Tíminn - 03.11.1974, Blaðsíða 13

Sunnudagur. 3. nóvember 1974.
TÍMINN
13
Myndlestrarbók
KOMIN er út hjá Rikisútgáfu
námsbóka allnýstárleg bók er
nefndist VIÐ LESUM, en undir-
titill bókarinnar er Mynd-
LESTRARBÓK.
Bókin er upphaf á endurskoðun
kennsluefnis i lestri, sem unnið er
á vegum Skólarannsóknadeiidar
Menntamálaráðuneytisins undir
yfirstjórn Baldurs Ragnarssonar
námsstjóra. Höfundur Mynd-
lestrarbókarinnar eru kennar-
arnir Bjögvin Jósteinsson, Helga
Magnúsdóttir og Þóra Kristins-
dóttir.
I Myndlestrarbókinni eru fjöl-
breyttar myndir af ýmsum
geröum, sem nota má á margvis
legan hátt i kennslunni. Nefna má
myndir, sem hafa þann tilgang að
æfa oröskilning, framburð, hljóð-
greiningu, formskyn og litaskyn,
og myndir, sem eru fyrst og
fremst grundvöllur að frjálsri,
munnlegri frásögn, sem verður
siðar undirstaða að skriflegri
tjáningu. Myndirnar eru valdar
úr reynsluheimi barnanna, en
fela i sér fjölda orða og hugtaka,
sem auka orðskilning og búa
þannig börnin betur undir
lestrarnámið.
Auk þess að vera hjálpartæki
móðurmálskennslunnar gefur
bókin hugmyndir að margs konar
skapandi vinnubrögðum, s.s.
O Steinull
leggur til, að fengin verði tæki
til tilraunaframleiöslu á
basalttrefjum i smáum stil,
nægilegu magni þó til þess að
unnt væri að prófa gæði
efnisins. Nordforsk styrkir
þetta verkefni með 15.000
sænskum krónum, en
athuganir fara nú fram, t.d. i
Danmörku, á notkun
steinullar til styrktar i stein-
steypu.
Þá er áhugi á að hefja
tilraunir með framleiðslu á
glerkeramik (vitroceramics),
þ.e. steyptum hlutum úr
basalti.
Framleiðsla úr glerkeramik
býður upp á marga eftir-
sóknarverða éiginleika, svo
sem góða rafmagns-
einangrun, mikið slitþol og
hátt hitaþol. Nordforsk styrkir
einnig þetta verkefni. Hér er
um nýframleiðslu að ræða, og
eru t.d. framleiddir úr basalti
glerkeramikrafmagnseinan-
grarar i Ungverjalandi.
Þá er einnig áhugi á að
hagnýta basalttrefjar i sam-
sett efni, t.d. trefjastyrkta
steinsteypu og tefjastyrkt stál.
Þekking manna á þessum
efnum er enn á frumstigi.
Margt er unnt aö framleiða úr
trefjastyrktri steinsteypu, t.d.
gluggaprófila, rör og pipur
margskonar og plötur til
ýmisskonar klæðninga. Fram-
leiðsla á þessum hlutum gæti
orðið mjög mikilvæg vegna
sihækkandi verðlags á timbri.
Það hefur hækkað i verði um
2/3 siðan i fyrra, og engar
likur eru á að timbur lækki
nokkurn tima i verði, þ.e.
timburframleiðslan verður
ekki aukin. Takmarkaður
markaður er þó fyrir þennan
varning hér á landi, og gallinn
við þær sem útflutningvöru er,
að flestar eru þær þungar og
kstnaðarsamar i flutningi.
Sömu sögu er að segja um
vikur og gjall, vörur úr þeim
yrðu dýrar i flutningi. En at-
hugandi væri, hvort ekki
mætti framleiða úr þessum
efnum byggingareiningar til
notkunar innanlands.
Gosefnanefnd telur, að hrá-
efna- og orkukostnaður,
samfara hækkandi verði t.d.
ýmissa byggingarvara, svo
sem timburs og stáls, muni
beina augum fleiri aðila til
Islands I leit að þeim efnum,
er til bygginga þarf, bæði
vegna gnóttar léttra fylliefna
og ónotaörar vatns- og varma-
orku, og hefur nefndin þegar
orðið vör viö þá þróun.
Margt bendir til þess, að
fjarlægð landsins frá hinum
stóru mörkuðum þurfi ekki að
vera sú hindrun, er i fljótu
bragði viröist. Benda má á, aö
þegar fara rúm 200.000 tonn af
ónýttu lestrarrými frá landinu
á ári, og er liklegt, að nýta
mætti þetta rými innlendum
útflutningsiðnaöi til hagsbóta,
ef skipulega væri staðið að
lausn þessa vanda.
Þessi breyttu viðhorf skapa
ný tækifæri til iðnaðarupp-
byggingar, sem gosefnanefnd
telur að nýta eigi. Auðveldara
verður að keppa á hinum stóru
mörkuðum við nýjar iðn-
greinar en við gamalgróinn
iðnað, sem þekking hefur
safnazt til i marga ættliði og
vélar og tæki hafa verið
afskrifuð.
PÓSTUR OG SÍMI
Áríðandi tilkynning
um breytt símanúmer
á Akureyri
Simaskráin fyrir árið 1974 tekur gildi
að fullu varðandi Akureyri mánu-
daginn 4. nóvember 1974. kl. 8, en
samkvæmt henni breytast sima-
númerin 11500 til 12499 þannig að
tveir fyrstu tölustafirnir verða nú 23.
Dæmi: 1 1500 verður 23500
1 1869 verður 23869
12499 verður 23499
Eitt þeirra simanúmera, sem
breytist er afgreiðslnúmer Lands-
simans á Akureyri 12100 sem verður
23100, en þetta simanúmer er skráð
sem 12100 i simaskránni.
— nýstárleg
kennslubók
leikrænni tjáningu, teikningum,
föndri og skriflegri frásögn.
Bókinni fylgja nákvæmar
kennsluleiðbeiningar, sem nauð-
synlegt er aö kennarinn hafi til
hliðsjónar.
Bókin er prentuð i fjórum litum
I prentsmiðjunni Grafik hf.
0 Kaupmenn
arar álagningar gætu kaupmenn
fengið 3% staðgreiðsluafslátt af
tóbakinu við innkaup og notfærðu
sér það flestir. Kaupmenn gætu
einnig fengið vörurnar sendar til
sin einu sinni i viku. „Annars er
það ekki mitt mál að tjá mig um
álagninguna, þvi að það er fjár-
málaráðuneytisins að ákveða
hana”, sagði Jón að lokum.
Skipstjórar - vélstjórar
Fyrirtæki, sem undirbýr smiði á nýjum
bát, óskar eftir skipstjóra, stýrimanni og
vélstjóra, sem meðeigendum.
Þetta er tveggja dekka bátur, 30 m. langur, útbúinn til líni
neta og togveiði. A meðra dekki er 100 fermetra vinnu
pláss, lokað og upphitað. Lina og net eru dregin inn um
iúgu á neðra dekki, stjórnborðsmegin, en lögð út um aðra
lúgu á skut. Togveiðar: Þetta er skuttogari. Varpai
er dregin inn að aftan uppá efra dekk. Fiskurinn fer sfðar
niður á vinnupláss þar sem gert er að honum og þaðan
Iram i Iset. Allur útbúnaður bátsins verður mjög full
íominn.
Þe'ír sem áhuga hafa fyrir þessu, sendi
nöfn sin og nauðsynlegar upplýsingar til
afgreiðslu blaðsins fyrir 15. nóv. n.k.
merkt: nýung. 1849.
Gleðilegiól
"X 11 á nýjan og skemmtilegan hátt
Gleðjið vini og ættingja með persónulegu jólakorti.
Sendið litmyndir eftir yðar eigin filmum af fjölskyld-
unni, börnunum eða úr sumarleyfinu i
LITMYNDA-JÓLAKORTINU frá Myndiðjunni.
Pantanir og nánari upplýsingar:
MYNDIÐJAN ÁSTÞÓR HF
Suðurlandsbraut 20, siini 82733, Pósthólf 1104. ; r-
TERRA
fv/fif
HERRA
frá Gefjun
Gefjun Austurstræti
Herratízkan Laugavegi 27
KEA Herradeild