Tímarit lögfræðinga - 01.08.1980, Blaðsíða 39

ton. Að lokinni skoðunarferð um bygginguna tók John Sirica héraðsdómari
á móti hópnum á einkaskrifstofu sinni. Sirica dómari öðlaðist heimsfrægð
1973, er hann stjórnaði Watergate réttarhöldunum svonefndu. Undir rekstrin-
um kvað hann upp úrskurð, sem er einstæður í allri réttarsögu Bandaríkj-
anna, en samkvæmt honum var sú skylda lögð á Nixon þáverandi Banda-
ríkjaforseta að afhenda dóminum tilteknar segulbandsspólur. Þessu hafði
verið harðvítuglega mótmælt af hálfu forsetans með ýmsum lögfræðilegum
rökum og m. a. skírskotun til öryggis ríkisins og til sérréttinda forsetans
sem æðsta handhafa framkvæmdavaldsins. Þótti einbeitni og stefnufesta
Sirica í þessu máli aðdáunarverð.
Sirica spjallaði góða stund við okkur og rakti ýmis atriði úr ferli sínum
sem lögmanns og dómara, en hann var skipaður í embætti af Nixon forseta,
sem hann hafði stutt dyggilega í kosningabaráttunni. Menn virðast á einu
máli um það, að Nixon hafi ekki verið sætt í embætti lengur eftir að lög-
menn hans fullnægðu úrskurði Sirica og afhentu segulbandsspólurnar, enda
sagði forsetinn af sér skömmu síðar. Sirica hefur skrifað bók um réttar-
höldin og eftirleikinn sem heitir ,,To Set the Record Straight". Fékk bókin
mjög iofsamlega dóma.
Sirica dómari er kominn nokkuð á áttræðisaldur og að nokkru sestur í
helgan stein eins og hann hafði á orði, en tekur að sér eitt og eitt mál sem
vekur áhuga hans.
Seinna um daginn var haldið til Boston og dvalist þar í fjóra daga. Fyrsta
daginn þar var farið í Hæstarétt Massachusetts. Tók þar á móti okkur forseti
réttarins Edward Hennessy. Eftir skoðunarferð um bygginguna var hlustað
á málflutning í nokkrum málum. Eftir hádegið var farið í heimsókn í State
House, aðsetur þings og stjórnar Massachusettsríkis. Var húsið skoðað í
fylgd ungs lagastúdents frá Harvard. Þing ríkisins er í tveim deildum, öld-
ungadeild og fulltrúadeiid. Eru þingsalir mjög veglegir. Vakti það sérstaka
athygli okkar, að rétt fyrir neðan áheyrendastúkurnar gegnt sæti forseta
fulltrúadeildarinnar er stórt líkan af þorski, en hann er eitt helst kennimerki
ríkisins. Var okkur tjáð, að þorskurinn sneri á einn veg, er demókratar hefðu
meirihiuta, en á hinn, þegar það væru repúblikanar.
Að lokinni skoðunarferðinni tók King ríkisstjóri á móti hópnum á skrif-
stofu sinni. Flutti hann stutt ávarp og vék þá m. a. að helstu atriðum í sögu
ríkisins. Að skilnaði afhenti hann hverjum okkar dómaranna veglega bók
um Massachusettsríki.
Morguninn eftir var heimsótt embætti dómsmálastjóra Massachusetts. Er
þetta mjög mikiivæg stofnun í dómstólakerfi ríkisins, sem starfar samkvæmt
tiltölulega nýju skipulagi og svipar mjög til samsvarandi embættis í Pennsyl-
vaníuríki sem við kynntumst nokkuð nánar síðar.
Um hádegisbilið fórum við til háskólabæjarins Cambridge, þar sem Har-
vardháskóli er. Eftir ánægjulegt boð forseta lagadeildarinnar Davids Smith
skoðuðum við okkur um á háskólalóðinni í fylgd ungra stúdenta.
Var nú komið að helgi, og síðdegis sunnudaginn 7. október héldum við
til Fíladelfíu í Pennsylvaníu og daginn eftir var heimsótt embætti dóms-
málastjóra fylkisins. Þetta embætti varð til 1968 eftir umtalsverðar breytingar
á stjórnarskrá Pennsylvaníu, sem er frá því kunnuglega ári 1874. Með þess-
ari breytingu var allt dómstólakerfi rikisins endurskiþulagt frá grunni og
101