
greiða sjóðsfélögunum hluta af líf-
eyrinum áður en þeir komist á eftir-
launaaldurinn.
Lífeyrir í skuldlausum húsum
Inn í andstæða hagsmuni sjóðs-
félaga lífeyrissjóðanna kemur einnig
sú staðreynd að yngri sjóðsfélagar
greiða af verðtryggðum lánum en
eldri sjóðsfélagarnir greiddu flestir
hverjir óverðtryggð lán. Rök yngri
sjóðsfélaganna gætu því verið þau
að núverandi lífeyrir eldri sjóðsfélag-
anna liggi fyrst og fremst í skuldlaus-
um húsum þeirra og því eigi þeir
ekki aö fá verðtryggðan lífeyri þegar
fram í sækir. Á hinn bóginn eigi þeir,
yngri sjóðsfélagarnir, rétt á að fá
verðtryggðan lífeyri þar sem þeir
taki lán á tímum verðtrygginga.
Þeir sem aldrei tóku lán
Loks má spyrja sig að því hvar
þeir standi sem aldrei tóku lifeyris-
lán þegar lánin voru óverðtryggð,
fólk sem brátt fer á eftirlaunaaldur?
Þetta fólk stendur nefnilega utan við
áðurnefnda hagsmunaárekstra.
-JGH
Pétur Blöndal, formaður Landsam-
bands lífeyrissjóða. „Stjórnir lífeyr-
issjóða hljóta fyrst og fremst að
hugsa um að ná fram eins góðri
ávöxtun og unnt er.“
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækurób. 13-15 Vb,Ab,- Lb
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 11-17 Vb
6mán. uppsögn 11-19 Vb
12mán.uppsögn 11-14,5 Ab
18mán. uppsögn 26 Ib
Tékkareikningar, alm. 2-8 Vb
Sértékkareikningar 3-17 Vb
Innlán verðtryggð Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 1-2 Vb
6mán. uppsögn 2-3,5 Sp.Ab,- Vb,Bb
Innlán með sérkjörum 24 Bb.Vb,- Ab
Innlángengistryggð
Bandaríkjadalir 8,5-9 lb,Vb
Steriingspund 11,5-12 Sb.Ab
Vestur-þýsk mörk 4.75-5,5 Sb.Ab
Danskar krónur 6,75-7,25 Bb.Sp,- Ib
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvíxlar(forv.) 24,5-27 Úb
Viðskiptavíxlar(forv.)(1) kaupgengi
Almennskuldabréf 24-29,5 Lb
Viöskiptaskuldabréf (1) kaupgengi Allir
, Hlaupareikningar(yfirdr.) 27-31 Ob
Utlán verðtryggð
. Skuldabréf 7,25-8,5 Bb
Utlán til framleiöslu
Isl. krónur 20-29,5 Ob
SDR 10 Allir
Bandaríkjadalir 11,75 Allir
Sterlingspund 14,5 Allir
Vestur-þýsk mörk 7,75-8 Ob
Húsnæðislán 3.5
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 33,6
MEÐALVEXTIR
överðtr. apríl 89 20,9
Verðtr. apríl 89 8,1
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitalaaprll 2394 stig
Byggingavísitala mars 435stig
Byggingavísitala mars 136,1 stig
Húsaleiguvísitala 1,25% hækkun 1. apríl
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Einingabréf 1 3,656
Einingabréf 2 2,046
Einingabréf 3 2,389
Skammtímabréf 1,264
Lífeyrisbréf 1,838
Gengisbréf 1,667
Kjarabréf 3,684
Markbréf 1,955
Tekjubréf 1,627
Skyndibréf 1,123
Fjölþjóöabréf 1,268
Sjóðsbréf 1 1,779
Sjóðsbréf 2 1,458
Sjóðsbréf 3 1,259
Sjóðsbréf 4 1,044
Vaxtasjóðsbréf 1,2484
HLUTABRÉF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Sjóvá-Almennar hf. 138 kr.
Eimskip 400 kr.
Flugleiðir 292 kr.
Hampiðjan 157 kr.
Hlutabréfasjóður 153 kr.
Iðnaöarbankinn 179 kr.
Skagstrendingur hf. 226 kr.
Útvegsbankinn hf. 137 kr.
Verslunarbankinn 152 kr.
Tollvörugeymslan hf. 132 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaupa viðskiptavíxla gegn 31% ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðúbankinn,
Bb= Búnaðarbankinn, lb = lðnaðar-
bankinn, Lb = Landsbankinn, Sb =
Samvinnubankinn, Úb= Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Nánarl upplýsingar um peningamarkað-
inn blrtast i DV á fimmtudögum.
Meira selt af steinull en í fyrra
Atlantic nú tvö fyrirtæki
Óli Antonsson, núverandi fram-
kvæmdastjóri Ferðaskrifstofunnar
Atlantic hf. Hann hefur verið starfs-
maður Atlantic frá byrjun.
Stofnuð hafa veriö tvö sjálfstæð
fyrirtæki um ferðaskrifstofuna Atl-
antic. Þau era óháð hvort öðra í
daglegum rekstri. Ferðaskrifstofan
Atlantic hf. sér framvegis um sölu
ferða til útlanda. En Atianticferðir
hf. mun selja útlendingum ferðir
til íslands auk þess að annast mót-
töku erlendra skemmtiferðaskipa.
Aðaleigandi Atlantic til þessa
hefur verið Böövar Vcdgeirsson.
Hann á nú og rekur Atlanticferðir
hf. Eigendur Feröaskrifstofunnar
Atlantic hf. era á hinn bóginn flest-
ir núverandi starfsmenn fyrirtæk-
isins ásamt Böövari.
Að sögn Óla Antonssonar, núver-
andi framkvæmdatjóra Ferðaskrif-
stofunnar Atlantic hf., era engar
kúvendingar fyrirhugaðar í rekstr-
•inum við þessar breytingar. „Þaö
er farsælast að allar breytingar
komi smátt og smátt.“
Helsti sólarlandastaður Atlantic
er spánska eyjan Mallorka.
-JGH
Níu viðskiptaráðherrar með Þórhalli Ásgeirssyni. Standandi frá vinstri:
Svavar Gestsson, Matthías Bjarnason, Jón Sigurðsson, Tómas Árnason,
Matthías Mathiesen. Sitjandi frá vinstri: Lúðvík Jósepsson, Emil Jónsson,
Þórhallur Ásgeirsson ráðuneytisstjóri, Gylfi Þ. Gislason og Kjartan Jóhanns-
son.
Níu viðskiptaráðherrar
kvöddu Þórhall Ásgeirsson
Níu viðskiptaráðherrar komu ný-
lega saman í boði sem Jón Sigurðs-
son viðskiptaráðherra hélt til heið-
urs Þórhalli Ásgeirssyni sem nýlega
lét af störfum sem ráöuneytisstjóri
viðskiptaráðuneytisins eftir áratuga
starf.
Viðskiptaráðuneytið er fimmtíu
ára á þessu ári. Álls hafa ftmmtán
gegnt starfí viðskiptaráðherra á
þessu tímabili. Sá fyrsti var Eysteinn
Jónsson en Gylfi Þ. Gíslason gegndi
því lengst eða í 13 ár.
Látnir viöskiptaráðherrar era
Magnús Jónsson, Bjöm Ólafsson,
Pétur Magnússon, Emil Jónsson,
Ingólfur Jónsson og Ólafur Jóhann-
esson. -JGH