Tíminn - 03.11.1974, Blaðsíða 1

fóðurvörur
ÞEKKTAR
UM
LAND
ALLT
í DAG
Afmælisviðtal
við dr. Hallgrím
Helgason
bls. 16—17
Viðtal við
Halldór
r
Asgrímsson
á bls. 12
Nú-tíminn
bls. 30

Steinull
unnin úr
basalti?
— Steinullarverk-
smiðja kostar
400 milljónir —
þar fengju 100
manns atvinnu
SJ-Reykjavík. — Að undan-
förnu hafa fariö fram at-
huganir á steinullarfram-
ieiðslu úr basalti á vegum gos-
efnanefndar iðnaðarráðu-
neytisins. Steinull hefur veriö
framleidd hér áður, bæði á
vegum Ofnasmiðjunnar við
Geitháls og hjá Rafha i
Hafnarfirði, og er stutt siöan
Rafha hætti þeirri fram-
leiðslu. Plastefni, sem notuð
eru til einangrunar, hækka nú
óðum, og erfiöara er að fá þau.
Hér á landi er notað tiltölulega
mikið af einangrunarefni, og
er þvi fyllilega athugandi,
hvort ekki væri rétt að reisa
hér verksmiðju til framleiðslu
á steinull til einangrunar.
Að sögn Harðar Jónssonar,
formanns gosefnanefndar,
kæmi slik verksmiðja til með
að kosta um 400 millljónir
’ króna. Fortilboð liggja fyrir i
tæki og búnað til framleiðslu á
steinull, en viö slika
verksmiðju fengju 100 manns
atvinnu.
Só böggull fylgir þó skamm-
rifi, að verksmiðja af hag-
kvæmri stærð gæti annað
helmingi stærri markaði en
hér er fyrir einangrunarefni.
Ljóst er, að einangrunar-
markaðurinn i V-Evrópu
stækkar á næstu árum vegna
hækkunar á oliu, þannig að
markaður virðist fyrir hendi,
en nokkur stór fyrirtæki ráða
þessum markaði, og þvi er
ástæða til að kynnast honum,
áður en endanleg ákvörðun er
tekin. Gosefnanefnd leggur til,
að gerð verði markaðs-
athugun á sölu steinullar,
samhliða athugun á markaði
fyrir perlustein og afurðir úr
honum.
Steinull er ódýr vara, og er
áhugi fyrir hendi að framleiða
fleira en hana. Gosefnanefnd
Framhald á bls. 13

SLONGUR
BARKAR
TENGI
C
216. tölublað — Sunnudagur 3. nóvember — 58. árgangur
Landvélar hf
• Jn 'i - Átitr*

-Ím4u«*k

Wy V r
iU.
■

.. . ......
1 ■
- ■■ ■■

.rft\ríWf“.“f-'■■
/
>m. *
r ■ I Jjfc
< -r~ Ijf* .jr r* ?- p 'H.'
/ \ ‘ \ ■ \
Frumteikning að Hóladómkirkju, sem gerð var 1757. Kirkjan var reist i allbreyttri mynd, og var byggingunni lokið 1763.
AAerkar minjar í dagsljósið ó Þjóðskjalasafni
FRUMTEIKNING HÓLA-
DÓMKIRKJU FUNDIN
Grunnmynd Halldórukirkju í sama skjalapakka
OÓ—Reykjavik — Komnar eru i
leitirnar á Þjóðskjalasafni frum-
teikningar að Hóladómkirkju,
sem lokiö var viö að byggja árið
1763, og jafnframt grunnmynd af
svonefndri Halidórukirkju, sem
reist var 1628. Teikningar þessar
komu I ljós, er Aðalgeir
Kristjánsson skjalavörður opnaði
pakka, sem kom til safnsins I
skjalasendingu frá Skjala- og
kirkjustjórnarráöinu i Danmörku
árið 1928.
Aðalgeir sagði, að ekki væri
óeðlilegt þótt teikningarnar
hefðu legið óhreyfðar allan
þennan tima, þvi á Þjóðskjala-
safni væru mikil þrengsli og tak-
markaður vinnukraftur, og færi
langmestur timinn i kirkjubækur.
Hörður Ágústsson listmálari
hefur rannsakað þessar teikn-
ingar, og sagði hann blaðinu, að
þær væru einstakar i sinni röð og
mikill fengur að þeim. Höröur
kvaðst hafa verið búinn að teikna
Margrétarkirkju upp, og hefði
hann þar stuðzt viö úttekt
kirkjunnar, og bæri teikningun-
um vel saman. Halldórukirkja
var kennd viö Halldóru dóttur
Guðbrands Magnússonar
biskups, en bygging kirkjunnar
var henni mikið áhugamál.
Teikningin sem fannst er af
grunnmynd kirkjunnar, og er
gerð af Sabensky, þýzkum múr-
meistara, sem reisti þá kirkju,
sem enn stendur á rústum hinnar
fyrri, sem var rifin 1759.
Þá sagði Hörður, að mikill
fengur væri að frumteikningum
núverandi Hóladómkirkju, sem
arkitektinn Laritz De Thura
gerði. Vitað var, að fram-
kvæmdar voru miklar breytingar
á kirkjunni i byggingu, og stóðu
þeir Sabensky múrmeistari og
Gisli Magnússon biskup fyrir
þeim. T.d. er forkirkjan ekki á
frumteikningunni, og innrétting
er allt önnur. Vitað var, að
kirkjan var ekki byggð nákvæm-
lega eftir teikningunni, en hve
miklu og hverju var breytt vissu
menn ekki, þrátt fyrir miklar
rannsóknir, en nú þarf ekki að
fara i neinar grafgötur með það
hvernig arkitektinn ætlaöi að láta
smiða Hóladómkirkju.
Sjó nánar í
viðtali við Hörð
Ágústsson
bls. 20—21
Grunnmynd Sabinskys múrmeistara að Halldórukirkju, sem reist var á Hólum 1628 og rifin 1756.