Réttur - 01.07.1938, Blaðsíða 37
stjórnmálunum, og þar að auki hefur því verið haldið
fram af afturhaldsmönnum, bæði þar og annarstaðar,
að hinn almenni kosningaréttur væri líka ein af höf-
uðástæðunum til allra þeirra óheilla, sem Frökkum
hefur staðið af veikleika ráðuneytanna. Þeir töldu
það eðlilegt að stjórnin yrði völt, þegar ómentaður
skríllinn ætti að fara að stjórna landinu.
En þótt Frakkland sé í augum margra hið fyrir-
heitna land frelsisins, þá er þó stjórnskipulag þess til-
tölulega íhaldssamt, því það gefur í raun og veru litl-
um minnihluta þjóðarinnar möguleika til að setja sig
upp á móti meirihlutanum, og hindra það, að vilji hans
nái fram að ganga.
Stjórnarskrá Frakklands er orðin til á árunum eft-
ir hinn mikla ósigur þeirra fyrir Þjóðverjum 1S70—
1871. Stríðið endaði með ægilegri verkamannaupp-
reisn í París og varð borgarastéttin að fá Bismarclc
til. að veita sér óbeina hjálp til að bæla uppreisnina
niður, og þótt það tækist að lokum, þá skaut þessi at-
burður frönsku borgurunum skelk í bringu, því þrátt
fyrir það þó forustan í byltingunni væri afar léleg,
hafði verkalýðurinn sýnt styrkleika, sem enginn hafði
búizt við, og setti því þessi hræðsla svip sinn á stjórn-
arskipunina. Yfirstéttin vildi, hvað sem öðru leið,
fryggja vald sitt í löggjafarþingi landsins, og stendur
það skipulag, sem þá komst á, í aðaldráttunum þann
dag í dag. Samkvæmt stjórnskipulögunum er franska
þinginu skift í tvær deildir, efri deild (senat) og neðri
deild. Neðri deild er kosin með almennum og jöfnum
kosningarétti, og hafa allir franskir karlmenn, sem
eru 21 árs eða eldri, kosningarétt. Við kosningar til
efri deildar gildir líka almennur en ekki jafn kosning-
aréttur. Senatorarnir (fulltrúarnir til efri deildar)
eru kosnir fyrir hvert fylki (departement) fyrir sig
af fylkis- og sýslustjórnum og kjörmönnum, sem kosn-
ir eru af sveita- og bæjarstjórnum. Misrétturinn, sem
verkalýðux-inn er beittur við þetta skipulag, er í því
145