Tímarit lögfræðinga - 01.11.1985, Blaðsíða 5
hafa gert fremur vægar kröfur um skýrleika refsiheimilda. Það hlýtur þó að
vera ein af forsendum meginreglunnar um lögbundnar refsiheimildir (nulla
poena sine lege), að þær séu nægilega skýrar, til þess að þegnarnir geti
nokkurn veginn áttað sig á því, hvað sé refsivert og hvað ekki. Stundum stafar
óskýrt eða opið orðalag í lögum af óeðlilegu valdframsali löggjafans til stjórn-
valda (rammalög).
Óhæfilega víðtækt valdframsal hefur alloft átt sér stað á undanförnum ár-
um við setningu skattalaga, ef taka má 40. gr. stjórnarskrárinnar alvarlega.
Oft er kastað höndunum til refsiákvæða í lögum. Getið er um það I lok laga,
að brot á þeim varði sektum eða öðrum viðurlögum án þess að kannað sé
nánar, hvaða háttsemi átt sé við, hvernig aðild að refsiábyrgð sé háttað eða
huglægum refsiskilyrðum, tilraun og hlutdeild, svo að eitthvað sé nefnt.
Þegar verið er að semja frumvörp um háleit pólitísk markmið og leiðir,
finnst mönnum oft lítið til um það, sem þeir með nokkurri lítilsvirðingu kalla
„formsatriði". Rétt form og vönduð vinnubrögð geta samt tryggt mönnum
mannréttindi og sparað þeim málaferli eða önnur óþægindi og útgjöld.
Jónatan Þórmundsson
143