Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.04.1966, Side 55

mjög er snjóbert, yfirborðið fleytingsþýft. Þótt runngróðurs gæti nokk-
uð, ríkja þursaskegg og grös algerlega bæði í fleti og gróðursvip. Þetta
gróðurhverfi er algengt á móabörðum um þessar slóðir.
B. Runnaheiði. (The Dwarf-shrub heath).
Runnaheiðin skiptist í tvö megin gróðurfylki lyngheiði og víði-
heiði. Henni er lýst nánar í ritgerð minni 1945 pp. (434 o. áfr.). — Sú
lýsing fjallar þó mest um víðiheiðina, af því að á þeim hálendissvæð-
um, sem sú ritgerð fjallaði um, var hún aðalgróðurfylki heiðarinnar.
Hér verður gerð grein lyngheiðarinnar, en þar sem á þessum svæðum
er aðallega um eina gróðursveit að ræða, sný ég beint að henni.
a. Krœkilyngssveit (Empetretum hermafroditi).
Ég heli sameinað öll þau gróðurhverfi, sem krækilyng og krumma-
lyng eru drottnandi í, í eina gróðursveit. Nokkur vafi kann að leika á
um aðgreining sumra gTÓðurhverfanna, en ég hygg hún sé yfirleitt á
fullum rökum reist. Krækilyngs sveitin (Empetretum) er lang útbreidd-
asta gróðursveit lyngheiðarinnar íslenzku. Fullkomin athugun er ekki
fyrir hendi um það, hvor tegundin krækilyng (E. nigrum) eða krumma-
lyng (E. hermafroditum) sé á hverjum stað. En ég fullyrði, að á þeim
svæðum, sem ræðir um í þessari ritgerð, svo og annars staðar í hálendi
Islands, sé eingöngu um krummalyng (£. hermafroditum) að ræða.
Að minnsta kosti hefi ég hvergi á þeim stöðum, er ég hefi getað að-
greint tegundirnar með fullri vissu, fundið krækilyng (£. nigrum) í
hálendinu. Lyngheiðar eru ekki útbreiddar í háheiðarbeltinu, og eru
þar naumast til, nema sem smáblettir. Meginútbreiðsla þeirra er mið-
heiðar- og lágheiðarbeltin. Á rannsóknarsvæðum mínum í hálendinu
er þessi gróðursveit aðallega á hinum lægri svæðum í kringum 400 m
hæðarlínuna. Þó er þessu misjafnt háttað. Á Fljótsheiði og þar inneftir
er lyngheiðin aðalgróðursveit alls þurrlendis upp um 400 m hæð, en
úr því tekur hún að gerast ósamfelldari og þá meira í smáblettum. Á
Kaldadalssvæðinu er þessu líkt háttað, en á Gnúpverjaafrétti er þessi
gróðursveit fremur sjaldgæf og sést þar naumast fyrir ofan 400 m. Á
Kili er hún hinsvegar mjög útbreidd upp í að minnsta kosti 500 m
hæð. Niður á við eru henni engin takmörk sett.
Krækilyngsheiðin í hálendinu liggur aðallega á flatlendum svæð-
nm, oft þar sem á skiptast lágir ásar og grunnar dældir, en einnig líka
á flatneskjum. Yfirborðið er oftast smáþýft, á ásum og hæðum þó öllu
TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓra 53