Tímarit lögfræðinga - 01.11.1985, Blaðsíða 36
anir. Sé því komin á venja um, að slík viðskipti teljist til venjulegrar
starfsemi. Varðandi gervihnetti og kapalkerfi telur nefndin ekki skipta
méginmáli, á hvern hátt efni er dreift, a.m.k. ekki gagnvart starfsmönn-
um, sem ráðnir eru eftir að slík dreifing verður hluti af venjulegum
rekstri, og ekki heldur gagnvart öðrum starfsmönnum, ef dreifingin
nær ekki til stærra svæðis eða fleiri notenda en áður. Á hinn bóginn
telur nefndin, að þegar ríkisútvarpið framleiði -sérstaklega hljóð- og
myndbönd og dreifi á annan hátt en að „útvarpa“ þeim, sé komið út
fyrir venjulega starfsemi stofnunarinnar.
Skoðun norsku höfundaréttarnefndarinnar á því, hvað teljist venju-
leg útvarpsstarfsemi, fer í höfuðatriðum saman við þau sjónarmið, sem
lögð eru til grundvallar í finnska samningnum, og skoðun stjórnar
sænska ríkisútvarpsins. Sennilega er það einfaldasta leiðin út úr þess-
um vanda að skilgreina „venjulega starfsemi“ útvarpsstofnunar frekar
vítt og taka það með í reikninginn, þegar samið er um laun við starfs-
mennina. Síðan verður að semja við starfsmenn um alla aðra notkun
efnis, t.d. dreifingu (sölu eða leigu) á almennum markaði. Hætt er við,
að annars verði alltaf óþarflega mörg atriði óljós í réttarstöðu aðila,
a.m.k. meðan ekki er við skýr lagaákvæði að styðjast. Starfsmennirnir
vita þá líka, að hverj u þeir ganga, þegar þeir ráða sig til vinnu og geta
metið stöðuna á raunhæfum grundvelli.
5. ER LAGABREYTINGA ÞÖRF?
Lokaspurningin í þessari umfjöllun um höfundarrétt í skiptum starfs-
manna og vinnuveitenda er sú, hvort æskilegt eða nauðsynlegt sé að
lögfesta reglur um réttarstöðu þessara aðila og þá hvers efnis þær eigi
að vera.
Ekki hafa komið fram hugmyndir um að taka upp engilsaxneska
kerfið, þar sem allur höfundarréttur fellur til vinnuveitanda strax í
upphafi. Þvert á móti hefur verið rætt um það í Bretlandi að breyta
reglum þar í átt til meginlandsreglnanna. 1 Kanada hafa einnig verið
lagðar fram tillögur til breytinga í það horf, sem er á meginlandi Evrópu
og á Norðurlöndum, en ekki er þó búið að samþykkja þær.
Annars staðar á Norðurlöndum hafa komið fram hugmyndir um
lagabreytingar.27) í Danmörku hefur verið rætt um breytingu þess
efnis, að höfundarréttur að verki, sem verður til í vinnusambandi aðila,
27) NOU 1985:6, bls. 19-21; „Helstu viðfangsefni við endurskoðun höfundalaga nr. 73/1972“,
greinargerð formanns höfundaréttarnefndar, Gauks Jörundssonar, frá árinu 1981.
174