Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.04.1966, Side 69

64. Gráviði-stinnustarar hverfi (S. glauca-Carex Bigelowii soc.) (Tab.
XXIII. A—B 3-4, XXV. A-B 1-3, XX. A-B 9-10).
Athuganirnar eru af þremur rannsóknarsvæðum og eru allar gerðar
allhátt yfir sjó. Hverfi þetta er hvarvetna útbreitt um hálendið á hin-
um rakari svæðum víðiheiðarinnar, og þegar efri mörk víðiheiðarinn-
ar nálgast, er þetta hverfi tvímælalaust útbreiddast allra hverfa henn-
ar, þar sem nægur er raki. Beztum þroska nær hverfið í grennd við ár
og vötn og á rimum og jöðrum við flóa og mýrar. Háplöntugróðurinn
er aldrei samfelldur, og mosar því oft mjög áberandi, nálgast þetta
hverfi í því efni 67. hverfi, sem er því að ýmsu leyti mjög skylt. Grá-
víðir (S. glauca) drottnar, en stinnastör (C. Bigelowii) er þéttvaxin, svo
að hennar gætir verulega í fleti. Aðrar helztu tegundir eru: Kornsúra
(P. viviparum), túnvingull (F. rithra), beitieski (E. variegatum), kló-
elfting (E. arvense), grasvíðir (S. herbacea) og hálmgresi (C. neglecta).
Frá hverfi þessu er nær ætíð lítið bil yfir til votlendishverfanna, og
mætti jafnvel stundum telja hverfið til jaðars. Hverfið er tegundafátt.
A-tegundirnar um 70%, en lífmyndirnar þrjár Ch, H og G álíka að
magni. Ch þó einna hæst um 30%.
Einstakir blettir:
Blettir XXIII. 3—4 Nauthagi í um 600 m. á kvíslabökkum milli
jökulkvísla og mýrafláka. Allt gróðurlendi á þessum stað er skapað á
grónum framburði jökla og vatna. Hin þurru víðiheiðarsvæði liggja
ekki nema fáeinum sm hærra en mýrarnar, en þorna betur en þær, af
því að kvíslarnar taka við vatninu úr næsta nágrenni sínu. Grávíðir-
inn (5- glauca) myndar hér býsna samfelldar græður, en mosi er þó
mikill, einkum þar sem smálautir eru, en annars er yfirborðið að mestu
slétt. Stinnastör (C. Bigelowii) þekur álíka mikið grávíðirinn, en næst
henni gengur hálmgresi (C. neglecta). Sumar mýrategundirnar teygja
S1g upp í víðihverfið, t. d. bleikstinnungur (Carex Lyngbyei X C.
Bigelowii) og engjarós (Comarum palustris), en báðar gróðursveitirn-
ar vaxa hér á sama grundvelli. Hér kemur greinilega fram þróunar-
röð gróðurhverfa:
Hrafnafífu hverfi (Eriophorum Scheuchzeri soc.) —> Gulstarar
hverfi (Carex Lyngbyei soc.) —> grávíðihverfi (S. glauca soc.).
Blettur XXV. 1 við Svartá á Kili um 450 m h. Þarna er allþurrt
en rótin sendin af ársandi, sem skolast þar upp í vatnavöxtum, svo að
hér er um einskonar flæðiland (Verlandung) að ræða. Einkennisteg-
unclirnar tvær bera ekki eins af hér og venjulegast er. Gróður er ósam-
felldur en mosi lítill.
TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓra 67