SunnudagsMogginn - 20.11.2011, Blaðsíða 4

4 20. nóvember 2011
Talið er að 25 þúsund hægri öfgamenn sé að finna í
Þýskalandi. Það er ekki stór hópur, um 0,03% þjóð-
arinnar. Af þeim munu um 9500 tilbúnir að grípa til
ofbeldis. Samkvæmt gögnum þýsku öryggislögregl-
unnar eða Verfassungsschutz, sem hefur vernd
stjórnskipunar landsins með höndum, voru 5600 rót-
tækir nýnasistar í landinu 2010. Þeir vilja endurreisa
þriðja ríkið og skipta frjálsri og lýðræðislegri stjórn-
skipan út fyrir einræðisríki með íbúum af einsleitum
uppruna og er þar átt við hvíta kynstofninn.
Bernd Wagner, afbrotafræðingur og sérfræðingur
um hægri öfgahópa, segir við vef fréttatímaritsins
Der Spiegel að í Þýskalandi sé um að ræða smærri
hópa, „sem vinni að því að geta framið hryðjuverk“
og þeir reyni að tengjast innbyrðis. Í hverjum hópi
séu tveir til fjórir menn, sem starfi einangraðir í und-
irheimunum og reyni oft að verða sér úti um vopn og
sprengiefni til að geta háð neðanjarðarbaráttu gegn
útlendingum og grafið undan lýðræðinu.
Hans-Peter Friedrich innanríkisráðherra sagði á
miðvikudag að brugðist yrði við harkalegri gagnrýni
á vinnubrögð lögreglu við rannsóknina á ódæðis-
verkum þremenninganna frá Zwickau með því að
setja saman gagnagrunn á landsvísu yfir nýnasista
með svipuðum hætti og gert hefur verið til að skrá
þekkta íslamista. Verður lögregluembættum í sam-
bandslöndunum og öryggislögreglunni gert að af-
henda gögn þannig að hægt verði að samræma upp-
lýsingar og auðveldara verði að átta sig á samhengi
milli glæpa, sem framdir eru um allt landið.
Róttækir nýnasistar taldir vera 5600
Tveir félagar úr hryðjuverkasellunni ræna banka í
Arnstadt. Myndin er úr öryggismyndavél.
Reuters
Á ellefu árum framdihópur þriggja ný-nasista tíu morð ognokkur bankarán
auk fleiri glæpa án þess að
þýsk yfirvöld hefðu hugmynd
um tilvist hans. Málið hefur
valdið uppnámi í Þýskalandi
og þykja lögregluyfirvöld hafa
brugðist hrapallega.
Angela Merkel, kanslari
Þýskalands, sagði að morðin á
níu verslunarmönnum í sölu-
turnum, sem allir nema einn
voru af tyrkneskum uppruna,
og þýskri lögreglukonu væru
„skammarleg fyrir Þýska-
land“. Hans-Peter Friedrich
innanríkisráðherra sagði að
það væri „alvarlegt áhyggju-
efni að ekki hefði verið fundið
neitt samhengi á milli morð-
anna um allt Þýskaland og
hægri öfgamanna í Thüringen“
í samtali við dagblaðið Bild.
4. nóvember kviknaði eldur
í húsbíl í bænum Eisenach. Í
bílnum voru lík tveggja
manna, Uwe Mundlos og Uwe
Böhnhardt. Þeir voru nýbúnir
að fremja bankarán og höfðu
framið sjálfsmorð áður en lög-
regla kom á staðinn. Nokkrum
tímum síðar sprakk sprengja í
húsi í Zwickau. Skömmu áður
hafði Beate Zschäpe yfirgefið
húsið.
Í bílnum og húsinu fundust
gögn, sem tengdu þremenn-
ingana við morð á níu versl-
unarmönnum í söluturnum
víðsvegar um Þýskaland á ár-
unum 200 til 2006 auk morðs-
ins á lögreglukonu, Michèle
Kieswetter, árið 2007. Að auki
gengur lögregla út frá því að
þau hafi framið fjórtán banka-
rán frá 1999 og leikur grunur á
að þau beri ábyrgð á sprengju-
tilræði í Köln árið 2004 þar
sem 22 menn særðust alvar-
lega. Rannsakað er hvort hóp-
urinn hafi framið fleiri glæpi.
Meðal þess sem fannst voru
morðvopn og ýmislegt efni,
sem þau höfðu útbúið. Þar á
meðal er ósmekklegt mynd-
band, þar sem blandað er
saman teiknimynd af bleika
pardusnum og fórnarlömbum í
blóði sínu.
Zschäpe gaf sig fram við
lögreglu og er í haldi. Ekki er
ljóst hvaða hlutverki hún
gegndi.
Mundlos, Böhnhardt og
Zschäpe eru öll frá sam-
bandslandinu Thüringen, sem
á sínum tíma tilheyrði Austur-
Þýskalandi. Ungt fólk í hér-
uðum gamla Austur-Þýska-
lands hefur verið mun mót-
tækilegra fyrir boðskap
nýnasista en ungt fólk í vest-
urhlutanum.
Hermt er að þau hafi öll þrjú
reglulega sótt fundi hægri
öfgahreyfingarinnar Heima-
varnarlið Thüringen um miðj-
an tíunda áratuginn og verið
góðir vinir.
Lögreglan hafði augastað á
öllum þremur af ýmsum sök-
um, vegna sprengjutilræða,
fyrir að hafa sprengiefni í fór-
um sínum, nasistaáróður og
fleira. Í janúar 1998 létu þau
sig hverfa. Gefin hafði verið út
handtökuskipun á hendur Bö-
hnhardt og Mundlos og
Zschäpe fylgdu honum. Rúm-
um tveimur árum síðar hófust
morðin.
Böhnhardt, Mundlos og
Zschäpe hefur verið líkt við
Rauðu herdeild Andreas Baa-
ders og Ulrike Meinhof, sem
framdi hryðjuverk í Þýska-
landi á áttunda áratug 20. ald-
ar, og er hópurinn nefndur
Brúna herdeildin. Hópurinn
passar hins vegar ekki í það
mynstur, sem einkennir hegð-
un hryðjuverkahópa. Í heilan
áratug frömdu þremenning-
arnir hvert ódæðisverkið á
fætur öðru án þess að lýsa
ábyrgð á hendur sér. Pólitískir
hryðjuverkamenn tala ýmist
um „áróður verknaðarins“,
það er að hryðjuverkið tali
sínu máli, eða gefa út langar
skýringar á því hvers vegna
fórnarlömb hryðjuverka hafi
verðskuldað örlög sín. Bö-
hnhardt, Mundlos og Zschäpe
dugði að þau vissu, þótt eng-
inn annar gerði það.
Frömdu hvert ódæðið af öðru
Grun-
laus um
sam-
hengið
Beate Zschäpe, Uwe Mundlos og Uwe Böhnhardt eins og þau litu út þegar lögregla lýsti eftir þeim 1998 fyrir að hafa komið fyrir gervisprengju í Jena.
Reuters
Vikuspegill
Karl Blöndal kbl@mbl.is
Á netsíðum öfgamanna verð-
ur ekki þverfótað fyrir sam-
særiskenningum um þre-
menningana frá Zwickau.
Vinsælast er að halda því
fram að hægri öfgamenn eigi
engan hlut að máli, heldur sé
um sviðsetningu öryggis-
lögreglunnar að ræða. Annað
hvort hafi hún staðið að baki
verknuðunum eða útsendarar
hennar farið út af sporinu. Um
leið er að finna uggvekjandi
vangaveltur um fórnarlömbin
á borð við að nær hefði verið
að myrða dómara og lög-
reglustjóra en afgreiðslu-
menn í söluturnum.
Samsærisórar
netnasista