SunnudagsMogginn - 20.11.2011, Blaðsíða 43
20. nóvember 2011 43
enda ekkert eðlilegra í myndheimi Daða.
„En þessir staðir sem koma við sögu á
ferð Ódysseifs tengjast líka andlegri leit
og það má líta á allt ferðalag hans sem
leit. Hann er á ferðinni heim og eins er
það með okkur sem erum í andlegri leit,
að við leitum upprunans, sem er and-
inn. Við erum að tengja okkur við guð-
dóminn. Sjáðu þetta verk þarna, þar er
eggið fyrir miðju. Áður en fólk nær
tengingu er það lokað inni í egginu en
kemst út þegar það höndlar sannleik-
ann.
Þarna séðu síðan hjörtu. Hjartað
skiptir svo miklu máli, því andinn býr í
hjartanu. Og ópið í þessu verki þarna;
þegar þú ert alveg villtur hróparðu á
hjálpræði. Í öllum myndunum eru ein-
hver tákn.“
Þetta er mitt tungumál
Flest verkin á sýningu Daða málaði hann
á síðustu árum en í suðurenda salarins
eru nokkur eldri verk sem honum þótti
tengjast þema sýningarinnar. Á einu
þeirra speglast hauskúpa á hvolfi í bylt-
ingarkenndri hlandskál Marcels Duc-
hamps, „og þarna er gullkálfurinn,“
segir Daði. „Ég málaði þessa mynd 1999,
sama ár og lögin um skuldavafninga
voru samþykkt í Bandaríkjunum. Kona
sem var að skrifa listfræðiritgerð gerði
marxíska greiningu á verki eftir mig og
eftir að hafa lesið þau skrif lék ég mér að
því að setja nokkur verk í slíkt sam-
hengi.“
Gegnum súrt og sætt hefur Daði hald-
ið tryggð við málverkið. Hvers vegna er
það hans miðill?
„Eitt af því sem gerir málverkið svo
áhugavert er blekkingin sem í því felst.
Þetta er tvívíður flötur en í því sem
málað er á hann sér fólk þrívíða heima.
Ég hrífst af því. Svo er bein tenging í
vinnuferlinu sjálfu, tenging sem hægt er
að ná í höggmyndalist, teikningu og
málverki. Þetta er tiltölulega einfalt og
milliliðalaust ferli.“
Daði segir það að mála vera einskonar
leiðsluástand.
„Þetta er sambland af hugsun og hug-
leiðslu. Í hugleiðslu þarf að gera
ákveðna hluti til að koma sér í hug-
leiðsluástand, fara með möntrur, og það
er eins í vinnunni við málverkið.
Annars er ég í raun í hugleiðslu þegar
ég mála í dag,“ bætir hann við. „Í sa-
hajayoga er hægt að komast í það ástand
að maður sé meira og minna í hugleiðslu
– ég finn alltaf straum hérna upp,“ segir
hann og ber hönd upp að hvirflinum.
Daði hefur þróað afar persónulegan
myndheim, þar sem eru allskyns spíral-
ar og línudans. Birtist karakter hans
sjálfs í þessum formum?
„Þegar menn fara að umgangast nátt-
úrana þá læra þeir að í henni eru engar
beinar línur. Kjarval vissi það.
Ástæðan fyrir því að fólk hefur skeifu
yfir dyrum sér til verndar er að hún
hefur þetta þægilega bogaform. Í feng
shui-heimspeki Japana er varað við
oddhvössum hlutum.
Myndlistin mín gengur út á það að
mér líði betur og þar af leiðandi er eðli-
legt að ég sé ekki með mikið af hvössum
formum. Það má líka tengja myndheim-
inn við tónlist. Barokklistin er mjög
andleg og þar eru líka miklar trillur. Það
er ekkert þungarokk í þessum myndum,
en kannski var það að finna í upphafi, í
nýja málverkinu, en mér fannst eitthvað
óþægilegt við það, það var ekki ég. Því
ákvað ég að finna mér persónulega leið
út úr því, enda erum við hér á jörðinni
til að þroskast.“
Daði segir það hafa skipt sköpum fyrir
vinnu sína við sýninguna að hann var á
starfslaunum listamanna hluta tímans.
„Engin starfsstétt fór eins illa út úr
þessu hruni og myndlistarmenn,“ segir
hann. „Ég er búinn að vera í þessu í 30
ár og þótt það hafi komið dýfur þá hef
ég aldrei séð annað eins – myndlist-
armarkaðurinn er stopp.“
En Daði málar af krafti, eins og sjá
má. „Olíumálverkið hefur oft verið sleg-
ið af á síðustu áratugum en lifir samt
ágætu lífi. Þetta er mitt tungumál,“ seg-
ir hann og horfir yfir salinn.
jörðinni til að þroskast
lýsandi fyrir okkur Íslendinga. Við erum í svo vafasömu jafnvægi,“ segir Daði um skip Ódysseifs sem birtist í þessu sjö metra langa verki sem nefnist Hin rósfingraða morgungyðja, 2 x 7 metrar.
Morgunblaðið/Einar Falur