Dagblaðið Vísir - DV - 17.04.1989, Blaðsíða 11
MÁNUDAGUR 17. APRÍL 1989.
11
Uflönd
Skuldabyrði Suður-Ameríku:
Ástandið fer
síversnandi
Þjóöir Suður-Ameríku standa nú
franuni fyrir síaukinni verðbólgu
og vaxandi efnahagsvanda sem
eykur enn á vandkvæði þeirra við
að endurgreiða erlend lán. Heildar-
skuldir rómönsku Ameríku eru
taldar nema 400 milijörðum dollara,
þar af skulda mestu skuldaþjóðim-
ar íjórar, Mexíkó, Argentína, Bras-
ilía og Venesúela, um helming
þeirrar upphæðar.
Af þessum stærstu skuldurum er
Mexíkó hvað best statt efnahags-
lega séð að mati sérfræðinga. Hin
þijú löndin hafa ekki náð þeim
stöðugleika í efnahagsmálum eða
félagsmálum sem talinn er nauð-
synlegur til að koma þeim á réttan
kjöl.
Tæplega 500 prósenta
verðbólga í fyrra
Efnahagsráð Sameinuðu þjóð-
anna fyrir málefni Suður-Ameríku
skýrði frá því í ársskýrslu sinni
fyrir síðasta ár aö þrátt fyrir
minnkandi verðbólgu í Mexíkó
hefði verðbólga í þessum heims-
hluta tvöfaldast árið 1988 og numið
að meðaltaii 473 prósentum. Þaö
var annað árið í röð sem verðbólg-
an jókst.
Mexíkó er langstærsti skuldari
þjóða rómönsku Ameríku en er-
lendar skuldir þess nema nú 100
milijörðum dollara. Verðbólga nam
þar 159 prósentum árið 1987 en 51,7
prósentum í fyrra. Þó stendur Mex-
íkó hvað best að vígi af þjóðum
þessarar heimsáifu hvað varðar
möguleikann á að ná stjóm á efna-
hagsmálum.
Sfjómvöid í Mexíkó og Alþjóða-
gjaldeyrissjóðurinn náðu í síðustu
viku samkomulági sem stuðla átti
að auðveldari greiðslubyrði. Að
auki er tahð að ný greiðsluáætiun
Nicholas Bradys, flármálaráðherra
Bandaríkjanna, sem studd er af
mörgum hagfræðingum, muni
koma Mexíkó til hjápar. í þeirri
áætlun er gert ráð fyrir auðveldari
greiðslubyrði stærstu skuldunauta
Óeirðir í Venezúela vegna si-
hækkandi matarverðs hafa sist
bætt ástandið í efnahagsmálum
landsins. Veröbólga i Venezuela I
mars var sú mesta sfðan seinni
heimsstyrjöldinni lauk.
Símamynd Reuter
Bandaríkjanna auk minni vaxta-
greiðslna.
Gengið fellt í Argentínu
Yfirvöld í Argentinu gripu til þess
ráðs í síðustu viku að sefla nýjan
mann í embætti viðskiptaráðherra
í þeirri von að það yki traust al-
tnennings á ríkissflóminni. Hinn
nýi ráðherra felldi strax gengið en
efnahagsráðunautar kváðu það
óumflýjanlegt, ekki síst í ljósi þess
að kosningar fara þar fram þann
14. maí næstkomandi.
Stjómvöld í Argentínu hafa enn
ekki getað tryggt sér 1,2 milljarða
dollara lán frá Alþjóðagjaldeyris-
sjóðnum. Ástæðan er óstöðugleiki
í efnahagsmálum, há verðbólga og
gífurlegur flárlagahalli ríkissjóðs.
„Ástandið hefur farið úr böndun-
um og við búum nú við óðaverð-
bólgu,“ sagði Rodolfo Rossi, efna-
hagsráðunautur sflómarandstöð-
unnar í Argentínu í samtah við
Reuter fréttastofuna. „Fólk veit
ekki lengur hvaða viðmiðun hægt
er að nota við verðlagningu."
Verð á matvælum og öðrum
nauðsyiflavörum í Argentínu hefur
hækkað um 200 prósent síðustu tvo
mánuði. Gjaldmiðih landsins lækk-
aði um 10,4 prósent miöað við dohar
á gjaldeyrismörkuðum í síðustu
viku í kjölfar vaxandi óánægju með
stjórnina í efnahagsmálum.
Slæmt ástand í Brasilíu
Sflórnvöld í Brasihu afturköhuðu
á síðasta ári greiðslustöðvun á er-
lend lán og náðu samkomulagi við
lánardrottna sína í september um
nýja greiðsluáætlun. En í síðustu
viku tók ríkissflómin til endur-
skoöunar hina svoköUuðu „sum-
aráætlun" vegna slæmrar stöðu
efnahagsmála.
Verðbólga í Brasihu nam 28,7 pró-
sentum í desember árið 1988 en með
hertum aðgeröum í efnahagsmál-
um tókst að ná henni niður í 3,6
prósent í febrúar. En verðbólgan
jókst aftur á móti í síðasta mánuði
og nam 6,09 prósentmn.
Ófremdarástand
Mörg ríki Suður-Ameríku standa
höUum fæti. í Perú æðir verðbólgan
áfram eftir að hafa náð hápunkti
árið 1988, 1.300 prósentum. í Nic-
aragua er ástandiö síst betra, verð-
bólga í fyrra nam 8000 prósentum.
Óeirðir í Venezuela í lok febrúar-
mánaðar, sem urðu vegna mikiUar
hækkunar á verði nauðsyiflavöm,
urðu ekki th þess að bæta ástandið
í efnahagsmálum. Yfirvöld léttu
veröstjórnun í marsmánuði og
hækkaði þá verð á nauðsyiflavör-
Skuldabyrði þjóða Suður-Ameriku
nemur nú 400 milljöröum dollara.
um mikið. I kjölfarið nam verð-
bólgan 21,3 prósentum í mars og
hefur ekki verið hærri síðan að
seinni heimsstyijöldinni lauk.
Sérfræðingar telja að verði ekki
gripið til róttækra ráða fljótlega
munu þjóðir Suður-Ameríku
standa mun verr að vigi í ár en
gertvarráðfyrir. Reuter
Framtið ungviðisins i Mexíkó virðist einna tryggust a< þjóðum Suður-
Ameríku. Sfmamynd Reuter
1-2-3
brRud
rafmagnsrakvélin
Kerfi 1: Rakþynnan vinnurein. Mjúkur, nærfær-
inn og góóur rakstur.
Kerfi 2: Nú kemur bartskerinn til aðstoðar og
klippir löngu og „óþekku“ hárin á hálsinum.
Varanleg og
góð vinargjöf
Kerfi 3: Bartskerinn í hæstu stillingu og sriyrtir
skegg og barta.
Qdýrari hér en víðast í Evrópu - Verð frá kr. 4.280.-
PFAFF Kringlunni og Borgartúni 20
og betri raftækjasalar um land allt