Tíminn - 03.11.1974, Blaðsíða 24
24
TÍMINN
Sunnudagur. 3. nóvember 1974.
Saga frá Alandseyjum
Sally Salminen
KA TRIN
sem hún vafði silkipappír utan um og lét niður i drag-
kistuskúffu. Hana átti aðeins að nota á stórhátíðum.
En hafi móðir Elvíru haldið/ að Viktori Blom mundi
snúast hugur í f jarvist stúlkunnar, þá brugðustþær vonir
hrapallega. Hann tók þegar upp fyrri hætti. Svona gekk
það ár eftir ár, og Elvíra virtist leika sér að vesalings
manninum eins og köttur að mús. Fólk var ekki á eitt sátt
um það, hvort heldur hana hálflangaði í hjónarúmið hjá
Viktori eða hafði aðeins svona dæmalaust mikið yndi af
ástleitni hans.
Foreldrar hennar voru svo sem ekkert mótfallin
Viktori. Viktor Blom var efnabóndi, og það var aðal-
atriðið. En þau vildu, að dóttirin yrði ráðsettari og þrosk-
aðri, áður en ákvörðun yrði tekin um ráðahag hennar.
AAóðir hennar greip því til bragðs, sem henni var í raun-
inni mjög á móti skapi, til þess að binda enda á þetta
hvimleiða daður. Hún sendi hana í ársvisttil hefðarkonu,
sem hún þekkti í Ábæ. Eins og dugandi húsmóður sæmdi,
leit hún jaf nan f yrst á gagnsemi hlutanna, og þess vegna
fékk hún því til leiðar komið, að Elvíra lærði að sauma
karlmannaföt í Ábæ.
Elvíra var átján ára gömul, þegar hún hélt að heiman
snemma vors, og hún kom heim aftur um páskana árið
eftir. Katrin hafði saknað vinkonu sinnar mjög. En sú
var bót í máli, að hún haf ði f engið f rá henni mörg og löng
bréf, sem hún geymdi eins og dýrgripi. Sá uggur hennar,
aðhún myndi gerbreytast viðdvölina í borginni, reyndist
ástæðulaus. Gamla frúin í Ábæ hafði bersýnilega haft
strangar gætur á ungu bóndadótturinni, og hún kom
heim nær óbreytt. En það eitt að hafa búið í borg sem
Ábæ í heilt ár var meira en lítil forfrömun, og þar að
auki var hún nú orðin af bragðs saumakona og saumaði
karlmannaföt jaf n vel og færasti klæðskeri. Því var ekki
að undra, þóttelzta dóttir Eika væri all-hnakkakert fyrst
í stað.
Það var ekkert því til fyrirstöðu, að Viktor Blom
reyndi enn á ný að draga sig eftir dóttur nágranna síns.
Hann var enn sem fyrr aðstoðarlaus, og dvöl Elvíru í
Ábæ hafði alls ekki skert dugnað hennar — fremur hið
gagnstæða. Og nú gaf móðir hennar ekki aðeins sam-
þykki til þess, heldur studdi hann með ráðum og dáð.
Elvíra var orðin gjafvaxta. En sjálf var Elvíra jafn
'óráðin og áður. Svo var að sjá sem hún vissi ekki, hvort
hún átti að velja eða haf na biðli sínum. Dag nokkurn hóf
hún formálalaust máls á þessu við Katrínu.
„Hann Viktor Blom — hann er seint og snemma að
nauða í mér um giftingu. En ég veitekki, hvað segja skal
— henn er nú ekkert glæsimenni. En hann er óðalsbóndi,
og svo þyrfti ég ekki að f lytja héðan úr hverf inu. Það er
kannski ekki um marga bændur að velja, og synir
kapteinanna eru allir á hælunum á kapteinadætrunum".
„Þetta er rétt — auðvitað", tautaði Katrín í barm sér.
Kaldar bollaleggingar stúlkunnar höfðu snortið hana
óþægilega. Henni hafði alltaf verið það ógeðfelld til-
hugsun, að vinkona hennar giftist Viktori. En Elvíra var
víst bæði skynsöm og hyggin . Hún sjálf, Katrín, hafði
byrjað hjúskapinn með ástarórum og alls konar barna-
legum draumum — og hvernig hafði farið? Nei. Það var
réttaf Elvíruaðflana ekki út í sama foraðið og hún — en
samt sem áður...
Um sumarið skaðaði vinnukona Eriksson sig á hendi,
og var Katrín þá fengin til þess að mjólka kýrnar.
AAorgun einn, er þær Élvíra höfðu lokið mjöltunum og
voru í þann veginn að leggja af stað heim úr Suður-
skóginum, gerðist afdrifarikur aturður.
Þær báru mjólkurílátið milli sín á stöng, en lokið féll
illa á, svo að mjólkin skvettist upp með börmunum, Þær
settu byrðina f rá sér við hagagirðinguna, og Katrín hljóp
aftur út að skógarjaðrinum í leit að einiviðarlimi til þess
að leggja ofan á mjólkina, svo að hún skvampaðist síður
upp úr. Allt í einu tók hún eftir því, sér til gremju, að
Elvíra var farin að reyna að lyfta mjólkurílátinu yfir
girðinguna.
„Nú ofreynir hún sig rétt einu sinni. Hún er alltof
ósérhlífin", sagði hún við sjálfa sig.
Þrír menn komu i þessum svifum þrammandi eftir
þjóðveginum, og einn þeirra hrópaði allt í einu um leið og
hann stökk úr af brautinni:
„Við skulum hjálpa stúlkunni".
Röddin var hreimmikil og bjóðandi og málhreimurinn
minnti mjög á f innsku. Sá, sem talað hafði, var þotinn af
stað yf ir skurðinn milli vegarins og hagagirðingarinnar,
áður en förunautum hans hafði einu sinni unnizt tími til
þess að snúa sér við. Hann tók orðalaust á móti
mjólkurílátinu og setti það frá sér í grasið. Síðan þreif
hann utan um grannt mitti stúlkunnar og lyfti henni yf ir
jafn léttilega og hún væri f jöðurstafur. Og þarna stóð
Elvíra alveg forviða og roðnaði og fölnaði á víxl.
Hvað hafði gerzt? Hafði hvirf ilvindur þyrlað henni yf-
ir hagagirðinguna?
Katrin kom nú aðvífandi og lyfti lokinu af ílátinu og
lagði angandi einilimið ofan á mjólkurf roðuna. En þegar
þær Elvíra ætluðu að lyfta burðarstönginni upp á axlir
Sunnudagur
3. nóvember
8.00 Morgunandakt Séra
Pétur Sigurgeirsson vigslu-
biskup flytur ritningarorð
og bæn.
8.10 Fréttir og veðurfregnir.
8.15 Létt morgunlögdO.10
Veðurfregnir). a Hljóm-
sveitarsvita nr. 3 i D-dúr
eftir Bach. Filharmóniu-
sveit Berlinar leikur. Her-
bert von Karajan stj. b. „Te
Deum” eftir Handel Ein-
söngvarar, kór og lhljóm-
sveit danska útvarpsins
flytja: Mogens Wöldike stj.
c. Fiðlukonsert i A-dúr
(K218) eftir Mozart.
Pinchas Zukermann og
Enska kammersveitin
leika: Daniel Barenboim
stj.
9.00 Fréttir. Útdráttur úr
forustugreinum dagblað-
anna.
9.15 Morguntónleikar.
11.00 Hátiðarguðsþjónusta i
Hallgrimskirkju f Saurhæ
(hljóðr. á sunnud. var)
Sóknarpresturinn, séra Jón
Einarsson, predikar og
þjónar fyrir altari ásamt
séra Sigurjóni Guðjónssyni
fyrrum prófasti. Kirkjukór
safnaðarins syngur sálma
eftir séra Hallgrim Péturs-
son. Sigurveig Hjaltested
syngur einsöng. Organleik-
ari. Úlrik ólason.l lok guðs-
þjónustunnar flytur forseti
Islands, dr. Kristján Eld-
járn ávarp, — og séra Sigur-
jón Guðjónsson talar við
gröf séra Hallgrims I
krikjugarðinum.
12.15 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.10 Miðstöö stjórnkerfisins
Dr. Ólafur Ragnar Grims-
son prófessor flytur
hádegiserindi.
14.05 Á Hafnarslóð Inga Huld
Hákonardóttir talar við
tvær islenskar konur i
Kaupmannahöfn, Guðrúnu
Eiriksdóttur umsjónar-
mann húss Jóns Sigurðsson-
arog Guðrúnu Þórðardóttur
Nielsen.
15.00 Minningardagskrá um
píanóleikarann og tónskáld-
ið Sergej Rakhmaninoff: —
þriðji hluti Arni Kristjáns-
son tónlistarstjóri flytur
inngangsorð.
16.15 Veðurfregnir. Fréttir.
16.25 A bókamarkaðinum
Andrés Björnsson útvarps-
stjóri byrjar bókakynning-
arþætti. Með honum starfar
Dóra Ingvadóttir.
17.25 Danshljómsveit austur-
rfska útvarpsins leikur.
17.40 Útvarpssaga barnanna:
„Hjaiti kemur heim” eftir
Stefán Jónsson Gisli Hall-
dórsson leikari les (4).
18.00 Stundarkorn með tékk-
neksa sellóleikaranum
Milos Sadlo. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.25 „Þekkirðu land?”Jónas
Jónasson stjórnar spurn-
ingaþætti um lönd og lýði.
Dómari: Ólafur Hansson
prófessor. Þátttakendur i
fyrsta þætti: Alda Snæhólm
Einarsson og Óskar A.
Gfslason.
20.00 Tónlist eftir Jón Nordal
Sinfóniuhljómsveit Islands
leikur.
20.20 Frá þjóðhátfð Vest-
mannaeyinga 9. og 10.
ágúst. Birgir Jóhanns-
sont formaður Þórs setur
hátiðina, forseti Islands, dr.
Kristján Eldjárn, og Birgir
Isleifur Gunnarsson borgar-
stjóri I Reykjavik flytja
ávörp, og dr. Richard Beck
flytur hátiöarræðu. Lúðra-
sveit Vestmannaeyja leik-
ur. Stjórnandi: Björn Leifs-
son. Unnur Guðjónsdóttir
fer með þjóðhátiðarbrag
eftir Ása i bæ og karla-
kvartett syngur lög eftir
Oddgeir Kristjánsson. Að
lokum talar Sigurgeir
Kristjánsson forseti bæjar-
stjórnar Vestmannaeyja.
Kynnir: Stefán Arnason.