Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1917, Page 77

Ársrit Ræktunarfjelags Norðurlands. g3
vert, að hafa dýptina meira en 0.5 m, nema þá ef hliðar
skurðsins eru festar með grjóti.
Halli skurðsins verður að fara nokkuð mikið eftir því,
hve landið liggur hátt, sem hann fer yfir. Sje erfitt að
leiða vatnið fyrir hallaleysi, má notast við halla sem eigi
er meiri en 1 : 5000. Sje landið lárjett, verður að fá dá-
lítinn straum, þar sem vatnið kemur inn í skurðinn. Er
það oft hægt með því, að gera dálitla fyrirhleðslu í vatns-
fallið, með grjóti og torfi, svo að það hækki um fáeina
centímetra. Vanalega hallar áveituskurðum um 1 meter á
hverjum 1000 metrum eða 1 : 1000. Geta þeir þá þurkað
áveitusvæðið, eða varið það fyrir árensli, á þeim tímum,
sem það á að þorna.
F*ví meira vatn sem skurðurinn á að flytja, þess minni
halla verður hann að hafa og einnig þess minni sem jarð-
vegurinn er lausari og því lausari sem jarðvegurinn er,
þess meiri þarf flái hliðanna að vera, eða að minsta kosti
svo að þær víki um 1.5 m. frá lóðrjettri línu á hverjum
m. af dýpt skurðsins, 54°. Aldrei ætti fláinn að vera
minni en 1 : 1 eða 45°. Pegar flái hliðanna er mikill, er
miklu auðveldara að festa hliðarnar með grjóti. Einnig
verður þá breidd vatnsins í skurðinum meiri, dýptin minni
og straumurinn minni.
F*að er talið hæfilegt, þegar
vatnsins er að hallinn sje þá
60 cm 1 : 4000
50 - 1 : 2000
30 - 1 : 1000
20 - 1 : 8000
10 - 1 : 2000
Áður en hallinn er ákveðinn, er rjett að athuga, að
skurður með litlum halla má vera breiðari og dýpri en
skurður með miklum halla og þannig flutt eins mikið vatn
og síður hætt við að hann brjóti skurðbakkana.
En svo getur líka hallinn orðið svo lítill, að grugg og