Réttur - 01.07.1938, Blaðsíða 38

fólginn, að hinar stóru borgir hafa tiltölulega fáa kjör-
menn í samanburði við sveitarfélögin. T. d. hefur
sveitarfélag með 500 íbúum einn kjörmann, en París,
sem hefur 3—4 miljónir íbúa, hefur aðeins þrjátíu
kjörmenn.
Þar að auki er fyrirkomulagið þannig, að efri deild-
in er að ýmsu leyti rétthærri en neðri deildin, því bæði
er hún einskonar ríkisréttur og þar að auki getur for-
setinn ekki leyst neðri deildina upp, nema með sam-
þykki efri deildar. Og ekkert getur orðið að lögum í
Prakklandi, nema samþykki beggja fáist.
Þetta fyrirkomulag hefir reynzt afar óheillavæn-
legt fyrir frönsku þjóðina. Það er ábyggilega að miklu
leyti orsökin til veikleika ráðuneytanna og hinnar
reikulu stjórnarstefnu þeirra, sem oft hefur bakað
landinu hið mesta tjón og verið þröskuldur í vegi fyrir
þróun þess. Vilji almennings hefur í raun og veru
aldrei ákvarðað stjórnarstefnu þings og stjórnar, því
ef vilji almennings (þ. e. meirihlutans) hefði ráðið,
þá hefði stjórnin að minnsta kosti á síðustu árum ver-
ið miklu sterkari en raun hefur á orðið, bæði út á við
og inn á við. Engin stjórn er virkilega sterk nema sú,
sem hefur fjöldann á bak við sig og framkvæmir vilja
hans, og þegar öilu er á botninn hvolft, munu orsakirn-
ar til þess, hve franskir stjórnmálamenn hafa oft ver-
ið reikulir í ráði vera þær, að þeir hafa gengið á móti
vilja almennings. Hin versta af öllum þeim illu af-
leiðingum, sem þessi óréttláta stjórnarskrá hefur haft
í för með sér, er sú, að verkalýðurinn, sem í raun og
veru er hin sterka stétt, hefur ekki getað fengið þau
réttindi, sem hann á réttmæta kröfu á. Verkalýðn-
um í Frakklandi hefur heldur ekki heppnast, fyr en
kannske á allra síðustu árum, að mynda eins öflugt
skipulag innan sinna vébanda eins og stéttarbræður
þeirra í germönskum löndum, og hefur menntun
þeirra verið lélegri, og sömuleiðis hin fjárhagslegu
kjör þeirra. Á stjórnmálasviðinu lýsti þroskaleysi
146